A ARTE DE DON TINÍN: UNHA VIDA ENTRE LIBROS E ESCULTURAS
Constantino Varela, coñecido entre a veciñanza por Don Tinín, foi o único descendente da familia Teixeiro e con el remataría unha saga familiar das de máis nobre prosapia da contorna. A súa nai, Dona Modesta, muller de profundas crenzas relixiosas, sempre á cabeza de calquera iniciativa a prol dunha causa xusta. O seu pai, Don Pedro, andaluz de Linares, que nos anos corenta chegara destinado coma médico á vila, na que ben pronto se ía integrar, rematando por casar coa única filla de Don Antonio, viúvo e propietario do pazo e das terras dos Teixeiro.
Neste ambiente foi criado Don Tinín, un neno modélico que despois de superado o ingreso marcharía a estudar o bacharelato aos Maristas de Lugo, acadando unhas cualificacións sobresaíntes, o mellor expediente da súa promoción. Pero sería en Santiago, a onde foi estudar a carreira de Medicina, onde comezaría a torcerse. Vinte anos botaría para regresar ao pazo paterno sen ningunha materia aprobada, aínda que si con matricula de honor en esmorgas e mulleres. Como o que me trae hoxe aquí non é a vida licenciosa de Constantino, e o que sei é fundamentalmente de oídas pois por aquel entón eu aínda non viñera a este mundo, voume centrar na última etapa da súa vida, cando xa o fin do sétimo decenio comezaba achegarse.
Don Tinín, herdara dos seus antepasados, unha das bibliotecas máis importantes da provincia e foi xa cara ao final da súa vida, cando empezou a prestarlle atención, iso si, dun xeito moi especial. El, que levaba dende que rematara o bacharelato sen abrir un libro e que non tiña ningún interese en someterse a súa idade á cruel tortura da lectura, decidiu utilizar os libros coma “material de construción” ( nas súas propias palabras) e comezar a súa obra artística que tan valorada está hoxe no mundo da Arte Contemporánea.
Antes de nada, direi que a miña casa está a carón da súa. Por aquel entón eu tería uns dez anos, e nos ratos libres acompañábao no seu labor que consistía en construír cos libros, personaxes e monumentos universalmente coñecidos, auténticas esculturas en papel, sen importarlle pintar, debuxar ou mutilar os libros se isto for necesario pero sen xamais desfacerse das partes amputadas que noutro momento lle serían de grande utilidade.
Para ir ampliando a biblioteca e ao mesmo tempo para ter máis variedade de libros dos que poder tirar, todos os venres acudía no seu flamante Mercedes a Lugo mercar máis. Dos doce exemplares por semana non adoitaba baixar.
Foi así como conseguiu a valiosa colección que podemos admirar na súa casa, hoxe propiedade do Concello a quen foi doada, xa que coma vos podedes imaxinar, non tivo descendentes, polo menos recoñecidos.
Normalmente o que adoitaba facer era coller as obras dun autor determinado e construír algo relacionado co país do mesmo, aínda que a veces mesturaba autores sen un criterio definido. Así coas obras de Eça, construíu a Torre de Belén, coas dos poetas simbolistas Notre Dame. Curiosamente coa obra completa de Victor Hugo construíu a Estatua da Liberdade, vai ti saber por que. A Catedral de Santiago que é unha das xoias, con libros de Valle-Inclán e Antonio Machado e así ata completar a colección que hoxe coñecemos.
Cómpre destacar todo un poboado do oeste americano coas noveliñas de Estefania, Silver Kane e Keith Luger, cos edificios e personaxes máis salientables. Toda unha alfaia.
Dende este verán e despois de máis de quince anos de abandono e desidia por parte das anteriores corporacións, por fin abriuse ao público o Museo Teixeira, en horario de mañá e tarde, onde podemos recrearnos e de balde coa súa impresionante obra. Feito que debemos o inxente labor nos últimos meses por parte da nova corporación, a quen e dende esta tribuna expreso o meu agradecemento en nome dos cidadáns deste pobo. A ben seguro que este feito vai supor un gran pulo para o desenvolvemento do turismo, que xa nos últimos dous anos leva experimentando un considerable incremento.
O próximo 18 de setembro, mércores, ás 20.30, celebrarase no Teatro Rosalía de Castro unha nova edición de Lúas de Outono para homenaxear a obra e a vida de Manuel María.
Para isto contarase coa presenza d’Os Carunchos, grupo de música tradicional que cantará trece poemas de Manuel María, pezas estas que integran o seu último traballo dedicado integramente ao noso escritor, Unha gorxa chea de paxaros. E tamén poderase desfrutar da voz da poeta Eva Veiga que recitará unha serie de poemas do propio Manuel María.
As entradas reservadas poden recollerse o venres, día 13 de setembro, de 17.30 a 19 h, e o luns, día 16 de setembro, de 11 a 12.30 e de 17.30 a 19 h no local da A.C. Alexandre Bóveda (na rúa Santo André, 36, 1º, no edificio do Circo de Artesáns). Ou ben diante da billeteira do teatro Rosalía de Castro, o mesmo día 18 de setembro, a partir das 19.15 h (a reserva deixa de ser efectiva a partir das 20.15 horas do día 18 de setembro).
A reserva non é de butaca numerada e por tanto débese ter isto previsto por se alguén quixer ter unha boa localización para ver o espectáculo. As portas do teatro abrirán ás 20 horas.
O salón de actos da Casa da Cultura de Vilalba acolleu no mediodía deste sábado 7 de setembro a entrega de premios do VI Certame de Microrrelatos DÍA DO LIBRO 2024, que convoca anualmente o Concello de Vilalba, coa colaboración de Culturalia GZ. O acto, presidido pola concelleira de Cultura de Vilalba, Tamara Rodríguez López, contou tamén coa participación do representante do xurado, Daniel Irimia Yáñez (que falou no seu nome e no de Emma Pedreira e Mercedes Queixas Zas, tamén integrantes do xurado e que non puideron asisitir), o editor e director de Alvarellos Editora, Henrique Alvarellos, e o administrador de Culturalia GZ, Martiño Maseda, que foi o condutor de dito evento.
No acompañamento musical contouse coa participación da agrupación Buxos Verdes
A relación de persoas premiadas, que, ademais de recolleren cadanseu premio, leron o seu microrrelato, foi a seguinte:
Categoría Infantil:
3º Premio Deserto
2º Duarte Mariño Torrado, co microrrelato O poliño lector
1º Nicolás Salgueiro Alonso, co microrrelato Arquiinimigos
Categoría Xuvenil:
3º María Fernández Escaríz, co microrrelato Ondas
2º Paula Pérez Cendán, co microrrelato Soa
1º Lucía Domínguez Pereira, co microrrelato Rebelde
Categoría Adulta:
3º Carlota Millor Prado, co microrrelato Salvavidas
2º Sonia Martínez López, co microrrelato Reflector
1º Pedro Naveira Pedreira, co microrrelato Erro
As obras arriba citadas, xunto coas premiadas na edición do 2023, verán a luz o ano vindeiro nunha publicación que realizará Alvarellos Editora, editorial que tamén se encargou de levar ao prelo os dous primeiros volumes deste certame de narrativa hiperbreve que se vai consolidando no panorama literario galego.
A continuación unha ESCOLMA FOTOGRÁFICA que recolle distintos momentos da entrega de premios.
(Autoría das imaxes: Sonia García ePatricia Torrado)
Terá lugar unha ofrenda floral ao pé da súa escultura, así como un recital poético popular, aberto a toda a xente que queira participar con poesías, cancións ou calquera outro texto relacionado co gran poeta chairego.
· SÁBADO 14 DE SETEMBRO – ÁS 20:00 HORAS
NO AUDITORIO MUNICIPAL (Entrada de balde. Haberá que facer a correspondente reserva ben na páxina web do Concello, ben na Casa da Cultura de Vilalba).
