Andanzas do Suso de Lameliña. O PILOTO DE IBERIA

Andanzas do Suso de Lameliña

Suso de Lameliña

O PILOTO DE IBERIA

Antón de Abeledo é piloto de Iberia, ou polo menos é o que el di. A verdade que neste caso o hábito non fai o monxe, porque quen o vexa, non diría que se trata dun piloto. O seu xeito de vestir e a súas maneiras son máis ben as dun paisano calquera da vila.

— Antón ven tomar un viño, ho!

— Non podo, non podo, teño moita présa, dentro dun bocado marcho camín de Santiago que me sae o avión para París.

A Antón gústalle facer gala da súa profesión e de darse moita importancia. Comenta,  que cando vai pilotando só atende as chamadas da súa nai, de aí que precise dun bo celular. Tamén nos di, que coma é o xefe da tripulación, pode fumar sen problema, algo que non lles consinte aos outros membros. Coas cabichas non hai problema, cando remata, abre a xanela e aló van, polo espacio adiante.

O de Abeledo, á parte de ser piloto é un home que entende de todo, desde criar porcos de ceba ata facer mobles de cociña. Dá gusto falar con el, problema que teñas, problema que che resolve.

Do que non entende moito é de móbiles. O outro día estaba eu nunha tenda da vila para arranxar uns duplicados de chaves que non saíran ben e apareceu todo anoxado cun móbil na man e rifando coa empregada:

—Vaia móbil me deches, compreino onte e xa non me funciona e bensabes que o necesito para as viaxes. Esta noite, por certo, marcho para Buenos Aires.

O móbil malamente podía funcionar, estaba apagado, comentoume a dona ao día seguinte.

Mentres dicía isto, observaba coma a rapaza pulía as chaves e claro, tivo que dar a súa opinión:

— Non o estás a facer ben, tes que darlle máis pola punta e entre os dentes. Dimo a min que fixen miles e miles delas. Antes de ser piloto traballei de cerralleiro.

Eu con isto, xa me quedei tranquilo, ben sabía que a cousa ía saír ben e así foi cando cheguei á casa a chave ía de marabilla; penso que mellor ca se fose nova.

E que onde hai entendidos…

  Suso de Lameliña

OASIS. As lecturas de Beatriz Dourado

OASIS

Beatriz Dourado

Título do libro: Lo que hay

Autor: Sara Torres

Editorial: Penguin Random House

Ano de publicación: 2022

Comezo a ler esta novela tras as recomendacións dalgunhas amizades. Non coñeces a Sara Torres? Non –digo con certa vergoña infantil-. Leopausadamente mentres deixo atrás a miña casa para pasar uns días de descanso polo sur. Resulta curioso a sincronía que se produce entre a propia viaxe e a da narrativa, que tamén está marcada por idas e voltas a diferentes lugares. 

É fácil mergullarse en Lo que hay. Existe ese algo que nos permite conectar, desde un principio, cunha historia que recende, por veces, a poesía –así a todo, a autora posúe unha ampla traxectoria como poeta-.

Gústanme os libros que rompen ou disolven realidades cotiás con certa delicadeza, coma unha brisa imprevista que empurra unha copa e faina desaparecer en po cristalino. Este lógrao sen caer no xuízo gratuíto. Simple ou ousadamente cuestiona os moldes desde os que se asentan as nosas relacións, as condicións que establecemos nelas, abrindo, asemade, unha fenda que merece ser transitada. 

Eu diría que é un libro do corpo, que chega profundamente porque o sentimos na propia pel. Sentimos a dor da perda coma unha lousa nas costas, mais tamén o desexo inminente en forma de remuíño sobre o ventre espido.Pasamos, así, de estadios de baleiro a plenitude coa naturalidade que esixe un corpo afastado de convencionalismos. 

Lo que hay é, sen dúbida, un convite á vida, que non agarda, que está a suceder mentres pretendemos aferrarnos a un absurdo control de amores e emocións. Lede a Sara Torres, que nos di “la herida me avala, lo que doy es total”.

Tanxugueiras racha co establecido e lanza DILUVIO, o seu novo disco: ”Agora todo cobra sentido”

As pandeireteiras publican este venres 29 o seu terceiro álbum, un traballo conceptual no que descobren o significado agochado nos seus últimos sinxelos: cuestionan crenzas, pecados ou presuntas culpas instaladas na sociedade para transformalas “en aprendizaxes vitais” 

O álbum físico públicase nunha edición deluxe, cun libreto ilustrado de 24 páxinas no que Tanxugueiras expón a viaxe de autocoñecemento percorrida nestes meses 

Chega o 29 de xullo e, con el, o DILUVIO. Tanxugueiras publica este venres o seu terceiro traballo discográfico, un álbum conceptual editado por Calaverita Records e que propón rachar con todo o establecido “para sandar, para volver a aprender”. O disco, que xa está dispoñible nas principais plataformas dixitais e La Casa del Disco, conta na súa versión física cunha edición deluxe , cun libreto ilustrado de 24 páxinas no que o grupo explica, motu proprio, o significado deste diluvio. “Neste álbum que hoxe ve a luz está a resposta ao camiño percorrido nos últimos meses. De principio a fin, desde a ‘Treboada’ até o ‘Acougo’. Coa súa publicación pechamos unha etapa, unha viaxe de cuestionamento e autocoñecemento. Mergullarse no DILUVIO é abrir e pechar un círculo e hoxe, por fin, todo cobra o sentido”, sinalan Olaia Maneiro, Aida Tarrío e Sabela Maneiro. 

‘DILUVIO’ é unha viaxe de indagación e autocoñecemento que o trío percorre a través de verbos como ver, escoitar, equivocar, recordar ou apoderar. Un tránsito que transcorre, en paralelo, ás vivencias de Olaia, Aida e Sabela desde o inverno de 2020. Porque no disco, nado durante a pandemia, as cantareiras poñen en dúbida e enfrontan numerosas presuntas culpas ou ‘pecados capitais’ instalados na sociedade. E aos sete ‘orixinais’ (avaricia, enveza, ira, luxuria, preguiza, gula, soberbia), elas suman outros tres: patriarcado, hostilidade e homoxeneidade. Crenzas que viviron, sentiron, observaron ou compartiron e que, após a tormenta, deciden dar a volta e convertelas nunha serie de aprendizaxes transformadoras para a vida: un diluvio de autoaceptación, de diversidade, de amor libre, de apoderamento. ‘O diluvio arrasa e racha con todo o establecido, con iso que damos por sentado para sandar, para renacer, para que volvamos aprender, mais desde unha óptica aberta, feminina, xenerosa, consciente. Mergullarse no DILUVIO é percorrer a propia vida”, apuntan. 

Música tradicional e ritmos urbanos 

‘DILUVIO’, o álbum de Tanxugueiras que se pode adquirir desde hoxe en plataformas dixitais e tendas físicas, é un traballo musicalmente diverso: unha experiencia catártica na que a voz e a cultura tradicional son o fío condutor dunha viaxe evocadora que avanza a ritmo de muiñeira (‘Terra’), xota (‘Midas’), ou rumba (‘Figa), mesturadas con sonoridades máis urbanas e contemporáneas, próximas a unha xeración nova, coma elas, ávida por descubrir, explorar e reformular. “Somos cantareiras. O noso instrumento principal é a voz, mais tamén nos acompañamos de elementos tradicionais, como as pandeiretas ou as latas de pimentón, e de instrumentos máis modernos, como os sintetizadores ou a percusión electrónica”, explica o grupo. Neste sentido, ‘DILUVIO’ confirma a aposta das creadoras, que asinan todos os temas do disco, pola reinterpretación da tradición galega a través da fusión con ritmos urbanos, próximos ao trap, hip hop ou electrónica, para achegar a música de raíz a un público máis novo.  
Aida, Olaia e Sabela son, en ‘DILUVIO’, intérpretes e compositoras. “Aínda que neste traballo haxa moita creación propia, bebemos da tradición”, lembran. Son tamén produtoras do álbum xunto con Iago Pico (Pouland Studios), con quen traballan desde 2021 neste proxecto. “Da voz parten todos os temas e con Iago, máis que andar na procura de harmonías, pensamos en atmósferas, en texturas, en evocar situacións. Fluimos, buscamos que a sonoridade e a musicalidade sexan afíns o que queremos expresar”, sinala o trio. Así, tanto no disco coma no directo da Xira Midas de presentación do álbum, a voz segue a ser a protagonista absoluta. O disco vai alén dunha mera declaración de intencións e manifesta unha sonoridade única, vibrante e contundente que define o propio grupo: Tanxugueiras sostén unha mensaxe que nace dun trebón de emocións, vivencias e crenzas, e reivindica as raíces máis profundas da tradición. “Os temas cunha mensaxe máis enérxica son, precisamente, aqueles que parten da muiñeira, o noso ritmo máis universal, como poden ser ‘Terra’ ou ‘Seghadoras’”, salientan.  

Unha viaxe de aprendizaxes capitais 

 “Agora todo cobra sentido”, sinala Tanxugueiras. Tras máis dun ano de lanzamentos cunha clara intencionalidade agochada para as e os ouvintes, o público por fin pode coñecer o verdadeiro significado de cada un dos sinxelos, os pecados e as aprendizaxes que se agochan tras eles. E esa é a clave de ‘DILUVIO’: unha viaxe, un percorrido desde a tormenta até a quietude. No medio delas, un torrente de culpas e ensinanzas vitais. 

No seu terceiro disco, Tanxugueiras convida ao público a fluír por unha corrente sonora que nace coa ‘Treboada’, o tema instrumental que abre o álbum. Unha choiva intensa que dá paso á primeira aprendizaxe capital: fronte a soberbia e o artificial, o trío chama á naturalidade. Diso fala ‘Arica’, o segundo tema. Do natural tamén nace a capacidade de coñecerse a unha mesma, de aceptar o que somos. E ese é o concepto de ‘Desidia’, que reivindica o dereito á pausa e a necesidade do autocoidado. 

A terceira aprendizaxe que proclama Tanxugueiras no seguinte corte é a xenerosidade: ‘Midas’, o primeiro sinxelo que o grupo lanzou de ‘DILUVIO’ en febreiro de 2021, fala precisamente da avaricia. “E ti tes e tes, non o queres dar, pensas que o tes todo pero non tes nada”, di o coñecido retrouso do tema, que marcou o punto de inflexión na carrera do trío. Tras el, chega ‘Pano Corado’, no que o grupo canta ao amor libre e diverso.

‘DILUVIO’ flúe e leva ao público ata ‘Sorora’, un himno adicado ao matriarcado, a todas as cantareiras e pandeireteiras, fronte ao pecado colectivo que, segundo o trío, leva demasiado tempo instalado na sociedade: o patriarcado. E de seguido, fronte á hostilidade, o disco lévanos a ‘Seghadoras’, un potente canto ao apoderamento, para crer e loitar polo propio. Desta visión chega a aceptación que avanza contra a ira: ese ´e o ‘Averno’ que interpretan co rapeiro Rayden. 

O disco complétase cunha tríade de grandes temas: ‘Figa’, un chamado contra a envexa e a favor da autoaceptación; ‘Fame de Odio’, que aposta pola diversidade e a beleza de todos os corpos, e ‘Terra’, a canción coa que as pandeiretiras queren amosar que vivimos nun mundo heteroxéneo, repleto de particularidades e de esencias, no que “non hai fronteiras”. Finalmente, Tanxugueiras pecha o álbum coa chegada do ‘Acougo’, o segundo e último tema instrumental do disco: a calma, a reflexión. É, como elas mesmas expoñen, “a fin do diluvio, da vida alterada. É o círculo que se pecha, o percorrido da vida”. 

Novo videoclip 

Co lanzamento deste disco, Tanxugueiras publica o videoclip de ‘Fame de odio, unha peza audiovisual dirixida por Trece Amarillo e producida por PlayPlan na que, precisamente, o grupo aglutina moitas das cuestións e ensinanzas que propón en ‘DILUVIO’. Concretamente neste vídeo, rodado na Biblioteca América e no Salón de Graos do Pazo de Fonseca, en Santiago de Compostela, as cantareiras poñen en dúbida outro dos nomeados como ‘pecados capitais’: a gula. Neste tema propoñen unha nova aprendizaxe: a blleza da diversidade corporal. “De todas as formas, nena, de todas son bonita”, cantan. A peza audiovisual, estreada ás 00.00 deste venres 29, está dispoñible na canle de  Youtube das pandeireteiras

20220729-NP-GAL-Tanxugueiras-publica-DILUVIO-

X edición do Festival 27373 en Begonte

A X edición do Festival 27373 de música en Galego de Begonte, reúne nun mesmo día, un festival para nenos e nenas durante a mañá e a tarde e concertos para os mozos e mozas pola noite


A Asociación Cultural Castiñeiro Milenario de Begonte vai organizar a Décima edición do Festival 27373 que terá lugar o sábado 13 de agosto no Club Fluvial de Begonte que presta as súas instalacións para a celebración deste festival.
O Festival 27373 caracterízase por ser o único festival do Concello de Begonte, un dos poucos festivais cunha programación íntegra en Galego, que apoia a grupos emerxentes e que nos últimos anos conta, polo menos, cun grupo integrado maioritariamente por mulleres. Unha aposta pola língua e pola visibilización da muller nos escenarios.
O Festival está dividido en dúas partes. Polo día, a programación vai dirixida aos máis pequen@s e ás familias. A partir das 14 horas comezará unha atractiva sesión vermú con música tradicional, na que poderemos gozar, en exclusiva, das dúas cervexas oficiais do Festival 27373. Ámbalas dúas cervexas son unha colaboración entre Castiñeiro Milenario e cervexa artesá Aloumiña de Lugo. Xa pola tarde, a partir das cinco, comezará o tradicional X Aberto de Billarda coa colaboración da Asociación O Varal. Ás seis, o II campionato de serrador@s da Terra Cha, o cimbrón volve á programación do Festival. Agardemos que sexa un bo día para pasar ao carón do río, xantando e compartindo sobremesa nunha zona que conta con tódolos servizos, nun entorno de ribeira perfectamente acondicionado e coidado, onde se pode gozar dun baño, xantar nalgunha das mesas ou mesmo no campo e pasear á beira do río ao tempo que participamos nas distintas actividades.
Pola tarde, a partir das seis e media, abrirá o festival Lydia Botana, cun espectáculo didáctico para a cativada e as familias, baixo o nome de Os contos de Alí, a proposta une narración oral, cancións e ilustracións amosadas a través dun kamishibai e pretende contribuír á difusión de recursos lúdicos e educativos en galego. Sempre contan cun plano literal, dirixido á rapazada, e cun plano metafórico que pretende promover a reflexión das nais e pais sobre a súa responsabilidade na transmisión interxeracional do idioma. É por iso que o destinatario é o público familiar.
Despois subirán ao escenario os Maghúa, seis homes que, desde A Coruña, levan máis de 15 anos difundindo a música que as nosas mulleres maiores nos legaron, as súas pandeiretas encherán o torreiro de música tradicional. Logo dos cantareiros, subirá ao escenario, Flow do Toxo, desde O Condado chegan estas catro mulleres, feministas, reivindicativas e un dos grupos referencia do rap en Galego, enerxía e compromiso para o festival. Rematan, desde Teis, Os Vacalouras, que pecharán esta décima edición co seu punk-rock sen concesións, enerxía e festa garantida.
Queremos agradecer a axuda económica da Deputación de Lugo e do Concello de Begonte. Ao Club Fluvial de Begonte por prestar as súas marabillosas instalacións. Ás empresas e organizacións colaboradoras e, por suposto, a Cervexa Artesá Aloumiña, por todas as facilidades para facer de novo as cervexas do festival. Tamén a todas aquelas asociacións culturais, artesáns, e, por suposto, agradecer a presenza de todas as persoas que se acheguen ata Begonte a pasar un día cheo de actividades culturais nun entorno incomparable.
Adxunto vai o cartel, de novo ideado polo deseñador gráfico de Begonte,Marcos Vigo ao que queremos agradecer a súa colaboración.


Máis información da Asociación en http://castinheiromilenario.wordpress.com/.

Toda a información sobre o Festival 27373 en http://festival27373.wordpress.com

X-Festival-27373-Begonte

SonRías Baixas 2022 propón tres xornadas intensas de música para gozar do Morrazo na primeira fin de semana de agosto

O evento, que se celebrará os días 4, 5 e 6 de agosto en Bueu, incorpora no seu cartel unha sesión vermú con Grande Amore e La Duendeneta e pon á disposición do público os últimos abonos e entradas á venda na web www.sonriasbaixas.info  
 
A gran cita da península do Morrazo coa música ao vivo contará con dous escenarios nos que se celebrarán vinte concertos de Kase.O Jazzmagnetism, Tanxugueiras, Rayden, La M.O.D.A., Delaporte, Rels B, Arnau Griso, Ciudad Jara, Eskorzo, Sofía Gabanna, Sara Hebe, Bala, Suu, JazzWoman, Emlan, Maurino, Cool Nenas, Buhos, García Mc & Nación Quilombo e Balkan Paradise Orchestra 

En dez días dará comezo a gran cita da música ao vivo no Morrazo deste verán. O festival SonRías Baixas 2022, que se celebrará os días 4, 5 e 6 de agosto en Bueu, deu a coñecer esta mañá a súa programación completa, un cartel ecléctico, festivo e dinámico que contará con Kase.O Jazzmagnetism, Tanxugueiras, Rayden, La M.O.D.A., Delaporte, Rels B, Arnau Griso, Ciudad Jara, Eskorzo, Sofía Gabanna, Sara Hebe, Bala, Suu, JazzWoman, Emlan, Maurino, Cool Nenas, Buhos, García Mc & Nación Quilombo, Balkan Paradise Orchestra e as dúas últimas incorporacións reveladas esta mañá: Grande Amore e La Duendeneta. O evento propón así un programa amplo e variado, que combina artistas consolidadas con bandas emerxentes, facendo fincapé na intención de chegar a todos os públicos ao incluír no seu lineup estilos diversos como o rap, o rock, o stone, as músicas de raíz ou mesmo o pop. Ademais, SonRías Baixas será o marco no que 11 bandas e artistas presenten os seus novos shows ou traballos discográficos. 

  
A praia de Beluso acolleu este martes 26 a presentación da 19ª edición do festival. O acto contou coa participación do equipo que dirixe SonRías Baixas, Jordi Lauren e Berta Dominguez; ademais do director da Axencia Galega das Industrias Culturais da Xunta de Galicia, Jacobo Sutil; da deputada provincial de Turismo da Deputación de Pontevedra, Ana Laura Iglesias; e do concelleiro de Cultura de Bueu, Xosé Leal. Tal e como apuntou Jordi Lauren, serán “tres xornadas intensas de música, gastronomía, praia e lecer no corazón das Rías Baixas”. “O Sonrías é un evento que pon en valor o territorio como destino turístico, musical e cultural. Apostamos por un modelo de festival responsable, sostible e de futuro. Facilitaremos que as e os milleiros de asistentes gocen dun evento de gran formato no que poden gozar do turismo de sol e praia, á vez que permite achegar o talento de artistas galegas emerxentes e favorece a o fortalecemento da ‘economía km 0’ a través da colaboración con provedores de proximidade ”, salientou o co-director. 

 
Pola súa banda, Berta Dominguez lembrou que SonRías Baixas é un dos festivais galegos “que cada ano suma máis público novo” e que moitas das asistentes “gozarán no 19º SonRías do seu primeiro festival”. A co-directora destacou a recuperación do gran formato do evento, con dous escenarios (Turismo Rías Baixas e Xacobeo 21-22), a presenza significativa de mulleres programadas no cartel e anunciou a incorporación dunha sesión vermú o sábado 6, que contará coa música de dúas figuras imprescindibles da escena galega na actualidade:  Grande Amore e La Duendeneta.  

Ademais, Domínguez lembrou que aínda é é posible adquirir os últimos abonos ou entradas de día a través da páxina web oficial www.sonriasbaixas.info. O abono (desde 50 euros máis gastos de xestión) inclúe acceso á zona de acampada, situada a 150 metros da praia, e as entradas de día (desde 30 euros máis gastos de xestión) permiten asistir a xornadas concretas do evento. 

 
O director da Agadic saudou a aposta polo traballo en común con empresas localis e a programación do evento, que cualificou de “espectacular”. Á vez, destacou a participación das artistas emerxentes de Galicia. Pola súa banda, a deputada de Turismo salientou o “compromiso claro” coa igualdade e o medio natural do festival, “un evento de referencia para a xente nova”. Ao fío, sinalou que o evento tamén incluirá un concerto no marco do programa provincial Descúbreas, e que o recinto contará cun stand da Deputación de Pontevedra para de prevención das violencias machistas. Finalmente, o concelleiro de Cultura de Bueu apuntou a diversidade da oferta para todos os públicos e valorou a traxectoria do evento. “Non é algo que xurdiu neste momento. Agora recolle o sementado ao longo de moitos anos nos que a equipa traballou arreo”, aseverou Leal.  

Programación por días 
  

Os concertos do 19º SonRías Baixas arrancarán o xoves 4 nunha xornada protagonizada polos ritmos urbanos e pola aposta por artistas novos con carreiras emerxentes. O cartel do xoves destaca pola presenza do dúo electropop Delaporte, que dará a coñecer ‘Abril’, o seu último traballo discográfico, e do magnetismo único e pop urbano de Rels B, quen aúna decenas de millóns de seguidores en todo o mundo. Sobre o escenario do Multiusos da Estacada tamén estarán Sofía Gabanna, unha das grandes promesas do rap arxentino: JazzWoman, rapeira valenciana sempre disposta a abordar nos seus temas a denuncia social e o empoderamento feminino e que participará por vez primeira nun festival galego; Maurino, quen amosará por primeira vez en Galicia o seu future latin, e a rebordate enerxía de Cool Nenas (Mariagrep, Dani Costas e Kimberley Tell), sempre preparadas para ofrecer a festa perfecta. 

  
venres 5 o SonRías continuará co seu habitual espírito festivo, cheo de potencia e enerxía coas actuacións de Kase.O, que regresa a Bueu co seu proxecto ‘Jazz Magnetism’, despois de esgotar as entradas do anto pasado, e na que será a súa última actuación en Galicia antes da súa retirada dos escenarios; o rapeiro Rayden, coñecido pola súa lírica e habilidade para fusionar xéneros musicais, e que chega ao festival coa súa xira do 20º aniversario; ou Ciudad Jara, o proxecto musical de Pablo Sánchez (La Raíz), que presenta nun potente directo o seu novo disco, ‘Cinema’.  A noite do vernes tamén contará coas actuacións de Buhos, o grupo festivo de referencia en Cataluña na actualidade e que unicamente estará en Galicia no marco do SonRías; Bala, destacado dúo galego da escena do rock/metal alternativo que dará a coñecer o seu último disco, ‘Maleza’; Emlan, na súa primeira actuación en territorio galego cun novo e sorprendente espectáculo de rock e pop; e García Mc & Nación Quilombo, que proporá ao público unha estimulante viaxe polas dez illas do seu ‘Arquipélago Quilombo’.  
 

A programación pecharase o sábado 6 con Tanxugueiras, o trío de pandeireteiras que está a revolucionar a música tradicional galega e na que será a primeira actuación nun festival logo do lanzamento do seu novo disco, ‘Diluvio’; La M.O.D.A., unha das bandas co directo máis potente do momento, e que presentará o ‘Nuevo Cancionero Burgalés’ no SonRías -na súa única cita na provincia de Pontevedra deste verán-; ou Arnau Griso, no que será o seu derradeiro concerto ante o público galego. Completan o cartel desta terceira xornada de SonRías Eskorzo, unha das bandas pioneiras do movemento mestizo en España e que está a celebrar o seu 25º aniversario; Sara Hebe, coa única data confirmada para Galicia este verán e na que presentará o seu último disco, ‘Sucia Estrella’; Balkan Paradise Orchestra, big band formada integramente por mulleres nas que os ventos e as percusións farán bailar ás e aos asistentes; e Suu, unha das novas voces catalanas máis destacadas da actualidade e quen dará a coñecer ‘Karaoke’. 

 
SonRías Baixas 2022 é un festival promovido pola promotora PlayPlan Cultural. Conta coa colaboración institucional do Concello de Bueu, Deputación de Pontevedra, Turismo Rías Baixas, RíasBaixas Fest e Xunta de Galicia a través do Xacobeo 21-22 e do programa FEST Galicia. O evento tamén conta co patrocinio de El Águila. 

20220726-NP-GAL-SonRias-Baixas-2022