por Antón De Guizán | Mar 30, 2017 | Autores/as, Creación
San Vicenzo dos Vilares é unha igrexa coñecida por celébrar a popular romaría da Virxe dos Desamparados.
As orixes do templo datan do s. XII, se ben os restos románicos redúcense aos muros laterais da nave con varios canecillos, sendo a fachada principal do XVIII.
No exterior o conxunto está formado por un atrio murado con baixo muro de pedra granítica, con cruceiro, dúas pilas bautismales e un sarcófago. Támén existe un Calvario de tres cruceiros diante.
No interior ten catro retablos neoclásicos e un barroco con tallas dos ss. XVII e XVIII, aínda que destacan especialemnte os restos de pintura mural ó fresco do S.XVI, da posible autoría do Mestre de Parga, que forman un ciclo ó longo dos muros da nave, con distintos temas, como o do enterro do Conde Orgaz. Descubertos no ano 1991, un ano máis tarde o profesor Monterroso elaborou un interesante traballo publicado no número 8 dos Cadernos de Estudos Mindonienses sobre estes murais.
O estado xeral de conservación é verdadeiramente moi malo. A gravedade acelerada e activa dos axentes de deterioro, provoca en primeiro lugar o risco de desprendemento das pinturas murais, polo que urxe imperiosamente proceder á sua restauración, xa que de acabar caendo, a súa pérdida sería irreversible.
Ademáis deste perigo urxente de resolver, o seu aspecto sucio e abandonado desvirtúa a súa calidade como elemento singular e moi visible de este templo de San Vicenzo dos Vilares, centro de peregrinaxe senlleiro.
En conclusión podemos dicir que se está a perder un ciclo mural ao fresco de gran relevancia artística é histórica para a provincia de Lugo. É por esto que a Asociación Sociocultural Lareira de soños ten encargado un proxecto e contactado coas entidades responsables para a consolidación, restauración e posterior posta en valor deste importante ben patrimonial, que sumado a outros elementos da contorna como os cobertizos da antiga Feira do Sete, a casa do Sindicato, a escola Habanera, o castro e os pozos cubertos, conforman un conxunto de moito valor e atractivo historico artístico.
A cultura e o patrimonio do rural chairego precisa desta actuación urxente. Así sexa.
por martinho | Mar 25, 2017 | Autores/as, Novas
CULTURALIA GZ publicará na súa páxina as <VILARIÑAS> participantes no 1°Certame de micropoesía da Chaira. Así o acordaron os organizadores, NPG Nova Poesía Guitirica e Os Vilares, Lareira de soños cos responsables do proxecto Culturalia GZ, que estreará con esta publicación unha sección de creación literaria.
Dase así cumprimento a un dos puntos das bases do certame que compromete a edición dos poemas nun blog ou páxina dixital.
Culturalia GZ, un proxecto de clara vocación literaria e cultural no que están involucrados creadores e estudosos da nosa cultura, establece desta maneira pontes de colaboración tamén con entidades que se distinguen polo seu traballo na sociedade, neste caso dúas das máis activas de Guitiriz e da Chaira, como son o grupo NPG Nova Poesía Guitirica e a Asociación Sociocultural Lareira de soños dos Vilares, parroquia de nacencia do poeta chairego Xosé María Díaz Castro, inspirador deste novidoso certame de <VILARIÑAS>. Este acordo é un exemplo de traballo cooperativo que suma para o conxunto e contribúe a difundir máis e mellor a xa grande produción poética na Terra Chá, tentando a participación a través de pequenos poemas daquelas persoas con inquedanzas poéticas non necesariamente especializadas.
É o primeiro de futuros acordos de traballo en común aberto a sumar outras entidades que atopen neste soporte un recurso acaído aos seus proxectos e actvidades. Co remate do prazo de recepción de <VILARIÑAS>, o día 31 de marzo e unha vez que o xurado decida cales son os micropoemas gañadores, todas as <VILARIÑAS> poderán ser lidas en rigurosa estrea no CULTURALIA GZ.
por Emilia Martínez Fuentes | Mar 24, 2017 | Creación
 
Corpo espido, sen alma, así o sinto,
pendurado do máis alto dunha negra nube,
abalado polo aire que me leva,
que me arrastra sen pausa, sen clemencia,
o meu corpo baleiro de esencia, de materia,
ficará asionllado neste solpor,
xa non tén maxia, nin dozura,
tornouse transparente, coma unha pinga de auga,
onde o musgo fai fogar…
sinto abrochar as follas verdes
nas miñas mans de orballo,
e pequerrechiñas as flores, nacen unha tras outra,
na punta das miñas pálpebras durmidas,
estes ollos que ficarán pechados para o mundo e
abertos somentes para tí,
na inmensidade dos tempos esquencidos.
Corpo baleiro de soños e de risas,
arrastrado polo chan da lembranza
coma unha folla seca, murchia, sen rumbo,
coma unha bolboreta coas ás molladas pola chuvia,
pola neve,
así as miñas ás permanecerán molladas, á carón do chan
polo que tí camiñas,
na lama dos carreiros, e nos prados, cubertos de flores,
o meu corpo será semente á primavera…
para preñar de vida… as leiras da nosa terra.
por Antonio Reigosa | Mar 24, 2017 | Autores/as, Creación
Xosé Vizoso
O sábado, 25 de marzo, honramos como se merece a Xosé Vizoso en Mondoñedo. Preséntase unha publicación colectánea da súa obra, editada polo Servizo de Publicacións da Deputación, o concello mindoniense entrégalle os distintivos de Fillo Predilecto e arredor de 200 persoas procedentes de toda Galicia compartiremos co artista acto e mantel.
Na publicación, “Homenaxe a Xosé Vizoso. Fillo Predilecto de Mondoñedo”, colaboran case en cento de persoas con artigos que, amais dunha sinopse biográfica, analizan as diferentes facianas da súa ampla e excelente obra (ilustrador, escultor, cartelista, deseñador, escenógrafo, retratista, muralista …). Desde os primeiros pasos do pícaro que debuxaba cabalos na Fonte Vella ata o Vizoso con obra arrombada e encarpetada, que merece e debe ser coñecida, esparexida polo seu estudio de Brión. Completa o libro un coral capítulo de “agarimos”, 75 apertas en verso, en prosa ou debuxadas, asinadas por amigas e amigos do ancho mundo que Vizoso conquistou co seu sorriso.
O Castro, Sargadelos e o IGI saben da pericia deste moldeador de soños, do creador de formas que dedicou a súa vida profesional a colaborar na construción da ilusión ideada por Seoane e Díaz Pardo. Máis alá deste reduto da intelixencia estética do país, Vizoso iluminou libros, empapelou paredes con carteis inconfundibles, esculpiu e murou con fermosas imaxes as nosas vidas. Puxo en papel, tantas veces nun humilde pano de mesa, o xesto de ducias de rostros e deu vida a numerosos escenarios teatrais.
Antes de rematar este bosquexo apurado do noso artista, e de convidarvos ao acto de homenaxe, debo desvelar un segredo que explica o das mil mañas que se lle apoñen. O Vizoso que todos coñecedes, o artista refinado e elegante, o que desde diferentes propostas e soportes tratou de dotar a cada unha das obras nas que puxo a mente e as mans dunha singularidade ética e estética, o que contribuíu así á xestación dun repertorio icónico anovado para a arte galega, ten, cando menos, un segredo.
Cóntovos. En cada obra do Vizoso habita un ser do seu imaxinario particular; un ser creado e pintado por el. Pode ser un demachiño, un encanto, un trasno, un Velagullas, unha serea … unha criatura con aparencia inocente, camuflada nun ollo ou nunha flor, tras dunha folla ou dun crecho, e que nos espía desde dentro das súas obras sen que nós nos decatemos. Ese ser que nos observa, incluso pode que nos chisque o ollo, arquiva un montón de información sobre o incauto ou incauta e pásalla directamente, sen intermediarios, a Vizoso.
Grazas a esa estratexia, a eses dixomedíxomes que el pinta nas súas obras, é quen Vizoso de atender con tanto acerto os noso gustos cando deseña, debuxa, ilustra ou retrata! Ese é o seu truco, a verdadeira razón pola que nos ten entusiasmados! Coñece de antemán o que nos gusta e como a súa intención foi sempre a de ternos contentos e felices, faino e punto.
Gran artista e mellor xente este Vizoso!
©Antonio Reigosa
por Ana Mar Fraga Rábade | Mar 24, 2017 | Creación
Silencio ancestrai, Universo nun poema, flor dunha esperanza máxica, dun outono derradeiro, estrela dun soño ao carón da lembranza, cunha soidade que viaxa no tempo, man esperando a inmortalidade.
Ousadia da vida, camiño que soña, con árbores de follas que fan música, deserto cunha máxica liberdade.
Bágoas da alma na soedade dun cristal, lúa baleira, néboa e orballo, río que leva un doce son na auga, chaira das meigas, pasaxes que durmen sentadas nun poema.
Ana Mar Fraga Rábade.
