por Suso De Lameliña | Jun 17, 2023 | Andanzas do Suso de Lameliña, Autores/as, Colaboracións, Creación, Literaria, Xeral
Andanzas do Suso de Lameliña
Suso de Lameliña
CÁNDIDO DO FRESNO
Cándido do Fresno era o home máis feo da bisbarra. Se me apurades, da provincia, mesmo do Planeta. A súa fealdade era tal, que a nosa lingua carece de cualificativos para describila. Mais, tiña outras cualidades non menos valiosas. Cualidades que foron descubertas por primeira vez por Rosiña dos Paderne. A familia dos Fresno e dos Paderne tiñan as leiras e os prados contiguos. Unha tarde destas cálidas de verán na que, moza e mozo, cada un na súa propiedade, estaban alindando as vacas, sentiron a necesidade de acalmar a ardente asura que de súpeto se apoderou deles e, alí mesmo, debaixo dunha rebola centenaria, propiedade dos Paderne, deron renda solta aos seus instintos máis básicos. A partir daquela a fama da virilidade do fillo máis novo dos Fresno, empezaría a espallarse por toda a comarca, coma se dun andazo se tratase. A encargada do feito foi Rosiña, que amiga coa que se atopaba alí lle ía co conto.
Cándido nunca chegou a casar. Que muller ía querer ser vista amarrada da man daquel espantallo? Xa digo, arrepiaba ollar para el, ata o punto que atoparse, de sorpresa con el, xa non digamos de noite, producía verdadeiro terror. Pero claro, despois do exposto por Rosiña, a quen non se lle apetecía comprobar as habelencias carnais do mozo?
Tras Rosiña viñeron outras e outras, engrandecendo así a lenda de Cándido do Fresno. Xa se sabe, “cría fama e bótate a durmir”; moitos dos casos eran certos, pero tamén un bo número deles falsos. O caso que neno que viña ao mundo, traía consigo a dúbida: “Mira que feíño é, para min que che é do Cándido”. Incluso se saían ben guapiños, sempre había algunha ou algún que lle sacaba un parecido co sospeitoso pai.
Pero non só eran as mulleres as que sentían atracción por el, dise que máis dun mozo gozou en carne propia das súas pericias amorosas. Historias que se comentaban moi en segredo, bisbando, mesmo con medo. Xa se sabe como estaban vistas naqueles tempos e, aínda hoxe, estas prácticas.Un dos sospeitosos de ter encontros deste tipo era o señor crego. Un home, uns dez anos maior ca el,con fama de mullereiro, a quen se lle atribuía a paternidade de todo aquel meniño que nacía antes do acontecido aquela tarde de verán debaixo da rebola dos Paderne. Fama que ficou eclipsada coa aparición en escena de Cándido. Desde entón non se lle volveu relacionar con ningún nacemento, aínda que todo o mundo sabía, que á parte de sentirse atraído polo do Fresno, non deixara de usar os seus encantos coas mozas e non tan mozas freguesas.
Foron pasando os anos e a lenda en aumento. Chegou a chamada do Señor e o bo do Cándido alá se foi. Hoxe, segundo os propios veciños, na parroquia ( non desvelarei o nome da mesma, por respecto), moitos e moitas son descendentes do noso protagonista. E abofé, que hai bastante de verdade neses ruxerruxes. Só chega con ollar para as facianas de moitos e moitas veciñas, e sospeitar a súa orixe. Algo que acabaron por levar con absoluta normalidade, ata o punto de que , quen máis, quen menos, vangloriarse de ser fillas ou fillos do xa lendario Cándido do Fresno.
por Suso De Lameliña | Jun 2, 2023 | Andanzas do Suso de Lameliña, Autores/as, Colaboracións, Creación, Literaria, Xeral
Andanzas do Suso de Lameliña
Suso de Lameliña
ELOXIO AO BURRO
Ti, que ao ancián Selenio, ás costas levaches, aquel que tivo a ben criar a Dionisio, deus do viño; que a Abrahan, Moisés e David, de igual xeito, carrexaches a lombo…
Ti, que por voz de Yaveh, fuches capaz de falar a Balaan, teu amo; que outro deus, Alá, ás che concedeu para que o profeta Muhammad ao ceo levaras…
Ti, que a Xesús salvaches de Herodes, lle deches calor e acougo, e logo con el entraches en Xerusalén…
Ti, noble e intelixente, asno de Apuleyo, Platero de Juan Ramón Jiménez, “rucio” de Sancho Panza …
Ti, que toleras inxustamente, humillacións e desprezos.
Ti, que por non soportar malos tratos, dinche, teimudo.
Ti, que desbordas sensibilidade…
Por que te chaman burro? Ou mellor, por que chaman “burro” a alguén que as túas cualidades non ten?
Porque non es dócil coma o cabalo, porque te plantas ante o abuso, porque non cedes, pola túa rebeldía…
É por iso, que en vinganza te transforman no que non es, é por iso que de ti se mofan…
De ti, por séculos, símbolo e emblema da nosa Galicia rural.
Por todo isto, louvado sexas, équido africano e por sempre vivas na nosa eterna nenez!
por Suso De Lameliña | May 19, 2023 | Andanzas do Suso de Lameliña, Autores/as, Colaboracións, Creación, Literaria, Xeral
Andanzas do Suso de Lameliña
Suso de Lameliña
DOUS RELATOS BREVES
VIAXANDO DESDE O PUPITRE
Da escola, o que máis me gustaba eran os mapas pendurados nas paredes da aula. Se a tarefa non era do meu agrado, a vista íase a un deles e cando me descoidaba estaba enMula ou en Trujillo. Que viaxes aqueles, pola Península, Europa, América!
E xa non digamos, cando me caía nas mans un atlas, poder ir a sitios como Kilimanjaro, Popocatépetl, Haway, China ou as Illas Bora Bora, non había diñeiro que o pagase. Tamén me resultaba moi curioso atopar nomes de cidades españolas en América: Córdoba, Toledo, Guadalajara… Non comprendía aquelas duplicidades.
E despois estaban aqueles mapas mudos que para aforrar, tiñamos que calcar e pintarlles as cordilleiras, mares, lagos, ríos… para logo ir escribindo neles os nomes de todo o que aprenderamos o día anterior.
Nunca esquecerei as illas norueguesas, Illas Lofoten. Cada vez que nos tocaba dicirllas ao mestre, tiñamos que ter coidado de non botarnos a rir se non queríamos recibir unha boa labazada.
Pero do norte de Europa o que máis me prestaba era repetir como se fose unha ladaíña, os estreitos do Báltico: Skagerrak, Kattegat, Sund, Gran Belt e Pequeno Belt.
E así, a pesar de tratarse dunha educación totalmente memorística, eramos capaces, grazas a imaxinación, de trocar aqueles nomes memorizados á forza nunha marabillosa viaxe, sen saír do noso pupitre.
UNHA XANELA NA NOSA VIDA
Sempre hai unha xanela na nosa vida que destaca sobre todas as outras. Eu quedaríame coa da cociña da miña casa de Castroverde. Sen lugar a dúbidas foi a xanela a que máis veces me asomei. Desde alí podía ver as leiras da Ferrería ( hoxe atópase o Centro escolar e outras vivendas), pero sobre todo ao fondo destacaba o Castelo e as choias rebulindo en torno a el. Esa imaxe levareina sempre gravada na retina.
Outra xanela, que ben podía competir con esta, é a da cociña do piso de A Veiga. Desde alí a vista non tiña nada que ver coa de Castroverde. O primeiro que se divisaba era o río Monjardín, e en lugar de choias, o que por alí buligaban eran bandadas de muxes e nenoscoas canas á captura dalgún. Pasado o río, aparecían as primeiras casas do barrio do Fondrigo. A maiores, sempre fisgaban por alí as clásicas gaivotas que viñan da ría, sobre todo cando lles arrebolaba faragullas de pan, as que axilmente apañaban ao voo.
por Suso De Lameliña | Abr 22, 2023 | Andanzas do Suso de Lameliña, Autores/as, Colaboracións, Creación, Literaria, Novas, Xeral
Andanzas do Suso de Lameliña
Suso de Lameliña
A GATA
Toda a vida traballando coma unha desgraciada, e total para que? Para pasar os derradeiros anos, sen motivación ningunha, medio vexetando, deixando correr as horas, os días, os meses, os anos… Agardando ese día que a todas nos chega e, oxalá que sexa dun xeito, aquí te pillo, aquí te mato, que non hai cousa peor que estar sufrindo e agoniando na casa ou peor aínda, nun hospital. Total para ao final terse que marchar. E por riba aturar o imbécil do marido, que o único que fai é pasar o día cos ditosos encrucillados e as sopas de letras, cando non escoitando nun vello radio casete, que non sei como aínda é capaz de emitir son algún, cancións de Lola Flores, As Grecas ou Dani Daniel.
Levaba tempo con estes pensamentos e ideas derrotistas, ata que unha tarde despois de escoitar ao pánfilo do meu Lolín dicir que iamos necesitar un gato porque o galiñeiro estaba infestado de ratos, decidín cambiar de actitude. Pero imos ver, isto non pode seguir así. Eu que sempre fun unha muller arroutada e que nunca me dobreguei ante nada non podo seguir un día máis con este xeito de vida, razoei para min.
Lolín, por unha vez na vida acababa de abrirme os ollos. Que mellor gata ca min! Porque debo confesar que eu sempre fun algo felina, se cadra moito. Forte e resistente coma brava gata, preparada para esta vida, que en si, non deixa de ser un risco. E fun consciente de que chegara o intre do comezo dunha nova etapa e propúxenme ser unha gata da cabeza aos pés. Unha auténtica felina; nada de medias tintas.
E aquí estou no galiñeiro da Cortiña, horas e horas á caza do rato, e cando non, durmindo ou tomando o sol. Meus pobres, foron liscando, que remedio. Mais non me preocupa hai abondos pola leira abaixo e nos galiñeiros veciños. Malo será que no tempo que me queda neste mundo non teña alimento abondo. Porque eu, o que si non quero, é esa merda de penso que din que ten peixe e moitas porteinas. Que o coman as miñaxoias de agora, que están tan afeitas a el e que desprezan esta tenra e deliciosa carne ratonil.
—A ver Auroriña. Vés para a casa ou quedas aí. Desde hai unha tempada non saes do galiñeiro. Calquera día quedas a durmir. Por certo desde hai un tempo non se ve un rato. Mellor, non gañaba para penso. Non lle deixaban nada ás galiñas.
Pero será parvo este meu home. Xa vai boa que deixei de ser Aurora e aínda non se decatou. Maldita a hora que o coñecín na romaría do Carme. Máis me valera quedarme alindando as vacas no Prado Novo.
por Suso De Lameliña | Abr 7, 2023 | Andanzas do Suso de Lameliña, Autores/as, Colaboracións, Creación, Literaria, Xeral
Andanzas do Suso de Lameliña
Suso de Lameliña
A PRIMAVERA
Acabamos de estrear a primavera. Velaí uns poemas que fan alusión á estación florida do ano
NATUREZA EN PRIMAVERA
Xa sei que vés de arribar dunha longa e fría viaxe,
que aínda o teu corpo non ten quentura dabondo.
Pero noto que comezas a amosar unha nova roupaxe,
con esa gama de azuis e verdes que tanto nos engaiola.
Un lixeiro nordés bota por terra o teu florido chapeu
e deixa albiscar uns brancos e fermosos cabelos.
Imperturbable, douta e vella mestra,
ensínasnos o ciclo eterno da nosa existencia,
e de novo, outra vez máis, amósaste coas túas mellores galas,
ti que tan pronto fas entristecernos coma aledarnos.
Quero mergullarme de cheo no teu vexado e débil existir,
e contigo compartir o rechouchío harmonioso dos merliños,
o primeiro cucar do arteiro paxariño, o croar das ras nas charqueiras.
Quero volver a ver polas noites as píntegas e os sapos cruzar as corredoiras,
escoitar o canto dos grilos e ollar coma a velliña fai o caldo.
Hoxe, benquerida e venerada natureza dás os primeiros pasos
cara ao teu novo estado, e acios de amarelas e recendentes mimosas
acicálanse para mellor engalanar o teu ben lucido verdor, ao tempo
que se rompe o silencio polo grallar dunhas pegas rebordás empoleiradas
no curuto dunha rebola, ou polo asubío dun árbitro e o bourear de cativos
que moi preto se divirten xogando ao deporte rei.
Sentado no valo da leira olfacteo o grato cheiro a herba fresca,
mentres acariño ao meu asustadizo e inquedo gatiño.
Ao fondo, carballeiras espidas, agardan a chegada de novos aderezos
e unha fumareda xurdida dun eido lixa o teu estreado traxe azul.
Un grupo de mozos e mozas, nas mans uns ramos de flores, entran no camposanto,
mentres ao lonxe, soa o estrepitoso ruído dunha motoserra.
Érgome e ollando para o ceo diviso un ronsel branco dun reactor
que semella converxer co teu cano cabelo.
Paseniñamente, con Tigre no colo, camiño cara á casa…
Unha saborosa empanada de liscos e un bo Mencía, por min agardan.
……………………………………………………………………..
Procuro nos teus ollos o verdor da primavera,
o canto dos paxaros de Vivaldi,
as adolescentes chorimas,
aquel vinte e cinco do setenta e catro,
Grândola Vila Morena…
E só atopo a ollada triste da soidade,
apenas un fío de esperanza.
……………………………………………………………………………………….
C or amarela
H ospitalaria flor
O rnato dos nosos montes
R aíña da primavera
I cona da galeguidade
M iña
A dorada adolescente.
……………………………………………………………………………………
Primavera,
soños de margaridas,
axóuxeres na distancia.
Primavera,
gacela en celo
na foresta da virxindade.
Primavera
en clave de sol,
melodía que se extingue.
………………………………………………………………………………..
Bebín da cunca da alba
O celme da túa querenza
Chegou a primavera
Nas ás dun novo amencer
Ardendo mais sen queimar
………………………………………………………………………………………………………..
Escribo domingo primavera
sinfonía cuarta de Mendelssohn
mentres a mañá pasa engorde
e unha gaivota alba e solitaria
sobrevoa un ceo aínda cinsento.
Escribo Florencia Roma Venecia
o sol tenuemente comeza a asomar
e abro a xanela para imaxinarte
desbordante luz do sur.
Escribo Andante con moto
beldade música Italia
Minueto con moto moderato
o sol aloumiña o meu rostro
e unha lixeira brisa
sansanica docemente o folio.
Escribo Saltarello acuarela napolitana.
Escribo…
por Suso De Lameliña | Mar 17, 2023 | Andanzas do Suso de Lameliña, Autores/as, Colaboracións, Creación, Literaria, Xeral
Andanzas do Suso de Lameliña
Suso de Lameliña
NA PROCURA DE INSPIRACIÓN
O parque Rosalía de Castro é un dos meus lugares preferidos da cidade das murallas, algo que arrastro xa desde a época de estudante, cando o estrafalario pavo real despregaba as espectaculares plumas da súa cola ao tempo que emitía o coñecido son de apareamento.
Así, cando preciso de sosego ou, por que non, de inspiración, alí acudo. Foi o que fixen o outro día. Necesitaba un personaxe para un relato, e que mellor sitio para atopalo. Senteime no meu banco favorito a carón da centenaria sequoia e alí agardei. A tarde estaba bastante agradable, pero apenas había xente: uns pais con dúas fillas dándolles de comer aos parrulos; unha parella de adolescentes sentados nun banco próximo, cada un absorto no seu móbil; algún que outro transeúnte; un encargado do mantemento varrendo…
Pasarían uns dez minutos e unha muller, rondando os corenta, séntase no mesmo banco que había un intre acababan de deixar baleiro os adolescentes. Saca do bolso un cigarro e ponse a fumar. Eu continúo coma cando cheguei, dándolle ao caletre, por ver se me saía algunha historia. Tras darlle a derradeira calada, a muller érguese e diríxese á papeleira máis próxima para depositar a cabicha; regresa de novo e agora, despois de remexer un bocado no bolso, retira do mesmo, un libro.
Ao principio non mo podía crer. Tiven que esvarar ata o extremo do banco e, mesmo incorporarme un pouco e con certa prudencia para que a compañeira de parque non se decatase, a fin de comprobar que, efectivamente , o libro que tiña entre as mans era “Paseando canguros”.
Xa non lle puiden quitar ollo. Totalmente concentrada na lectura pasaba folla tras folla, de vez en cando asomándose un pequeno sorriso por entre os seus beizos. Tiña que facer algo para falar con ela. Pero que? Se aínda fumase, podía ir pedirlle lume. Tamén podía preguntarlle a hora, pero xusto uns segundos antes soara o meu móbil, por mor dun WhatsApp, momento en que levantou a vista e ficou mirando cara a min.Tiña a opción de dirixirme directamente a ela e preguntarlle que libro estaba a ler, pero a miña timidez, impedíamo.
Estaba xa a superarme a situación, cando decidín marcharme e esquecerme do asunto. Mais xusto ao erguerme, lembreime de que no bolso tiña tamén un libro dos canguros (sempre levo algún, por se se dá o caso de encasquetarllo a alguén). Volvín sentarme e saquei o libro. Fixen que lía e ao cabo dun cacho deixeino sobre o banco. Sacando o móbil do bolso púxenme a falar en voz alta para que me oíra ao tempo que me erguía e me encamiñaba cara a saída.
—Señor, señor —oín como me berraba—que deixa o libro.
—Ah! Que despiste o meu! —exclamei, colléndoo e erguéndoo ben para que o vise— Moitas grazas.
—Que casualidade. Eu tamén estou lendo o mesmo—dixo, mentres mo amosaba.
—Non me diga —respondinlle, simulando sorpresa—. Ás veces danse estas coincidencias.
—Por certo. A súa cara fáiseme coñecida. Por casualidade non tocará nun grupo?
—Tocar, toco o acordeón, pero son un afeccionado. Débese confundir con outro —contesteille.
—Pois a verdade é que se me fai moi coñecido.
Realmente estaba metido nun canellón sen saída. Despois de toda a comedia que viña de representar como lle ía dicir que eu era o autor do libro? É máis, tiña que liscar xa. Que vergoña se ao final me descubría! Así que despedinme sen máis, mesmo dun xeito que podía denotar certa mala educación.
Non andaría cen metros, cando escoito a alguén detrás de min berrando: “Suso, Suso, agarda, agarda…” Pensei que me daba algo.Estaba descuberto. Nese momento recibín un pequeno golpe no brazo esquerdo. “Perdoe, señor”, escoitei, mentres seguía berrando: “Suso, Suso…” e me adiantaba. Uns metros máis adiante un home dábase a volta e agardaba por ela. Respirei tranquilo.
