Andanzas do Suso de Lameliña. SANTA AMARANTA DE CEDEIRA

Andanzas do Suso de Lameliña

Suso de Lameliña

SANTA AMARANTA DE CEDEIRA


Sábese que existe unha xerarquía celestial: hai diferentes clases sociais entre os santos e as santas, que se reflicte na terra a xeito de popularidade e devoción por parte dos fieis. Por exemplo, San Pedro, Santa Catalina de Siena ou San Bieito son máis respectados e recoñecidos, o que lles permite ocupar un lugar próximo ao Creador, mentres outros e outras teñen que conformarse con estar máis afastados.

Sobre este tema recomendo o libro: “The Celestial Hierarchy: Different Social Classes” do teólogo irlandés de Cork, Liam Brennan. Libro que causou unha grande controversia a mediados do século XIX, xa que foi considerado pola Igrexa Católica de herético e o seu autor excomungado. Como xa nos dá a entender o título da obra, nela fálase das diferentes clases sociais e os roles dos anxos e dos santos no plan divino.

Santa Amaranta de Cedeira, atópase entre as santas menos coñecidas e pódese dicir de practicamente nula devoción. O seu lugar no Paraíso está, por tanto, moi afastado de O Noso Señor, na compaña de outras tan ignoradas como ela: Santa Cirenia de Monçao ou Santa Basemat de Plasencia, por poñer dous exemplos.

Pero quen foi Santa Amaranta de Cedeira? Amaranta Domuiño  Peirallo naceu en torno a finais do século XVIII na vila de Cedeira, de familia de pescadores. Amaranta, xa de pequeniña mostrou un carácter rebelde e desafiante, sen respectar os mandatos dos seus pais nin acatar as normas da Igrexa Católica. Chegada a adolescencia o seu comportamento non mellorou, todo o contrario, volveuse unha rapaza libidinosa a que todos os mozos da comarca acudían para saciar o seu apetito sexual. As andruviadas da moza chegaron a oídos do bispo que cominou ao cura párroco a tomar cartas no asunto.  Este, despois de discutilo cos pais, decidiu desterrala da vila. Desde os 16 anos ata a súa morte aos 52, pasou día e noite no pico dun cantil, soportando as inclemencias do tempo e a bravura do Atlántico. Algo parecido a Simón, o Estilita, que pasou os últimos 37 anos da súa vida sobre unha columna. E Amaranta, igual que o santo de Cilicia, tivo que vencer as tentacións do demo, que non foron poucas.

Ninguén se podía achegar a ela, agás os pais para levarlle a comida ou roupa de abrigo. Pero quen pode coa mocidade? Os rapaces da vila comezaron ir vela ás agachadas . Alí, ante a súa presenza, espíanse e dábanse ao vicio solitario, soltándolle palabras obscenas  e provocándoa. Ela aguantaba con coraxe, pois estaba arrepentida da súa vida anterior e quería expiar os moitos pecados que cometera.

Ao cabo dun tempo o cura soubo das visitas e en lugar de prohibilas, alentounas. Pensou que era unha boa forma de probala na súa virtude, tentándoa co que máis lle magoaba. Por alí foron pasando varias xeracións e a todas se resistiu. Ou iso era a versión oficial ( a versión que interesaba para presentar ao papa a vida casta de Amaranta de cara á súa canonización futura). Pero tamén corría pola vila, medio en segredo, que máis dunha vez acabara axuntándose con algún veciño, mesmo con D. Ubaldo, o señor cura. Pero xa se sabe o que pasa nestes casos. Se damos crédito a todos os dixomedíxomes imos aviados. 

Morreu Amaranta e non se lembra enterro máis grandioso na comarca. Tres días de rosarios, peregrinacións ao lugar onde pasara a vida, misas polo seu eterno descanso… Para logo ser soterrada nun lugar de honra a carón da igrexa. Non pasarían 50 anos e Amaranta Domuíño Peirallo pasou a ser Santa Amaranta de Cedeira. Durante un tempo foi moi venerada na bisbarra, ata que un día desapareceu misteriosamente a única imaxe que dela se tiña. Dise que a roubaron uns rapaces de Ortigueira e que nun tempo andaron dun lugar a outro, realizando actos indecentes coa súa efixie ata que a perderon ou destruíron. Desde entón ninguén volveu saber nada da imaxe e a santa foi quedando aos poucos no esquecemento. Hoxe, preguntas en Cedeira por Santa Amaranta e o máis probable é que non atopes ninguén que saiba dela. É máis, cando lle contas a historia, poñen cara de sorpresa e mírante coma un becho raro, como dicindo: A ti fáltache un verán, rapaz!

O Salón Teatro de Santiago acolle a estrea absoluta de ‘Run Baby Run’ este venres 6 de outubro

A obra, con texto de Fátima Delgado e dirección de Jana Pacheco, representarase os días 6 e 7 ás 20 horas, e o 8 de outubro, ás 18 horas

O elenco desta peza que reflexiona sobre a discriminación de xénero dentro do deporte está composto por Alba Loureiro, Camila Bossa, Celina Fernández Ponte e Daniel Méndez

Trátase dun espectáculo coproducido polo Teatro Español, o Centro Dramático Galego, Meninas Teatro e Proversus, co apoio da Xunta de Galicia a través de Turismo de Galicia

As entradas para as funcións no Salón Teatro pódense adquirir na web de Ataquilla

O equipo de Run Baby Run presentou esta mañá un petisco da obra que terá a súa estrea absoluta este venres, 6 de outubro no Salón Teatro do Centro Dramático Galego (CDG) de Santiago de Compostela e que estará en escena ata o domingo 8. O acto contou coa participación do director da Axencia Galega das Industrias Culturais (Agadic) da Xunta de Galicia, Jacobo Sutil, do director do Centro Dramático Galego, Fran Núñez, da autora do texto, Fátima Delgado, e da directora da obra, Jana Pacheco, que estiveron acompañados polo equipo artístico do espectáculo.

Nesta peza Fátima Delgado plasma unha das súas teimas, “o persoal é político”, e elabora unha reflexión sobre a discriminación de xénero dentro do deporte feminino que viu a luz logo das súas investigacións de varios casos de mulleres deportistas profesionais. A trama de Run Baby Run sitúase uns meses antes dos Xogos Olímpicos, cando Alba, unha atleta de éxito que acaba de gañar un mundial, é apartada da competición oficial por un feito inesperado e experimenta como se derruba o seu mundo. Acompañada pola súa inseparable adestradora, a deportista verase nunha encrucillada na que loitará por cumprir o seu soño sen renunciar ao seu verdadeiro ser.

O papel da atleta está interpretado por Alba Loureiro e o da adestradora, por Camila Bossa. O elenco complétase con Celina Fernández e Daniel Méndez, e a canda eles atópase un equipo artístico integrado por figuras senlleiras das artes escénicas, como o deseñador Pier Paolo Álvaro, Fernando Epelde en calidade de responsable da música e do espazo sonoro da peza, o escenógrafo Alessio Meloni, o iluminador Juan Gómez Cornejo ou a coreógrafa Greta García, entre outras.

Alén diso, cómpre subliñar o a presenza de Galicia en Run Baby Run como un elemento máis. A atmosfera galega e o entroido ourensán atravesan a obra dun xeito moi especial. Os peliqueiros, unha sorte de coro grego, ocupan a escena cun vestiario inspirado na indumentaria tradicional pero repensado polo devandito Paolo Álvaro. Neste sentido, Jana Pacheco salienta a colaboración da asociación ‘Las tejedoras’ de Vicálvaro, un colectivo de mulleres deste barrio madrileño “que se xuntan para tecer e dialogar sobre a violencia machista e que teceron flor a flor todo o vestiario dos peliqueiros”, materializando un traxe fermoso e cheo de significado.

Logo da súa estrea en Santiago, Run Baby Run contará tamén cunha xira por diferentes espazos da xeografía española e poderase ver na sala Margarita Xirgú do Teatro Español do 22 de febreiro ao 24 de marzo do 2024. Trátase dun espectáculo coproducido polo Teatro Español, o Centro Dramático Galego, Meninas Teatro e Proversus, co apoio da Xunta de Galicia a través da Axencia Turismo de Galicia e da Consejería de Cultura da Comunidad de Madrid. As entradas para as funcións dos días 6, 7 e 8 de outubro no Salón Teatro pódense adquirir na web de Ataquilla.

O equipo

Jana Pacheco é directora escénica, dramaturga visual e historiadora da arte. Fátima Delgado é dramaturga, actriz e poeta. Ambas as dúas son profesionais acreditadas das artes escénicas, con máis dunha década de traxectoria ás súas costas, especializadas en xenealoxía de mulleres, accesibilidade e educación e cun forte compromiso feminista. A posta en escena de Run Baby Run supón a súa primeira colaboración conxunta.

Canda elas, no equipo artístico do proxecto destacan tamén figuras como o deseñador Pier Paolo Álvaro, gañador do Premio Max 2023 ao mellor deseño de vestiario polo espectáculo Ás oito da tarde, cando morren as nais, do CDG; Fernando Epelde, responsable da música e do espazo sonoro da peza; o escenógrafo Alessio Meloni, tamén galardoado este 2023 co Premio Max ao mellor deseño de espazo escénico por La cabeza del dragón; o iluminador Juan Gómez Cornejo, Premio Nacional de Teatro no 2011; ou a coreógrafa Greta García, integrante do grupo Hermanas Gestring, entre outras.

‘RUN BABY RUN’ EN SANTIAGO

•    DATAS: 6 e 7 outubro (20 h) e 8 outubro (18 h)
•    LUGAR: Salón Teatro (Santiago de Compostela)
•    ENTRADAS: https://entradas.ataquilla.com/ventaentradas/es/teatro/salon-teatro-de-santiago/16289–run-baby-run.html

Carlos ‘O Xestal’, protagonista da segunda fin de semana do FIOT con estreas, actividades radiofónicas e unha andaina

Dúas estreas absolutas, a emisión en directo de ‘No es un día cualquiera’, a primeira sesión da ‘Escola do espectador nas ondas’ e un roteiro, protagonistas na segunda fin de semana do FIOT

O Pazo da Cultura acollerá na noite do venres 6 e do sábado 7 dúas funcións de Apaga o candil, a peza dirixida por Cándido Pazó; e nas mañás do sábado 7 e do domingo 8, de 08.30 a 13.30 horas, a emisión ao vivo do programa de RNE presentado por Pepa Fernández, cuxo acceso será libre ata completar a capacidade do auditorio

Quico Cadaval, Celso Sanmartín e ‘Guti’ son os protagonistas de Tres vellas na romería, a estrea absoluta da Rúa dos Contos que terá lugar o domingo 8 ás 20.30 horas no mercado municipal

A primeira sesión da Escola do espectador nas ondas terá lugar o sábado 7 ás 17.00 horas no Café Dubra, e xirará arredor de Carlos ‘O Xestal’, nunha conversa moderada pola xornalista coruñesa Marta Otero Mayán e na que participarán Cándido Pazó, Xohán Xabier Baldormir Cabanas e Xurxo Souto

O domingo 8 pola mañá celebrarase, en colaboración coa asociación ambiental Senda Nova, a andaina ‘Ruta do Xestal’, que contará coa participación da Aula de Teatro Municipal de Carballo

As estreas absolutas de Apaga o candil e Tres vellas na romería, a emisión ao vivo desde o Pazo da Cultura de Carballo do programa de RNE No es un día cualquiera, con Pepa Fernández, o sábado 7 e o domingo 8;a primeira sesión da Escola do espectador nas ondas, que xirará arredor da figura de Carlos Díaz ‘O Xestal’; ademais dunha ruta teatralizada que segue os pasos do narrador oral, serán os principais fitos da segunda semana de programación da 32ª edición do Festival Internacional Outono de Teatro, o #FIOT32.

O recoñecemento a Carlos ‘O Xestal’ será o eixe sobre o que pivote a actividade desta fin de semana, coa estrea absoluta de Apaga o candil, coproducida por Contraproducións e o FIOT. Escrita e dirixida por Cándido Pazó, o espectáculo propón un achegamento ao gran narrador oral, carballés de adopción, coa intención de visualizar o seu traballo, tamén como activista e humorista. Grazas á colaboración do Centro Dramático Galego co FIOT, a obra será inclusiva ao contar con tradución á lingua de signos, que se poderá gozar tanto nas dúas funcións do Pazo da Cultura coma na xira do espectáculo. A estrea será o venres 6, ás 21.00 horas e, ao remate da función, farase entrega do galardón do Premio do Público do FIOT 2022 a Contraproducións por Cigarreiras. Ao día seguinte, a representación comezará ás 20.30 horas e as últimas entradas están á venda en www.fiot.gal.

A XXIV Rúa dos Contos, o ciclo de narración oral pioneiro en Galicia, acollerá esta segunda fin de semana a estrea absoluta de Tres vellas na romería, peza que conta con tres das grandes voces das artes escénicas do país e ben coñecidos polo público carballés, como son Quico Cadaval, Celso Sanmartín e José Luis Gutiérrez ‘Guti’. O trío regresa ao FIOT para falar das súas musas, as súas vellas e, como nunha sesión de espiritismo, resucitan as súas palabras e a súa memoria. A función terá lugar o domingo 8 ás 20.30 horas no mercado municipal e as entradas dispoñibles pódense adquirir no web www.fiot.gal.

A radio terá un especial protagonismo nesta segunda fin de semana do FIOT. Por unha banda, o auditorio do Pazo da Cultura de Carballo acollerá tanto na mañá do sábado 7 coma na do domingo 8, entre as 08.30 e as 13.30 horas, a emisión ao vivo do programa de RNE No es un día cualquiera, con Pepa Fernández. Polos seus micrófonos pasarán figuras vinculadas ao FIOT e ao mundo da cultura galega, entre outras. O acceso será gratuíto e libre até completar a capacidade do patio de butacas.

Regresa Onda FIOT coa Escola do espectador nas ondas


Por outra banda, na tarde do sábado 7, ás 17.00 horas, celebrarase a primeira sesión da Escola do espectador nas ondas, as conversas escénicas e culturais cos equipos artísticos dos espectáculos do FIOT e que forman parte da liña de programación OndaFIOT, que abrangue toda a actividade radiofónica ou vinculada ao teatro sonoro (como é o caso do Certame de Teatro Lido ou do FIOT Fónico).

Cada conversa, aberta ao público, é gravada en vivo para despois quedar pendurada no espazo web do FIOT. Nesta sesión, a xornalista coruñesa Marta Otero Mayán (La Opinión de A Coruña, Revista Luzes), será a responsable de moderar unha conversa arredor da figura de Carlos Díaz ‘O Xestal’, a quen o FIOT rende homenaxe, da man de Cándido Pazó, coa estrea absoluta de Apaga o candil. Precisamente o director e dramaturgo será unha das voces convidadas á iniciativa, que se celebrará a partir das 17.00 horas no Café Dubra, e que contará coa participación de Xurxo Souto e de Xohán Xabier Baldomir Cabanas, autor de Os contos das risas serias. Un percorrido por 83 relatos d’O Xestal.

Andaina teatralizada: a Ruta do Xestal

Finalmente, o domingo 8 pola mañá terá lugar a celebración da primeira edición da Ruta do Xestal, unha andaina creada en colaboración coa Asociación Ambiental Senda Nova (no marco do programa Outono en marcha. Sendeirismo en Bergantiños), e coa que o FIOT incide na súa intención chave de espallar as artes escénicas por todo o territorio e a diferentes públicos. A actividade, de baixa dificultade e duns 4,3 km, segue os pasos do espazo vital no que residiu O Xestal, e contará coa participación da Aula Municipal de Teatro de Carballo. Os horarios de saída do roteiro serán as 09.30 horas (Laracha e Coristanco) e 09.45 horas (da rúa Venezuela carballesa). A inscrición é gratuíta, mais as prazas son limitadas. As persoas interesadas poden obter máis información sobre a camiñada ou realizar a súa inscrición previa a través do web www.sendanova.org ou do teléfono 611 037 617.   

AXENDA #FIOT32 | DO 6 AO 8 DE OUTUBRO

Venres 6, 21.00 horas * | Pazo da CulturaPrograma de Sala: estrea absoluta de Apaga o candil.
*
Ao remate, entregarase o Premio do Público do FIOT 2022 a Contraproducións por Cigarreiras.

Sábado 7, de 08.30 a 13.30 horas | Pazo da Cultura
Emisión ao vivo de No es un día cualquiera, con Pepa Fernández.

Sábado 7, 17.00 horas | Café Dubra

Escola do espectador nas ondas.
Con Marta Otero, Cándido Pazó, Xohán Xabier Baldomir Cabanas e Xurxo Souto.

Sábado 7, 20.30 horas | Pazo da Cultura
Programa de Sala:
Apaga o candil.
Domingo 8, de 08.30 a 13.30 horas | Pazo da Cultura
Emisión ao vivo de No es un día cualquiera, con Pepa Fernández.

Domingo 8, a partir das 09.30 horas | Saídas desde Laracha, Coristanco e Carballo
Ruta do Xestal. Roteiro teatralizado pola Aula Municipal do Concello de Carballo.

Domingo 8, 20.30 horas | Mercado municipalRúa dos Contos: estrea absoluta de Tres vellas na romería.