O XIII Festival Atlántica continúa a súa celebración o mércores 2 de xullo cunha intensa programación que combina contos para os máis pequechos, paseos fantásticos por Compostela, historias que conectan culturas atlánticas e un espectáculo poético e tecnolóxico en Teo. Ao longo do día, un total de sete propostas converterán Santiago e Teo en territorios para a palabra viva.
Santiago: contos para cativos e camiños máxicos para adultos
A mañá arrincará ás 12:00 h con tres propostas simultáneas pensadas para público familiar e campamentos urbanos. No CSC de Marrozos, Paula Carbonell (Valencia) e Nuria Vázquez (Galicia) presentan Un neno, un can, un gato e un pito, un espectáculo tenro e participativo para maiores de 3 anos. No CSC de Vite, Dani Blanco trae o seu Circo de contos, cheo de ritmo, narración e fantasía, mentres que no CSC de Santa Marta, Lorena Pinheiro ofrece o divertido e musical Cucú tapa o cu, para público a partir de 4 anos.
Pola tarde, o público adulto poderá gozar dunha andaina polas rúas de Compostela guiada polo xornalista e escritor Manuel Gago e o antropólogo Rafael Quintía sobre o Mapa dos seres máxicos do Reino de Galicia seguida dunha presentación do propio mapa no CSC Maruxa Coralia. As prazas para o roteiro xa están esgotadas pero o acceso á presentación terá entrada libre ata completar a capacidade (19.15 h).
Unha vez remate a actividade, será o momento de escoitar Polos camiños do norte: unha ponte de contos entre tres terras celtas da contadora Inés Álvarez Villa, que trae desde Escocia un fío narrativo que une ese país con Irlanda e Asturias, tres terras célticas irmáns que comparten lendas, emocións e memorias. Contos tradicionais e vivencias persoais entrelázanse para construír unha ponte de palabras capaz de atravesar fronteiras, tempos e silencios. Porque contar tamén é recoñecerse no outro, celebrar o común e manter acesa a chama do que nos une. Canda ela estará tomando a alternativa unha nova voz da narración oral galega: Dani Lago. O espectáculo, que mestura galego e castelán, contará con interpretación en lingua de signos, reafirmando o carácter inclusivo e plural do festival.
Teo: poesía e robótica con ‘Artiloxios’ no parque dos Tilos
Tamén ás 12:00 h, no Parque dos Tilos, o concello de Teo acolle Artiloxios, un espectáculo único de Oswaldo Pai (Aragón) que combina poesía, narrativa e dispositivos mecánicos nunha proposta escénica pensada para público a partir de 8 anos. Participarán nenas e nenos dos campamentos municipais, pero tamén o público xeral que queira achegarse a descubrir estes aparellos que fan soar os versos coma se fosen música.
FESTIVAL ATLÁNTICA
Atlántica, Festival Internacional de Narración Oral, naceu no ano 2013 con sede en Santiago de Compostela cunha clara vocación de ser un encontro de voces e historias de perfil atlanticista. Mantén o seu obxectivo de indagar nas raíces comúns das historias do océano, na procura da identidade cultural do Atlántico. Traballa a prol da posta en valor dunha arte escénica amarrada ao territorio, antiga pero adaptada aos tempos, e ampara, xera e difunde unha narrativa integradora, igualitaria e sostible.
FOTO PORTADA| De esq a dereita: Paula Carbonell, Nuria Vázquez, Dani Blanco, Lorena Pinheiro, Manuel Gago, Rafael Quintía, Inés Álvarez, Dani Lago e Oswaldo Pai
Desde o pasado luns, 30 de xuño, e até o domingo 13, no marco das Residencias Paraíso 2025, impulsadas polo Colectivo RPM, o bailarín e actor galego Bal Castro galego traballará na Costa da Morte na súa proposta Instinto Desexo
Trátase dun proxecto de corte autobiográfico no que fala da capitalización do seu corpo e do seu erotismo, da utilización da súa imaxe como principal medio para conseguir ser validado, sendo o sexo a súa moeda de cambio
Unha vez finalizada a súa residencia, o creador ofrecerá unha mostra aberta do seu traballo en proceso, que terá lugar en outubro no Pazo da Cultura de Carballo, no marco do 34º Festival Internacional Outono de Teatro de Carballo, o FIOT
Paralelamente, o artista participará, xunto ao resto de ‘Artistas Paraíso 2025’, nun encontro anual promovido polo Colectivo RPM que terá lugar os días 12, 13 e 14 de setembro na Illa de San Simón
Residencias Paraíso é un proxecto impulsado por RPM que conta co financiamento da Xunta de Galicia, a través da Axencia Galega das Industrias Culturais, e das distintas institucións coprodutoras do programa: Área de Cultura, Turismo e Promoción da Lingua do Concello de Lugo, Concello de Vimianzo, Concello de Carballo, Concello de Corcubión, MIT (Concello de Ribadavia) e Fundación Cidade da Cultura de Galicia
O artista Bal Castro iniciou esta semana en Carballo a súa andaina na novena edición das Residencias Paraíso. As Residencias Paraíso son un programa anual de residencias artísticas para a danza e as artes vivas pioneiro no noso territorio, promovido polo Colectivo RPM. O Pazo da Cultura acolle, desde onte e até o domingo, 13 de xullo, a cuarta destas residencias artísticas de 2025, en torno á proposta do actor e bailarín galego Bal Castro que ten por título Instinto desexo, un proxecto de corte autobiográfico no que fala da capitalización do seu corpo e do seu erotismo, da utilización da súa imaxe como principal medio para conseguir ser validado, sendo o sexo a súa moeda de cambio.
Unha vez finalizada a súa residencia artística, Bal Castro ofrecerá unha mostra aberta do seu traballo en proceso, que terá lugar no mesmo Pazo da Cultura de Carballo no mes de outubro, no marco da celebración do Festival Internacional Outono de Teatro de Carballo, o FIOT. Paralelamente, o creador participará, xunto ao resto de ‘Artistas Paraíso 2025’, nun encontro anual promovido polo Colectivo RPM que terá lugar os días 12, 13 e 14 de setembro na Illa de San Simón.
SOBRE O PROXECTO
Instinto desexo é o primeiro traballo en solitario de Bal Castro, un proxecto de corte autobiográfico no que fala da capitalización do seu corpo e do seu erotismo, da utilización da súa imaxe como principal medio para conseguir ser validado, sendo o sexo a súa moeda de cambio.
En Instinto desexo, Bal Castro nos achega a unha proposta na que reflexiona sobre a proxección da súa imaxe nos outros, proxección que pode suscitar un desexo dependendo da persoa que a mire. Ese desexo convértese no motor que o move cara ao seu último obxectivo: a procura insaciable de amor.
Bal interpela ao espectador afirmando que todos temos un capital sexual que utilizamos consciente ou inconscientemente, que todos temos algo que nos fai desexables, e proponnos unha viaxe imaxinaria polos diferentes contextos nos que se inscribe esta búsqueda, explorando os distintos códigos de comunicación non verbais empregados, apuntando que calquer erro á hora de ler ditos sináis pode acarrear riscos de intensidades variables.
A través de Instinto desexo, Bal quere adentrarnos nas distintas sensacións físicas e pensamentos gardados na súa memoria corporal presentes neses encontros furtivos, onde o feito de camiñar e camiñar nos sitúa nunha búsqueda incesante no que descubrir diferentes corporalidades e calidades de movemento, convidándonos a reflexionar sobre a hipersexualización e a mercantilización da nosa imaxe e dos nosos corpos no noso contexto social actual.
SOBRE O ARTISTA
Bal Castro é un actor e bailarín formado en interpretación xestual na ESAD de Galicia. Tamén formado en danza contemporánea en Oficina Zero da man da coreógrafa e artista Mafalda Deville, Porto. Complementa a súa formación en danza contemporánea da man de Olga Cameselle. Actualmente forma parte do proceso creativo de danza contemporánea da man do colectivo ICODACO.
No 2023 realiza as Residencias Paraíso xunto a Inés Santos co proxecto “TRANSPARENTAR”. Con este mesmo proxecto, no 2024 realiza a segunda residencia artística do mesmo proxecto nas Residencias Artísticas y Acción Cultural El Palacio, en Xixón.
Forma parte do elenco “Afectos” unha coprodución do Centro Coreográfico Gallego coa compañía Kirenia Danza. Non ano 2022 traballa no proxecto europeo “Antibullyng movement
series erasmus” na cidade de Hildeshiem, Alemaña. Tamén formou parte da producción teatral do Centro Dramático Galego (CDG) 2020/2021 “Serva me, Servabote”.
Forma parte da compañía do estectáculo “Agro 5G”, gañador do primeiro premio na categoría de teatro do Xuventude Crea 2021 coa compañía de teatro físico Mevadeus. En outubro de 2022 estrea “Outora Nós” coa mesma compañía onde gañan o terceiro premio ao espectáculo mellor valorado polo público na categoría público adulto no ano 2022 na programación VigoCultura.
Xunto a Inés Santos crea ENÉSIMA, unha compañía compañía centrada nas artes do movemento que nace como un espacio de libertade creativa no que poder expresar as súas inquedanzas artísticas.
MÁIS INFORMACIÓN SOBRE AS RESIDENCIAS PARAÍSO
Residencias Paraíso é un programa de residencias artísticas deseñado e coordinado por Colectivo RPM co apoio de numerosas institucións, en activo desde o ano 2017. A través dunha convocatoria anual, acompáñanse distintos proxectos en residencia de artistas galegas, estatais e portuguesas vinculadas á danza e as artes vivas en colaboración con distintos espazos de Galicia. Estes espazos acollen aos artistas en residencias de investigación, creación e técnicas.
A convocatoria anual das Residencias Paraíso publícase a comezos de ano e deixa aproximadamente un mes para a recepción de propostas. Está aberta a artistas galegas, estatais e portuguesas. As artistas seleccionadas na convocatoria realizan unha residencia de entre dúas e tres semanas no espazo de acollida e reciben unha dotación económica de entre 1.500 e 3.000 €, segundo as necesidades do proxecto. Paralelamente, en diálogo coas artistas, deséñase unha programación expandida específica para acompañar cada unha das residencias. Este concepto de programación expandida fai referencia aos desbordamentos naturais de cada proceso de creación cara á comunidade. Nalgúns casos, actívanse mostras abertas dos procesos, prácticas de corpo, grupos de traballo, laboratorios de creación, conferencias, etc.
Os proxectos seleccionados poden estar en distintas fases, é dicir, pódese participar cun proxecto de investigación, un proxecto de creación ou para realizar unha residencia técnica. Cada ano, no mes de setembro, organízase un encontro coas e cos artistas Paraíso da edición en curso na Illa de San Simón. Este encontro é unha convivencia de tres días, un espazo compartido entre artistas Paraíso, socias-amigas de Colectivo RPM, persoas vinculadas á rede de espazos colaboradores e profesionais independentes. Colectivo RPM documenta en vídeo cada un dos proxectos, xerando un arquivo histórico que se amplía ano tras ano.
Ao longo da súa historia, nas Residencias Paraíso participaron artistas e colectivos como Brigitte Vasallo, Clara Pampyn, Luísa Saraiva, Fernando Epelde, Marcia Vázquez, Natalia Fernandes, Hermanas Gestring, Diego Anido, Compañía Elahood, Andrea Quintana, Alejandra Balboa, María Roja, Laila Tafur, Furia Sotelo ou Sergio Marey, entre moitas outras.
Residencias Paraíso é un proxecto de Colectivo RPM en colaboración coa Xunta de Galicia, a través da Axencia Galega de Industrias Culturais. Está coproducido pola Área de Cultura, Turismo e Promoción da Lingua do Concello de Lugo, o Concello de Vimianzo, o Concello de Carballo, Concello de Corcubión, a MIT (Concello de Ribadavia) e a Fundación Cidade da Cultura de Galicia. E conta cola colaboración do Centro Dramático Galego, O Vello Cárcere de Lugo, o FIOT – Festival Internacional Outono de Teatro de Carballo, o Pazo da Cultura de Narón e o Padroado da Cultura do Concello de Narón.
SOBRE O COLECTIVO RPM
Colectivo RPM é un colectivo de artistas vencellados á danza e ás artes vivas que imaxina, deseña e acompaña proxectos contextuais desde Galicia. Mantén un claro compromiso polo diálogo interinstitucional e co impulso de iniciativas ao redor da creación contemporánea, a investigación e a visibilidade da comunidade artística da danza e as artes vivas. Ademais do acompañamento de artistas e procesos, o colectivo tamén xera diálogos e accións coas comunidades locais para achegar a práctica artística á cidadanía.
Dentro das liñas de acción do Colectivo RPM destaca o programa Residencias Paraíso -construído cunha rede de teatros e espazos cómplices en Galicia- que lanza unha convocatoria anual para acoller en residencia a distintos artistas ao longo do ano, despregando unha serie de programacións expandidas abertas ao público. Este programa esténdese fóra de Galicia na liña Cruceiros Paraíso que posibilita abrir liñas de colaboración con outros espazos estatais e internacionais.
O FESTIVAL BOTOU A CANCELA COAS ACTUACIÓNS DE CARLOS NÚÑEZ E ANTÍA MUÍÑO
A ORGANIZACIÓN PONSE A TRABALLAR PARA GARANTIR DE NOVO GRANDES NOMES Á ALTURA DO PARQUE DO PASATEMPO E BETANZOS NA PRÓXIMA EDICIÓN
O Festival do Pasatempo botou a cancela a súa edición deste ano tras dúas xornadas nas que Tanxugueiras, Carlos Núñez, ZETAK, Caamaño&Ameixeiras e Antía Muíño mantiveron vivo o espírito musical dun espazo idílico, o Parque do Pasatempo en Betanzos. Un festival que se alonxa do formato convencional para ofrecer ao público unha experiencia diferente, marcada pola calidade artística, a cercanía coas persoas asistentes e o valor engadido dun recinto único e histórico.
Este pasado sábado pechou o Festival do Pasatempo cunha xornada marcada pola emoción e o sentimento, da man do histórico Carlos Núñez e unha das revelacións da música en galego, Antía Muíño. a de Santiago de Compostela abriu día ofrecendo un espectáculo no que as melodías e o rexistro vocal foi protagonista. Acto seguido, e para pechar outra gran edición do festival, foi o turno de Carlos Núñez, que amosou por que é un dos artistas galegos más históricos, repasando as súas cancións máis recoñecidas. O punto álxido do día viviuse no momento no que converxeron no escenario os dous protagonistas da xornada, interpretando en conxunto a recoñecida “Lela”, mesturando a voz de Antía Muíño coas melodías de frauta de Carlos Núñez. Desta maneira, e por todo o alto, puxo fin Festival do Pasatempo a unha nova edición.
Segundo palabras do director do festival, Jordi Lauren, é un orgullo celebrar unha nova edición do Festival nun lugar tan especial como este parque histórico, que significa tanto para Betanzos e para Galicia. Jordi apunta que este festival naceu co soño de unir música e patrimonio, pero tamén para xerar actividade cultural, social e económica en Betanzos e a súa contorna. Concretou tamén que estes días se puido ver como a hostelaría, comercio e servicios foron dinamizados pola chegada de visitantes de diferentes puntos de Galicia, impactando cun retorno económico relevante, xunto co retorno social de prestixio e orgullo que xera o dar a coñecer esta contorna histórica.
O director do festival quixo incidir en que ver como o público responde, asiste, goza dos concertos e valora o espazo e a proposta é o que lles da forzas para seguir traballando. Todo o equipo de PlayPlan e do festival busca consolidar Festival do Pasatempo como unha cita anual imprescindible non só pola calidade artística, senon polo valor cultural dun proxecto que visibiliza, reinterpreta e devolve a vida ao noso patrimonio.
O festival fecha as portas por este ano, e comeza a traballar xa na seguinte edición, para ofrecer unha programación única e de calidade a un recinto histórico, así como un dos emblemas patrimoniais da Comarca de Betanzos.
A xornada do venres estivo marcada pola actuación dos artistas máis punteiros na actualidade da música en galego e euskera: Tanxugueiras, ZETAK e Caamaño&Ameixeiras. A xornada comezou coa maxia e emoción de Caamaño&Ameixeiras, que coa súa reinterpretación da ritoloxía popular caldeou o ambiente. O prato forte chegou con Tanxugueiras, que cun potente directo amosaron por que son un dos grupos máis importantes da música galega. O fin de festa correu a cargo do navarro ZETAK, que coa súa enérxica electrónica pechou por todo o alto un día memorable.
O festival xorde como unha iniciativa para traer a artistas de primeiro nivel a un parque histórico, poñendo en valor a súa categoría de Ben de Interese Cultural. O espazo é un tesouro agochado da historia galega, construído no século XIX polos indianos da zona. A día de hoxe segue sendo un elemento impresionante en vías de restauración, polo que o evento, dende a liña gráfica creada por Rei Zentolo ata as actividades e comunicación do mesmo, tamén visibilizará os procesos de resignificación dun dos espazos máis históricos e culturais da contorna.
O Festival do Pasatempo de Betanzos é un festival promovido pola promotora PlayPlan, artífice de festivais como o SonRías Baixas, BIGSOUND Pontevedra, Fumega Fest ou das carreiras artísticas de Tanxugueiras, Caamaño&Ameixeiras, Hugo Guezeta, Sabela ou Vimbio entre moitos outros. Ademais, conta co apoio da Xunta de Galicia a través da Axencia Turismo de Galicia, no marco de Concertos do Xacobeo, así como coa colaboración da Deputación da Coruña e o Concello de Betanzos, e o patrocinio de El Águila.
Andrea Davila Rubio inaugura en NÉBOA a exposición a sweaty dispersal into the fog, comisariada por Nuria López Blanco.
O vindeiro xoves 3 de xullo ás 19:30 h, a galería NÉBOA (Rúa Lamas de Prado 31, Lugo) inaugura a exposición a sweaty dispersal into the fog, un proxecto da artista Andrea Davila Rubio comisariado por Nuria López Blanco. A mostra preséntase como unha proposta singular que entrelaza escultura, corpo e paisaxe desde unha óptica feminista posthumana, e poderá visitarse durante os meses de verán.
A exposición nace do proxecto iniciado por Davila durante a súa residencia en Atelier Mondial–Institute Art Gender Nature (IAGN) da HGK-FHNW de Basilea (Suíza), e dá continuidade a unha investigación artística centrada na relación entre o corpo e o seu contorno como ecosistema vivo, poroso e afectivo. A través dunha práctica escultórica guiada pola intuición e polo comportamento dos materiais —fibra de vidro, aceiro inoxidable, auga salgada, imaxes recollidas da paisaxe—, a artista propón un achegamento sensíbel e non xerárquico entre o humano e o non humano.
A obra de Davila Rubio sitúase no cruce entre escultura, ecoloxía afectiva e experiencia corporal. Desde este lugar, a exposición a sweaty dispersal into the fog evoca unha coreografía líquida de corpos que transpiran, se evaporan, se transforman e cohabitan un mesmo espazo brumoso e salgado: corpos vexetais, corpos hídricos, corpos que se arrefecen ao ritmo da respiración.
A mostra acompáñase dun texto comisarial que narra a experiencia de correr xunto á ría, onde o corpo entra en contacto coa humidade, a luz, o salitre e o metal. En palabras da comisaria, “o traballo de Andrea existe nese lugar e nese momento, no que ela deixa de correr, no que o alento seca e o suor disípase nesa néboa salgada”. Este xesto poético tradúcese nunha instalación que convida a repensar a nosa maneira de habitar e coidar o contorno desde o corpo e os seus límites difusos.
Sobre a artista:
Andrea Davila Rubio (Boiro, Pontevedra, 1995) é Doutora en Creación e Investigación en Arte Contemporánea pola Universidade de Vigo. Desenvolveu a súa práctica en institucións internacionais como o Boston College (EE.UU.) e o Institute Art Gender Nature (Basilea), grazas a bolsas como a Fulbright–Xunta de Galicia e a da Fundación María José Jove. A súa obra foi exposta en espazos como der TANK (Basilea), Fundación Sales (Vigo), Centro de Arte Contemporáneo de Huarte (Pamplona) e Matadero Madrid, entre outros. Ten recibido numerosos premios, e a súa obra forma parte das coleccións públicas da Deputación de Ourense e da Deputación de Pontevedra.
Currículo completo:
Andrea Davila Rubio (Boiro, Pontevedra, 1995) é Doutora en Creación e Investigación en Arte Contemporánea pola Universidade de Vigo (2025). En 2021 completou a súa formación como investigadora predoutoral no Departamento de Filosofía do Boston College (Boston, EE. UU.) grazas a unha bolsa Fulbright-Xunta de Galicia. Ademáis, en 2025 foi becada polo Centro de Arte Fundación María José Jove para cursar o Máster en Belas Artes no Institute Art Gender Nature (IAGN) da HGK-FHNW University de Basilea (CH) durante os cursos 2025–2027.
Desde unha mirada crítica e situada, o seu traballo propón unha ruptura coas xerarquías tradicionais entre o humano e o non humano, expoñendo formas de convivencia e coidado nas que o corpo e a súa contorna comparten unha mesma lóxica de transformación mutua. A través da súa obra, a artista explora como a práctica escultórica pode converterse nunha forma de estar no mundo, e como o corpo é capaz de activar vínculos afectivos e materiais cando se entrelaza con elementos da paisaxe, así coma outros de vida cotiá.
Nos seus traballos, o corpo deixa pegadas, pero tamén é modelado polo que toca e convértese nunha superficie viva que acolle e se deixa afectar. A súa produción máis recente afonda nesta conexión entre corpo e materia, e propón novas formas de imaxinar a coexistencia interespecie desde o artístico.
Entre as súas exposicións destacan: A sweaty dispersal into the fog, Galería NÉBOA (Lugo, 2025); A Friend of a Friend of a Friend, der TANK (Basilea, CH, 2025); A que me refiero cando falo de corpo, Sarao Studio (Ferrol, 2025); Algo que brilla… ao final do bosque, Bienal de Arte Contemporánea, Fundación Sales (Vigo, 2024); atravesar o xardín / entre as dúas esquinas, Feira de Arte Culturgal (Pontevedra, 2023); Corpo, afectos, territorio, Centro de Arte Contemporáneo de Huarte (Pamplona, 2023); Snapshots de Chantada, Os Casares, Galería Vilaseco (Lugo, 2022); Centro Cultural Marcos Valcárcel (Ourense, 2022); Feira de Arte Culturgal (Pontevedra, 2021); Novos Valores, Museo de Pontevedra (Pontevedra, 2020).
Ademais, realizou residencias artísticas na Fundación Walter & Nicole Leblanc en Bruxelas (BE) e no Centro de Residencias Artísticas de Matadero Madrid, grazas á Diputación de Pontevedra en colaboración ca 32ª Bienal de arte de Pontevedra; en Atelier Mondial en colaboración co Institue Art Gender Nature (IAGN) da HGK de Basilea (CH) a través do programa internacional de arte do Museo de Pontevedra; en 12Miradas da Galería Vilaseco en colaboración ca Fundación María José Jove (Lugo, 2021), en Residency Unlimited (Nova York, 2021), e recibiu bolsas e premios da Universidade de Vigo (bolsa predoutoral, 2020–2023), da Deputación da Coruña (bolsa de investigación, 2023–2024), da Deputación de Ourense (primeiro premio do XVI Certame de Artes Plásticas, 2021) e da Deputación de Pontevedra (premio do Certame de Artes Plásticas Novos Valores, 2020).
As súas obras forman parte das coleccións da Deputación de Ourense e da Deputación de Pontevedra.
Cun garage-punk descarado e sen filtros, Lisdexiagaña terreo como unha das bandas máis auténticas da escena galega. Non veñen salvar o mundo, veñen facelo bailar.
Cun directo consolidado, que os levou a pisar multitude de salas e festivais por toda a comunidade, Lisdexia presenta agora o seu novo EP Esclavos do baile: seis himnos incendiarios que lanzan consignas que van dende a sátira lingüística ata a épica da resaca, sempre cunha conclusión clara: se queda vida, queda festa.
Lisdexia tece un son propio, mesturando o seu son garge-punk con toques de música tradicional, pop e mesmo funk, dando forma a un estilo propio e enérxico pensado para prender as pistas de baile.
