PREMIOS RODOLFO PRADA 2024. O vicepresidente segundo e deputado de Cultura, César Fernández, participa no acto de entrega dos premios Rodolfo Prada. No Centro Cultural Marcos Valcárcel. Tamén participan Anxo Lorenzo Suárez (Secretario Xeral de Políticas Culturais), José Manuel Freiría Rodríguez (Membro do Xurado), Carlos Lorenzo Pérez (Membro do Xurado), Francico González (Asociación Rodolfo Prada Chamochín), e os premiados Eduardo Rodríguez (Café Latino – Ourense), FITOS – Asociación Cultural Telón e Aparte, Carlos Lorenzo (Concello de Carral – Certame de Poesía), Oscar Penín (Ruralisto), Francisco Matías (Compañía Teatro Caracol) e Diego Vázquez Meizoso (Camino Escena Norte).
A Asociación Cultural Telón e Aparte, organizadora do FIOT, foi recoñecida co Premio Rodolfo Prada á Xestión Cultural 2024 da Deputación de Ourense. A mañá deste martes, 1 de abril de 2025, celebrouse a cerimonia de entrega en Ourense e recolleu o galardón Antón Rodríguez, vicepresidente da asociación.
Telón e Aparte recibiu o premio na categoría ‘persoas voluntarias ou colectivos afeccionados’, polo compromiso do FIOT coas artes escénicas e cos proxectos teatrais de máis prestixio ao longo das máis de tres décadas de vida.
A asociación carballesa alzouse co segundo galardón da presente edición do certame, dotado con 2.000 euros e destinado a persoas voluntarias ou colectivos afeccionados, polo seu programa comprometido coas artes escénicas e cos proxectos teatrais de máis prestixio ao longo de máis de tres décadas de existencia
O xurado do galardón, instaurado pola Deputación de Ourense para destacar a figura do insigne intelectual ourensán, reuniuse para avaliar as candidaturas presentadas este ano ao certame e, unha vez examinadas todas as propostas presentadas e axustándose ás características descritas nas bases, escolleu aos gañadores da presente edición de entre as dezanove propostas presentadas:
· O primeiro premio, para profesionais culturais, dotado con 3.000 euros, recaeu en Eduardo Rodríguez, organizador do Festival de Jazz Primavera do Café Latino, que este ano chegará á súa 26ª edición, convertendo á cidade de Ourense nunha referencia para os amantes deste estilo musical.
· O segundo premio, para persoas voluntarias ou colectivos afeccionados, dotado con 2.000 euros, foi para a Asociación Cultural Telón e Aparte, que organiza en Carballo o Festival Internacional Outono de Teatro (FIOT), cun programa comprometido coas artes escénicas e cos proxectos teatrais de máis prestixio ao longo de máis de tres décadas de existencia.
· Finalmente, o terceiro premio, para proxectos culturais, dotado con 1.000 euros, foi para o Concello de Carral, cuxo certame de poesía, que alcanza a 27ª edición, constitúe un dos eventos literarios máis prestixiosos de Galicia.
Os premios entregaranse no transcurso dun acto institucional organizado pola Deputación Provincial de Ourense, do que moi pronto a organización anunciará a data e todos os detalles.
O ciclo de concertos promovido por SinsalAudio, co apoio do Concello de Vigo, regresa ao MARCO o 15 de abril e á Sala Radar os días 30 de abril e 3 de maio; e as entradas para os directos xa están á venda na web de Sinsal
A promotora viguesa Sinsalaudio, organizadora do Festival Sinsal SON Estrella Galicia que se celebra cada verán na illa de San Simón, presenta esta semana o cartel do seu evento Sinsal Primavera, os concertos eclécticos que promove cada ano na súa cidade natal da man do Concello de Vigo.
A nova edición do Sinsal Primavera florece liberada de prexuízos de xéneros e con tres propostas tan interesantes coma diferentes entre si e que se estrearán en España: desde a voz operística e en constante metamorfose de Joseph Keckler até o jazz contemporáneo dos belgasBombataz, pasando polo garage-punk da banda inglesa Chemtrails. Sen dúbida, unha edición que non deixará indiferente a quen se achegue aos directos que acollerán o MARCO e a Sala Radar.
O ciclo, organizado pola promotora viguesa Sinsalaudio co apoio principal do consistorio vigués, pretende achegar cada ano ao público a música de bandas e solistas cuxa singular proposta artística non forma parte do circuíto habitual das salas de concertos. Con esta intención, e da man do Museo de Arte Contemporánea de Vigo (sede habitual do evento) e da Sala Radar, Sinsal Primavera agroma cada ano coma unha rara avis no panorama galego, á fin de sorprender ás adeptas e aos adeptos a descubrir novos proxectos creativos.
O responsable de inaugurar o ciclo de concertos o martes 15 de abril será o estadounidense Joseph Keckler, quen chegará directamente a Vigo logo de actuar nun dos festivais máis especiais de Europa: o Tremor (Azores, Portugal). Sinalado polo diario The New York Times como “un talento extraordinario que rompe as barreiras convencionais”, Keckler sorprenderá ao público coa súa presenza magnética e o seu espírito provocativo que desafían calquera forma de expresión.
A seguinte cita será o mércores 30 de abril. Melodías pegadizas sinistras, guitarras distorsionadas, sintetizadores primitivos, pop policromático e letras irónicas son a carta de presentación de Chemtrails. Desde Manchester e con tres discos ás costas, a potente banda liderada por Mia Lust chega ao Sinsal para remexer os corpos do público na Sala Radar co seu post-garage-punk e power pop psicodélico.
Finalmente, os belgas Bombataz porán o ramo a esta edición do Sinsal Primavera para presentar o seu último traballo discográfico, Baby Dry My Tears, un disco inconformista que bebe do espírito de Animal Collective ou MGMT para crear pezas cativadoras que se afastan de calquera estrutura estereotipada. Porque se pode ser diferente, Bombataz farao de forma diferente; mais non para ser intencionadamente difíciles ou por ser pretenciosos, senón porque consideran que é o seu deber musical.
As entradas para as tres citas do Sinsal Primavera están á venda desde as 12.00h deste martes, 1 de abril, na web de Sinsal a través daplataforma Enterticket, cun prezo especial para quen faga a compra anticipada; pois no despacho de billetes serán máis caras. Para máis información sobre as bandas e o Sinsal Primavera, pódese visitar a páxina web https://festival.sins.al/gl
O programa de residencias artísticas para a danza e as artes vivas pioneiro en Galicia contará na súa 9ª edición con Antón Yanguas, Euyín Eugene, Isabel do Diego, Natalia Fernandes & Marta Azparren, Suevia Rojo, Rocío Bello & Javier Hernando, Bal Castro e Isolda Comesaña como ‘Artistas Paraíso 2025’
As residencias artísticas desenvolveranse entre abril e novembro de 2025 no Vello Cárcere de Lugo, o Pazo da Cultura de Carballo, a Cidade da Cultura de Santiago de Compostela, o Salón Teatro do Centro Dramático Galego en Compostela, a Igrexa da Madalena de Ribadavia, a Casa da Cultura de Vimianzo, a Casa da Cultura de Corcubión e Pazo da Cultura de Narón
Paralelamente, as e os artistas residentes seleccionadas e seleccionados participarán nun encontro anual promovido polo Colectivo RPM que terá lugar os días 12, 13 e 14 de setembrona Illa de San Simón, en Redondela
O proxecto, impulsado por RPM, conta co financiamento da Xunta de Galicia, a través da Axencia Galega das Industrias Culturais, e das distintas institucións coprodutoras do programa: Área de Cultura, Turismo e Promoción da Lingua do Concello de Lugo, Concello de Vimianzo, Concello de Carballo, Concello de Corcubión, MIT (Concello de Ribadavia) e Fundación Cidade da Cultura de Galicia
As Residencias Paraíso –un programa anual de residencias artísticas para a danza e as artes vivas pioneiro no noso territorio– contan xa coas e cos artistas seleccionadas e seleccionados para a súa 9ª edición, que se desenvolverá ao longo deste 2025 en 8 espazos de toda Galicia. Entre os 179 proxectos recibidos na actual convocatoria, o Colectivo RPM –entidade independente dedicada ao impulso da danza e a creación contemporánea en Galicia– ven de seleccionar a Antón Yanguas, Euyín Eugene, Isabel do Diego, Natalia Fernandes & Marta Azparren, Suevia Rojo, Rocío Bello & Javier Hernando, Bal Castro e Isolda Comesaña como ‘Artistas Paraíso 2025’.
O proxecto, impulsado por RPM, conta co financiamento da Xunta de Galicia, a través da Axencia Galega das Industrias Culturais, e das distintas institucións coprodutoras do programa: Área de Cultura, Turismo e Promoción da Lingua do Concello de Lugo, Concello de Vimianzo, Concello de Carballo, Concello de Corcubión, MIT (Concello de Ribadavia) e Fundación Cidade da Cultura de Galicia. En palabras do Colectivo RPM: “O proceso de ler e debullar cada un dos proxectos presentados é, sen dúbida, dos momentos máis estimulantes do ano. Nos 179 proxectos recibidos, atopamos un saber facer e unha mirada certa que nos interpela cara cuestións fundamentais da nosa contemporaneidade”.
A comisión encargada da selección de proxectos destas Residencias Paraíso 2025 estivo formada por un total de cinco profesionais do sector: Joaquín Collado (artista e responsable del Festival Paisaje en Villamalea), Marcia Vázquez (artista galega, artista Paraíso 2022 e responsable de Escora Danza na Costa da Morte), Sabela Ramos (xestora cultural independente galega), Félix Fernández (artista e co-coordinador de Residencias Paraíso) e Caterina Varela (artista e directora de Residencias Paraíso).
O programa Residencias Paraíso 2025 diríxese a artistas de Galicia, España e Portugal, con maior ou menor traxectoria, que precisen recollerse de forma intensiva arredor dun proxecto de investigación ou creación durante dúas ou tres semanas. Residencias Paraíso vai na procura de artistas de danza e artes vivas, preocupadas e ocupadas polas derivas do seu tempo. Valorarase a integridade artística da proposta e o grao de madurez e solidez do proxecto, ademais da relación entre o proxecto e o territorio. Conta cun importe total de 20.000€ para acoller estas 8 propostas en residencia –cunha dotación económica de entre 1.500 e 3.000€ cada unha– e favorecer, así, as distintas fases dun proxecto artístico, desde a investigación, a escritura, o traballo dramatúrxico, a creación coreográfica ou, tamén, as residencias de carácter técnico.
As residencias artísticas desenvolveranse entre abril e novembro de 2025 no Vello Cárcere de Lugo, o Pazo da Cultura de Carballo, a Cidade da Cultura de Santiago de Compostela, o Salón Teatro do Centro Dramático Galego en Compostela, a Igrexa da Madalena de Ribadavia, a Casa da Cultura de Vimianzo, a Casa da Cultura de Corcubión e Pazo da Cultura de Narón. Paralelamente, as e os artistas residentes seleccionadas e seleccionados participarán nun encontro anual promovido polo Colectivo RPM que terá lugar os días 12, 13 e 14 de setembro de 2025 na Illa de San Simón, en Redondela.
Residencias Paraíso atende a necesidade da comunidade artística de contar con espazo e tempo dedicados á investigación e creación co obxectivo normalizar o concepto de residencia artística no noso territorio ao tempo que suliña a importancia da investigación arredor da práctica artística. A maior particularidade do programa de Residencias Paraíso é que sucede grazas a unha rede que atravesa de norte a sur o noso territorio a través da colaboración de espazos de distinta natureza, dende teatros ou centros culturais até espazos non convencionais. As tipoloxías dos distintos espazos favorecen a acollida das diversas fases dun proxecto artístico, desde a investigación, a escritura, o traballo dramatúrxico, a creación coreográfica ou, incluso, as residencias de carácter técnico. Este exercicio de diálogo entre todas as partes (impulsores, coprodutores e espazos cómplices) é o que dota dunha identidade singular a este programa.
SOBRE OS PROXECTOS SELECCIONADOS NAS RESIDENCIAS PARAÍSO 2025
RPM abrirá o programa na Casa da Cultura de Vimianzo coa residencia do creador galego Antón Yanguas, que estará traballando no proxecto de investigación titulado Open Call. Neste proxecto, Antón aborda o mundo das convocatorias artísticas e a exposición continua da figura do bailarín.
A continuación, chegaralle a súa quenda á primeira das dúas residencias combinadas entre a Cidade da Cultura e o Salón Teatro / CDG en Santiago de Compostela, que acollerá o proxecto Tuerce, do creador transmasculino residente en Madrid Euyín Eugene. No centro desta investigación están a disforia de xénero e a necesidade de diálogo a través das prácticas artísticas de creadores trans e persoas non binarias.
Pola súa banda, a artista andaluza Isabel do Diego será a segunda creadora residente entre a Cidade da Cultura e o Salón Teatro / CDG co seu proxecto Brutalismo: un concerto-escénico no que a artista reflexiona sobre o folclore do século XXI, a electrónica, a sonoridade, a musicalidade e o corpo que sae a escena.
No marco da Mostra Internacional de Teatro de Ribadavia (MIT), desenvolverase unha residencia na Igrexa da Madalena coas artistas estatais Natalia Fernandes & Marta Azparren, para o seu proxecto Cerrados y dormidos los ojos bailan. Trátase dunha conferencia performativa que fai dialogar a ‘Anatomía Inventada’ de Natalia e o ‘Cine Ciego ‘de Marta, propoñendo a creación do corpo imposible da non-bailarina a partir dunha imaxe mental colectiva.
A artista galega Suevia Rojo –afincada en Portugal– será unha das artistas residentes en O Vello Cárcere de Lugo co seu proxecto Incorpórea. Nesta investigación, Suevia quere afondar nos conceptos de introspección e autorecoñecemento, procurando dar forma á materia invisíbel do corpo e a súa vulnerabilidade.
Asemade, O Vello Cárcere de Lugo e o Pazo de Cultura de Narón acollerán o proceso de creación Ensayo, da creadora galega Rocío Bello e do creador estatal Javier Hernando. Neste proxecto, os artistas preparan unha conferencia performativa sobre a cancelación de futuro e a problemática sobre a vivenda a partir dunha serie de xestos invisibles e humildes que nos permitan pensar o presente e imaxinar o futuro.
O creador galego Bal Castro mergullarase no seu proceso de creación titulado Instinto desexo no Pazo da Cultura de Carballo. No proxecto, Bal aborda temas arredor do afecto, a hipersexualización e a mercantilización do corpo.
E, para rematar, RPM inaugurará o novo espazo colaborador, a Casa da Cultura de Corcubión, con Sagrado Corazón, da creadora galega Isolda Comesaña. A artista prepara unha investigación escénica –a cabalo entre a poesía e a danza– arredor do desexo, a divindade, o privilexio e a vinganza. Baixo unha perspectiva feminista, este proxecto cuestiona a construción da identidade europea no imaxinario medieval.
MÁIS INFORMACIÓN SOBRE AS RESIDENCIAS PARAÍSO
Residencias Paraíso é un programa de residencias artísticas deseñado e coordinado por Colectivo RPM co apoio de numerosas institucións, en activo desde o ano 2017. A través dunha convocatoria anual, acompáñanse distintos proxectos en residencia de artistas galegas, estatais e portuguesas vinculadas á danza e as artes vivas en colaboración con distintos espazos de Galicia. Estes espazos acollen aos artistas en residencias de investigación, creación e técnicas.
A convocatoria anual das Residencias Paraíso publícase a comezos de ano e deixa aproximadamente un mes para a recepción de propostas. Está aberta a artistas galegas, estatais e portuguesas. As artistas seleccionadas na convocatoria realizan unha residencia de entre dúas e tres semanas no espazo de acollida e reciben unha dotación económica de entre 1.500 e 3.000 €, segundo as necesidades do proxecto. Paralelamente, en diálogo coas artistas, deséñase unha programación expandida específica para acompañar cada unha das residencias. Este concepto de programación expandida fai referencia aos desbordamentos naturais de cada proceso de creación cara á comunidade. Nalgúns casos, actívanse mostras abertas dos procesos, prácticas de corpo, grupos de traballo, laboratorios de creación, conferencias, etc.
Os proxectos seleccionados poden estar en distintas fases, é dicir, pódese participar cun proxecto de investigación, un proxecto de creación ou para realizar unha residencia técnica. Cada ano, no mes de setembro, organízase un encontro coas e cos artistas Paraíso da edición en curso na Illa de San Simón. Este encontro é unha convivencia de tres días, un espazo compartido entre artistas Paraíso, socias-amigas de Colectivo RPM, persoas vinculadas á rede de espazos colaboradores e profesionais independentes. Colectivo RPM documenta en vídeo cada un dos proxectos, xerando un arquivo histórico que se amplía ano tras ano.
Ao longo da súa historia, nas Residencias Paraíso participaron artistas e colectivos como Brigitte Vasallo, Clara Pampyn, Luísa Saraiva, Fernando Epelde, Marcia Vázquez, Natalia Fernandes, Hermanas Gestring, Diego Anido, Compañía Elahood, Andrea Quintana, Alejandra Balboa, María Roja, Laila Tafur, Furia Sotelo ou Sergio Marey, entre moitas outras.
Residencias Paraíso é un proxecto de Colectivo RPM en colaboración coa Xunta de Galicia, a través da Axencia Galega de Industrias Culturais. Está coproducido pola Área de Cultura, Turismo e Promoción da Lingua do Concello de Lugo, o Concello de Vimianzo, o Concello de Carballo, Concello de Corcubión, a MIT (Concello de Ribadavia) e a Fundación Cidade da Cultura de Galicia. E conta cola colaboración do Centro Dramático Galego, O Vello Cárcere de Lugo, o FIOT – Festival Internacional Outono de Teatro de Carballo, o Pazo da Cultura de Narón e o Padroado da Cultura do Concello de Narón.
SOBRE O COLECTIVO RPM
Colectivo RPM é un colectivo de artistas vencellados á danza e ás artes vivas que imaxina, deseña e acompaña proxectos contextuais desde Galicia. Mantén un claro compromiso polo diálogo interinstitucional e co impulso de iniciativas ao redor da creación contemporánea, a investigación e a visibilidade da comunidade artística da danza e as artes vivas. Ademais do acompañamento de artistas e procesos, o colectivo tamén xera diálogos e accións coas comunidades locais para achegar a práctica artística á cidadanía.
Dentro das liñas de acción do Colectivo RPM destaca o programa Residencias Paraíso -construído cunha rede de teatros e espazos cómplices en Galicia- que lanza unha convocatoria anual para acoller en residencia a distintos artistas ao longo do ano, despregando unha serie de programacións expandidas abertas ao público. Este programa esténdese fóra de Galicia na liña Cruceiros Paraíso que posibilita abrir liñas de colaboración con outros espazos estatais e internacionais.
O festival coñecido como ‘Orgullo do Norte’ confirma novos nomes para a súa 6ª edición –que se celebrará na Coruña do 6 ao 13 de xullo de 2025– e programa as pinchadas de dous dj’s de referencia da escena española: Sofía Cristo e Cascales DJ
O Atlantic Pride é un festival pioneiro, gratuíto e inclusivo nado na Coruña no ano 2019, destinado a reivindicar a liberdade afectiva, sexual e de identidade dende unha perspectiva lúdica e inclusiva
A cita está impulsada pola Asociación Orgullo Coruña -ORCO- e o Concello da Coruña, co apoio da Deputación da Coruña e o patrocinio principal de Estrella Galicia, Coruña The Style Outlets e Globalgrafic
Dúas grandes iconas LGTBIQ+ do momento, Jimena Amarillo e Mayo, súmanse cartel do Atlantic Pride 2025. Así, o festival coñecido como ‘Orgullo do Norte’ confirma novos nomes para a súa 6ª edición –que se celebrará na Coruña do 6 ao 13 de xullo– e programa, tamén, as pinchadas de dous dj’s de referencia da escena española: Sofía Cristo e Cascales DJ.
Icona do pop lésbico, sentimental e urbano, Jimena Amarillo será primeira das novas figuras confirmadas no ‘line up’ do Atlantic Pride 2025 en facer a súa aparición no festival. Será o xoves, 10 de xullo, nos Xardíns de Méndez Núñez da cidade herculina, para facer bailar ao público ao son do seu romanticismo pop, que a artista serve sen rodeos e directo ao corazón.
Pola súa banda, o venres 11 de xullo, Cascales DJ, todo un referente todoterreo da escena electrónica española das últimas décadas, tomará os pratos do ‘Orgullo do Norte’ cun set que promete non defraudar e no que non faltarán o r’n’b, o pop, o hip-hop e outros estilos urbanos como o trap, o funk e o reguetón.
Mentres, o sábado 12 de xullo chegaralle á súa quenda a Mayo e máis a Sofía Cristo. O gran referente LGTBIQ+ das novas xeracións aterra na cidade da Coruña para presentar os temas de Season I, o seu primeiro traballo discográfico, que viu a luz o pasado ano a ritmo dun pop electrónico e intimista, con letras aditivas e un enérxico son, que viñeron confirmar o que todo o mundo intuía: que Mayo é, sen dúbida, unha das grandes revelacións musicais do momento.
Finalmente, o mesmo sábado 12, Sofía Cristo ofrecerá unha divertida pinchada entre o “remember” e os sons máis comerciais, conectada, tamén, co electro house, o beatroom e o future house, sons que a levaron a actuar o pasado 2024 nun dos grandes festivais de culto da electrónica internacional, o aclamado Tomorrowland.
GRANDES DIVAS DO POP, TALENTO GALEGO E ICONAS LGTBIQ+ NO ORGULLO DO NORTE 2025
Coñecido como o ‘Orgullo do Norte’, o Atlantic Pride celebrará a súa 6ª edición na Coruña do 6 ao 13 de xullo de 2025. Trátase dun festival pioneiro, gratuíto e inclusivo nacido na cidade herculina no ano 2019, destinado a reivindicar a liberdade afectiva, sexual e de identidade dende unha perspectiva lúdica e inclusiva.
A cita, que na súa pasada edición reuniu a máis de 25.000 persoas, está impulsada pola Asociación Orgullo Coruña ORCO- e o Concello da Coruña e conta co apoio da Deputación da Coruña e o patrocinio principal de Estrella Galicia, Coruña The Style Outlets e Globalgrafic.
Neste 2025, o Atlantic Pride regresa como un espazo de celebración aberto, seguro e diverso, como referente dos ‘Orgullos’ que se celebran no comenzo do verán ao longo da Península e no que, un ano máis, se darán cita coloridas propostas para todos os públicos.
Así, no Atlantic Pride non faltarán concertos de inspiración eurovisiva, grandes nomes do pop galegos, nacionais e internacionais, divertidas actuacións de drags, pinchadas de djs de referencia da escena galega e a celebración do IV Certame Literario de Literatura LGTBIQ+, da man do Club de Lectura QUEERuña, que na súa pasada edición rexistrou o seu récord de participación e que neste 2025 ten xa aberta a súa convocatoria: https://atlanticpride.es/certame-literario/.
Nesta 6ª edición do Atlantic Pride está xa confirmada a presencia de cinco grandes divas do pop español, Judeline, Edurne, Nia, Merche e Paula Koops, que encherán a cidade herculina de cor e diversión, cunhas voces que farán as delicias de diversas xeracións. Xunto a elas, a nova escena musical galega subirase un ano máis ao escenario do ‘Orgullo do Norte’ coruñés, da man de De Ninghures, Coolnenas, Agoraphobia, Alana, LERIA, ELBA e Rivadulla. A elas súmanse, agora, catro grandes iconas da cultura e a música LGTBIQ+, Jimena Amarillo, Mayo e os dj’s Sofía Cristo e Cascales DJ. Moi pronto, o festival anunciará novos nomes para completar o seu line up este 2025.
BIOGRAFÍAS NOVAS FIGURAS CONFIRMADAS NO ATLANTIC PRIDE 2025
Jimena Amarillo
Icona do pop lésbico, sentimental e urbano, Jimena Amarillo converteuse en referente da nova escena pop española dun xeito meteórico. As súas cancións –do mesmo xeito que os seus concertos– son unha amalgama de emocións e músicas do máis diversas, que sempre soan a Jimena Amarillo, cuns textos “marca da casa” que son puro realismo pop.
Ata o momento, publicou numerosos sinxelos e os discos Como decirte, mi amor (2021) e La pena no es cómoda (2023). Con este último, foi nomeada a mellor artista emerxente nos Premios de la Academia de la Música. Esta primavera de 2025 chega o seu terceiro disco e, tras el, o seu desembarco no Atlantic Pride da Coruña. O primeiro sinxelo deste novo traballo discográfico viu xa a luz. Trátase dunha canción da que a súa propia creadora di: “Flow deskiciada é o primeiro adianto dun disco no que, aparte de baladas e as miñas moñerías de sempre, fóiseme máis que nunca a cabeza e permitinme falar máis á lixeira, utilizando a xerga que máis me gusta e explorando outros camiños, meténdome máis de cheo no universo queer… por se non quedara claro que son lesbiana, pois o recordo aquí”.
Jimena Amarillo destaca na escena do novo pop español feito por debutantes autosuficientes e espontáneas que mesturan diferentes influencias e xéneros con naturalidade. A clave do seu éxito é a sinceridade; esa forma tan natural de contar as súas alegrías, penas e namoramentos e o sinxelo que resulta identificarse coas súas experiencias. Romanticismo sen rodeos e directo ao corazón. Por todo isto, a música erixiuse como toda unha icona da comunidade LGTBIQ+ e nomes como C. Tangana a sinalan como unha das artistas máis admiradas do momento.
Mayo
Cantante e compositor español que, sen dúbida, está a ser unha das grandes revelacións da tempada. Álvaro Mayo salta á fama tras o seu paso por Operación Triunfo (OT) na edición 2023, onde destacou tanto polo seu talento musical como polo seu carisma e representación do colectivo LGTBIQ+. É entón cando se converte nun referente, aínda que el mesmo considérase máis un reflexo da súa propia autenticidade que un activista. A súa visión artística busca transmitir mensaxes universais e conectar con diversos públicos mediante un estilo moi fresco.
Reconvertido en Mayo ao saír do recoñecido programa, o artista lanza o seu primeiro traballo, Season I, que o catapulta ao número 1 dos discos máis vendidos e ao número 1 en vinilo, segundo a lista oficial Promusicae España. Esgota a súa primeira xira en cuestión de minutos e convértese rapidamente nun dos referentes da música electrónica e de corte LGTBIQ+ do noso país. Na súa curta carreira, pisou xa escenarios multitudinarios como o de BRAVA en Madrid, o do Magdalena en Vivo en Santander ou o do Pride de Barcelona, onde canta xunto a Jessie J ante máis de 100.000 persoas. Neste tempo, Mayo converteuse, tamén, en todo un reclamo para las cabeceiras de moda máis importantes do país, chegando a protagonizar portadas en revistas como ICON, GQ,Shangay ou Neo2, entre moitas outras.
Sofía Cristo
Desde ben nova, Sofía Cristo soubo que a música ía ser a súa vida e tivo claro que quería dedicarse a ela en corpo e alma. En 1999 comeza a súa andaina como dj e lánzase a actuar nos clubs de moda da capital, entre eles, as salas Arena, Paladium ou Club Social… Camaleónica e incombustible, a artista conecta co público en canto sobe á cabina, convertendo unha noite normal nunha festa inesquecible.
Esta mediática e veterana dj da escena estatal, con máis de 20 anos de carreira ás súas costas, soubo evolucionar musicalmente acorde cos tempos, pero sen perder a súa esencia e deixando ao carón os estereotipos. Coas súas xiras, percorreu e percorre toda a xeografía española, xa sexa nas salas e discotecas máis emblemáticas de cada cidade ou en multitude de festivais e citas imprescindibles da época estival. Na actualidade, o seu estilo musical móvese entre o “remember” e os sons máis comerciais, aínda que segue, tamén, conectada co electro house, o beatroom e o future house. En 2024 debutou no prestixioso festival internacional Tomorrowland.
Cascales DJ
Compaxina o seu labor como xornalista cultural coa de dj. É redactor xefe da revista Shangay, medio de comunicación LGTBIQ+ de referencia en español, que en 2023 cumpriu 30 anos de existencia. Elixido polo xornal El Mundo en dúas ocasións como unha das 50 persoas LGTBIQ+ máis influentes de España, ademais de xornalista é dj, programador e asesor musical.
Como dj e music consultant, colaborou con marcas tan prestixiosas como Chanel, Tommy Hilfiger, Levi’s ou Swatch. Tamén creou espazos sonoros para firmas como Erotokritos, na Semana da Moda de París, e actuou en desfiles de moda en lugares tan representativos de Madrid como o Teatro Real, a Praza de Colón ou a Praza de Toros de las Ventas. No Movistar Arena formou parte do show de peche da primeira xira de Drag Race España e alí foi, tamén, dj de “warm up “no concerto do Nadal de Mariah Carey.
En Madrid foi dj residente, ao longo das últimas décadas, de locais tan emblemáticos como o Museo Chicote. Actualmente pica regularmente en salas como o Teatro Barceló e o Teatro Eslava. Formou parte do cartel de Sónar 2015 e 2019, FIB 2016, Paraíso 2022, Mallorca Live Festival 2023 e San Isidro 2019 e 2023. Actuou en eventos como os Premios Goya (en dúas ocasións), as Fallas de Valencia (en 2022 e 2023), o Festival de Málaga, ARN Culture and Business Pride de Arona (Canarias), a Gala Sida impulsada polo doutor Bonaventura Clotet e o cruceiro Open Seas, compartindo cartel con RuPaul. Como dj, organizou eventos privados en Madrid para artistas da pegada de Pet Shop Boys ou Anitta. E tamén é habitual en eventos audiovisuais. Entre as estreas nas que participou como dj se citan filmes como Barbie ou Top Gun 2: Maverick.
Hai 10 anos creou Bling!, un club enfocado á música urbana. Son festas naceron para fomentar a inclusividade e para que o público LGTBIQ+ tivese un espazo seguro no que gozar do r’n’b, o hip-hop e outros estilos urbanos como o trap, o funk e o reguetón. Bling! contou con residencias regulares en Madrid e Barcelona e agora derivou nunha nova proposta adaptada ás novas tendencias, chamada Jauría! Entre os Orgullos LGTBIQ+ nacionais nos que Cascales DJ actuou están os da Coruña, Orihuela, Torremolinos, Alcalá de Henares, Elxe, Onil e Sevilla.
Tamén programa anualmente o escenario “Proud Bling!” no Orgullo LGTBIQ+ de Madrid, polo que pasaron artistas como Nathy Peluso, Ptazeta, Ms Nina, Najwa, Javiera Mena, La Zowi, Megane Mercury, Anier, Chico Blanco, La Cendejas, Simona ou Bajocero X, en espazos como a Porta de Alcalá, a Praza de España e a Praza de Callao, e que Cascales sempre pecha co seu DJ set.
SOBRE O ATLANTIC PRIDE, O ‘ORGULLO DO NORTE’
Impulsado pola Asociación Orgullo Coruña -ORCO- coa colaboración do Concello da Coruña, Atlantic Pride nace no ano 2019 coa vontade de situar á cidade herculina como a capital do bo ambiente e a celebración sen distincións nin barreiras. Trátase dun festival pioneiro, gratuíto e inclusivo, destinado a reivindicar a liberdade afectiva, sexual e de identidade dende unha perspectiva lúdica e inclusiva. O proxecto, que trata de aglutinar a todas as capas da sociedade coruñesa dentro dunha contorna segura e amigable, desenvólvese en torno a varios días de concertos e actividades culturais, entre elas, o seu Certame de Literatura LGTBIQ+, coa fin de atraer ao público local e de fóra, como un referente cultural, turístico e social e unha das citas imprescindibles do verán no noroeste peninsular.
O venres 4 de abril ás 19:30 h na Galería NÉBOA, en Lugo, celebrarase a inauguración da exposición individual Cando a paisaxe se fixo verba, de Christian Villamide (Lugo, 1966), comisariada por Paula Cabaleiro.
A mostra, aberta ata o 31 de maio, aborda a arte como medio para cuestionar a crecente desconexión entre o ser humano e a natureza, destacando a paisaxe como unha construción cultural que reflicte a nosa forma de vivir e entender o mundo.
O proxecto critica como o progreso e o capitalismo transformaron o natural nun espazo de conflito, onde a materia se converte nun campo de batalla e o poder asóciase á destrución do entorno. Neste contexto, a obra de Christian Villamide preséntase como un chamamento á reflexión e á recuperación da contemplación e do respecto pola natureza. A través de pezas escultóricas que reconfiguran materiais, o artista denuncia a transformación da paisaxe nun símbolo do sometemento humano e convida a repensar a nosa relación co medio natural antes de que sexa demasiado tarde.
Durante a inauguración ofrecerase un aperitivo por cortesía de Gandería Quintián e Adegas e Viñedos Lareu.
A arte como soporte para o cuestionamento. A paisaxe como construción cultural, como terreo simbólico no que configuramos a nosa maneira de estar no mundo. O natural, hoxe espazo para o conflito e a barbarie. A materia e o material como campo de batalla. Existe algunha esperanza para rachar co desapego? Perdura algunha posibilidade de suturar a ferida? Aínda podemos accionar dende a fenda, que cada vez máis dilata a distancia que se interpón entre nós e a natureza que acubillou a nosa orixe? Sometémola, baixo formigón e pseudointelectualidade. Unha e outra vez, con pegada irreversible.
Progresamos (ou non) baixo a forma da indiferencia, perdendo a curiosidade primixenia por descubrir e sentir, pavimentando sendas para que o capitalismo voraz sexa dono e señor do “imperio do primeiro mundo”, dunha sociedade cada vez máis egoísta, adormecida e, en boa medida narcisista, preocupada só por manter(se) parte ou preto do poder. Pero, que é o poder? O poder preséntase hoxe como a fin de todas as selvas, como o exterminio do natural. Como o último poema. O poder é a morte que temos por diante.
A obra de Christian Villamide (Lugo, 1966) sempre é unha chamada á reflexión, unha vindicación para espertar a emoción ante a barbarie, na procura dunha volta á contemplación, á valoración da natureza e da contorna, á convivencia dende o respecto. Dende a memoria dos materiais e a pegada do tempo sobre estes, o artista constrúe pequenos artefactos que nos interpelan, que nos remiten a novas realidades posibles, que nos fan reflexionar sobre o modo en que habitamos o territorio. Paisaxes de-construídas ou (re)construídas se alzan ante nós, a partir de materiais atopados, refugallos industriais ou retallos orgánicos, desvelando novos relatos a través de pequenos simulacros, experiencias estéticas, que xogan entre a linguaxe, o concepto e a evocación. Pode unha sombra debuxar unha montaña? É posible atisvar novos horizontes ensamblando coidadosamente anacos de madeira, pedra e cemento? Pode emerxer a vida, encofrada entre lindes de formigón e asfalto?
“Cando a paisaxe se fixo verba” é unha toma de conciencia cara a resignificación do termo paisaxe,superando a contemplación romántica de artistas e viaxeiros ante a inmensidade da natureza, na procura sempre do sublime, para adentrarse agora nunha nova interpretación, cun carácter complexo, múltiple e variable. Onde no “pasado” discorrían os montes, as chairas e os ríos, “onte” foron o cultivo, a conquista e a civilización ós que asentaron os alicerces da verba “paisaxe”, no seo da acción de construír as novas sociedades contemporáneas. Así, “paisaxe” é un termo cultural, é a natureza racionalizada, pensada e conceptualizada, sendo o resultado da interacción no tempo das persoas e o medio natural. A súa expresión é hoxe un territorio percibido e valorado polas súas cualidades culturais, produto dun proceso e soporte da identidade dunha comunidade. Somos paisaxe. Cada vez máis. Malia que tamén somos natureza, aínda que cada vez menos.
Christian Villamide pon en valor aquilo que tamén é paisaxe, rescatando da ocultación e do velado a “maleza”, esa natureza mínima que agroma ante a adversidade. Semella fráxil, máis sobrevive ante o conflito e a especulación, ignorando un mundo sobrevido de pobreza e destrución enerxética e ecolóxica. O orgánico e o natural vese encofrado, tensionado, lapidado, soportando sobre a súa fisicidade toda a presión e a hostilidade do artificial, do industrial, do intelectual. O peso e a lacra do pseudo-progreso. O artista presenta paisaxes acotadas (e afogadas), unha sorte de paraísos prefabricados na procura do mellor ornamento das novas cidades, etiquetadas como sustentables, nun alarde de supremacía e superioridade moral dun capitalismo patriarcal salvaxe.
Pero non se confía plenamente ao desalento e á desesperanza. O traballo de Villamide sitúase (e sitúanos) sempre nunha investigación e nun escudriñamento contínuo, perseguindo a beleza e rastreando a evocación en cada trazado, en cada xesto. Nesa construción cultural da paisaxe, nesa articulación das imaxes mentais, esa natureza pensada e reflexionada articúlase linguaxe. As liñas que debuxan o horizonte connotan verbas, frases, expresións. É a contemplación, á que o artista insiste en volver como último salvoconducto para a supervivencia do ser humano, a que fai emerxer as palabras e o pensamento crítico. Pensámonos na paisaxe, reflexionámonos nesas reverberacións da natureza perdida, nesa contorna primixenea que vemos esmorecer hoxe nas nosas sociedades anestesiadas. Só esa necesidade emocional de seguir formando parte dela pode ser a súa salvagarda. En, en definitiva, tamén a nosa salvagarda.
Christian Villamide profundiza nesta mostra na cruel distancia co natural. Visibiliza esa fenda, cada vez máis insalvable, que me fai lembrar esa magnífica intervención de Doris Salcedo na Tate Modern realizada en 2007: “Shibboleth”. Esa profunda greta de 167 metros que simbolizaba o gran burato que existe entre a humanidade e a falta de humanidade, hoxe cobraría novos significados, rezumando os actuais conflitos bélicos (inimaxinables fai máis dunha década), as reiteradas vulneracións dos dereitos humanos, o maltrato aos fluxos migratorios, a devastación dos bosques e das selvas, a explotación salvaxe dos recursos naturais, o negacionismo ante o cambio climático e un longo etcétera que debuxa un presente e un futuro (se aínda existe) profundamente desolador. As pezas escultóricas de Villamide rescatan refugallos para tratar de esbozar posibles futuros utópicos, novas paisaxes reflexivas, agardando algunha reacción da especie humana. O escombro se descontextualiza para dignificar materiais e volverse verba, poesía e reflexión. As cartografías e os planos transfórmanse en espazos de exploración, evidenciando a intervención e a planificación premeditada para o sometemento humano, nesa procura de racionalizar os espazos naturais, de aplicar lindes e barreiras, de conter e dirixir o crecemento. Villamide visibiliza así as malas praxes das sociedades contemporáneas, clamando unha volta urxente á reflexión e ao sentido común, ao respecto, nun acto necesario para recondurir a palabra e o pensamento cara o rescate do natural.
Pode ser a última oportunidade, para mudar a nosa forma de habitar o mundo e para reivindicarnos parte del, antes da fin de todas as selvas.
Christian Villamide (Lugo, 1966) é un artista multidisciplinar. A súa obra aborda a interacción entre o mundo natural e o artificial, explorando a transformación da paisaxe e as contradicións do ser humano en relación coa súa contorna. A través da pintura, a fotografía, a escultura e as instalacións, constrúe unha reflexión visual sobre o equilibrio entre a natureza e a súa alteración pola man do home.
Villamide traballa con diversos materiais e soportes, como mármore, madeira, ferro, cemento ou metacrilato, creando composicións que desafían a percepción tradicional da paisaxe. O crítico Antón Castro describe o seu traballo como “unha expansión do concepto de pintura cara a un espazo de comportamento máis real, onde os sentidos e as emocións se integran na experiencia artística”.
O seu proxecto artístico, con influencias do conceptualismo, busca establecer unha comunicación tanto social como íntima co espectador, evidenciando o crecente desapego emocional e intelectual co espazo natural. A súa obra invita á reflexión sobre a supervivencia da natureza, a súa vulnerabilidade e forza, nun contexto de sobreexplotación e cambio constante.
Entre as súas exposicións individuais máis recentes destacan “Maleza” (Fundación RAC, Pontevedra, 2023), “In Landscape Mode” (CGAC, Santiago de Compostela, 2019), “PERturbacións” (CAB, Burgos, 2019), mostra site-specific comisariada por Javier del Campo, “Hortus Conclusus” (Centro Cultural Marcos Valcárcel, Ourense, 2018) e “A Paisaxe contra a Parede” (Museo Provincial de Lugo, 2016).
A súa obra estivo presente en numerosas mostras colectivas, bienais, feiras e certames, destacando a súa participación na “XXXII Bienal de Arte de Pontevedra” (Pontevedra, 2025), “Simultánea” (A Fundación Vigo e Lugo, 2024), “JustMad” (Madrid, 2023), “Art Madrid” (Madrid, 2018), na “II Bienal de Canarias, Arte Paisaxe y Arquitectura” (Círculo de Bellas Artes, Tenerife, 2009) e na exposición “Foron Novísimos” (Centro de Arte Torrente Ballester, Ferrol, 2003). Ademais, recibiu varios premios e bolsas de creación e participou en diversos programas de residencia artística en diferentes puntos de España, e a súa obra forma parte de coleccións de entidades públicas e privadas como o Centro de Arte CAB – Fundación Caja de Burgos, MAC (A Coruña), a Colección Caja Canarias (Gran Canaria), Afundación, Caja Madrid, a Delegación de Cultura de Lugo, o Museo Municipal de Ourense, a Fundación de Arte Ana Torre (Buenos Aires), a Xunta de Galicia, a Deputación Provincial da Coruña, o Concello de Lugo, a Deputación Provincial de Lugo e o Museo Provincial de Lugo.
