por Suso De Lameliña | Oct 12, 2024 | Andanzas do Suso de Lameliña, Autores/as, Colaboracións, Creación, Literaria, Xeral
Andanzas do Suso de Lameliña
Suso de Lameliña
SOMBRAS PASADAS*
Aproveitando que a señora Margarida, a última en confesar, abandonaba a igrexa, correu cara á porta e pechouna, gardando a chave, substraída pouco antes da sancristía, no bolso do pantalón. Logo achegouse raudo ao confesionario.
—Ave María Purísima.
—Sen pecado concebida.
—Canto tempo hai que non te confesas?
—Moito, padre, máis de corenta anos.
—Son abondos fillo, son abondos. Dime logo.
—Non sei se me recoñeceu, padre. Marchei da vila hai máis de tres décadas. Vostede daquela estaba empezando o seu labor sacerdotal e eu era un adolescente.
—Se non mo dis, non sei. Non me lembro. Pero dá igual, fálame dos teus pecados, que para iso é a confesión.
—Non veño falarlle das miñas faltas pasadas, veño confesarlle o pecado grave que vou cometer.
—Como?
—Lémbrase, padre, daquel neno tímido que se chamaba Ignacio? Lémbrase do que me ten feito, daquelas máis que caricias e do día que me posuíu enriba da mesa da sanscritista?
Un agónico silencio seguiu ás palabras do penitente, só perturbado polo movemento inquietante do cura na súa cadeira.
—Érgase, padre, e acompáñeme que temos que arranxar contas.
O cura, lívido e tremendo, ergueuse lentamente; na súa faciana o medo reflectido. Ignacio, coa chave na man, sinalou cara á porta da sancristía.
—Pídocho pola túa nai, que en paz descanse. Por favor, Ignacio, non fagas nada do que te poidas arrepentir —suplicou o cura.
—Pola miña nai, cómplice dos teus feitos e coa que mantiñas tamén relacións? Pero non se preocupe, que lle vou deixar tempo para que se arrepinta. Mais antes quero que me mire aos ollos e me diga a verdade. Por que o fixo, padre?
O cura, incapaz de soster a mirada de Ignacio, baixou a cabeza e murmurou:
—Non teño escusa. Fíxeno porque era débil. Non hai perdón para min.
Ignacio respirou fondo, loitando contra as emocións que o invadían.
—Non hai perdón, padre, e tampouco hai saída —dixo, sacando un coitelo do seu abrigo—Ten medio minuto para que se arrepinta.
O cura caeu axeonllado ao chan e cos ollos abertos de par en par polo terror, comezou a rezar: “Pai noso que estás no ceo, con profunda dor do meu corazón, pido perdón por todos os pecados cometidos ao longo da miña vida, por todo o que lle fixen a Ignacio…
—Basta! —berrou Ignacio—prepárese para ser recibido polo Ser Supremo.
E dito isto, avanzou cara ao cura, o coitelo brillando á luz pálida do recinto sagrado. No último momento, cando estaba a piques de chantarllo no peito, detívose. A súa man tremía, e as bágoas comezaron a correr polas súas meixelas.
—Non vou manchar as miñas mans co teu sangue. Por moito que dures, pouco che queda aos teus oitenta anos. Non quero arruinar a miña vida e que logo a miña filla non poida mirarme aos ollos.
Gardou o coitelo e deu a volta para marchar, deixando ao cura só na sancristía. Á altura da pía bautismal, xa cas cun pé fóra, un forte ruído resoou detrás del. Ignacio virou rapidamente a cabeza e viu como a gran cruz de madeira que adornaba unha das paredes laterais, caía, golpeando ao cura na cabeza e deixándoo inconsciente no chan.
Non o dubidou e correu cara a el, pero era demasiado tarde. O impacto fora mortal. O cura xacía no chan, sen vida, cunha expresión de sorpresa e pavor no rostro.
Ignacio, abraiado, non quería crer o que viña de suceder. Non fora a súa man a que causara a morte, pero o destino parecía ter decidido que o cura pagase polos seus pecados. Nese momento, unha mestura de alivio e horror polo que acababa de presenciar, percorreu o seu corpo, pero ao mesmo tempo sentiu como unha carga pesada que levaba arrastrando desde os doce anos, quedaba alí para sempre, a carón daquel corpo inerte.
Abandonou a igrexa, deixando a chave na porta, e dirixiuse ao posto da Garda Civil para dar coñecemento do que acabara de suceder.
*Para este relato inspireime no filme irlandés “Calvary” , do director John Michael McDonagh
por martinho | Sep 28, 2024 | Andanzas do Suso de Lameliña, Autores/as, Colaboracións, Creación, Literaria, Xeral
Andanzas do Suso de Lameliña
Suso de Lameliña
ANDAR POLA ESQUERDA
Había unha vez un director dunha escola universitaria durante os últimos anos do franquismo, que raro era o día que non se vía envolto nalgunha polémica. Naquela época de cambio, cando xa se barruntaba o final do ditador, as protestas e manifestacións eran acontecementos case semanais, tanto nas rúas como dentro do propio centro educativo. O mencionado director, fervente seguidor do réxime, convertérase na diana habitual das críticas estudantís. Nunha destas protestas, mesmo tivo que refuxiarse no seu despacho fuxindo da cólera dun grupo de estudantes exaltados. Casualmente, hai uns días, cando regresaba de dar un paseo pola vila, cruceime cun antigo compañeiro meu, e saíu á conversa o nomeado profesor. E tróuxome ao maxín esta anécdota que xa tiña esquecido, e que agora vou compartir.
Nunha ocasión, mentres anunciaba en público as cualificacións dos exames da materia que impartía, chegou a un estudante ao que, despois de nomear, lle outorgou un 4,5. O alumno, claramente sorprendido xa que esperaba unha nota superior, recibiu unha resposta en castelán impecable, por parte do director, oriundo dunha provincia alén de Pedrafita:
—Señor…, usted anda mucho por la izquierda y cualquier día lo va a parar la Guardia Civil.
Un silencio sepulcral envolveu o salón de actos, onde a asignatura se impartía con solemnidade. A voz do profesor, clara e incisiva, cortaba o aire mentres continuaba coa lectura da lista de notas. Cada nome anunciado resoaba na estancia, impactando como unha daga no peito dos estudantes nomeados, que agardaban con ansia e nerviosismo a temida cualificación.
por martinho | Sep 14, 2024 | Andanzas do Suso de Lameliña, Autores/as, Colaboracións, Creación, Literaria, Xeral
Andanzas do Suso de Lameliña
Suso de Lameliña
A ARTE DE DON TINÍN: UNHA VIDA ENTRE LIBROS E ESCULTURAS
Constantino Varela, coñecido entre a veciñanza por Don Tinín, foi o único descendente da familia Teixeiro e con el remataría unha saga familiar das de máis nobre prosapia da contorna. A súa nai, Dona Modesta, muller de profundas crenzas relixiosas, sempre á cabeza de calquera iniciativa a prol dunha causa xusta. O seu pai, Don Pedro, andaluz de Linares, que nos anos corenta chegara destinado coma médico á vila, na que ben pronto se ía integrar, rematando por casar coa única filla de Don Antonio, viúvo e propietario do pazo e das terras dos Teixeiro.
Neste ambiente foi criado Don Tinín, un neno modélico que despois de superado o ingreso marcharía a estudar o bacharelato aos Maristas de Lugo, acadando unhas cualificacións sobresaíntes, o mellor expediente da súa promoción. Pero sería en Santiago, a onde foi estudar a carreira de Medicina, onde comezaría a torcerse. Vinte anos botaría para regresar ao pazo paterno sen ningunha materia aprobada, aínda que si con matricula de honor en esmorgas e mulleres. Como o que me trae hoxe aquí non é a vida licenciosa de Constantino, e o que sei é fundamentalmente de oídas pois por aquel entón eu aínda non viñera a este mundo, voume centrar na última etapa da súa vida, cando xa o fin do sétimo decenio comezaba achegarse.
Don Tinín, herdara dos seus antepasados, unha das bibliotecas máis importantes da provincia e foi xa cara ao final da súa vida, cando empezou a prestarlle atención, iso si, dun xeito moi especial. El, que levaba dende que rematara o bacharelato sen abrir un libro e que non tiña ningún interese en someterse a súa idade á cruel tortura da lectura, decidiu utilizar os libros coma “material de construción” ( nas súas propias palabras) e comezar a súa obra artística que tan valorada está hoxe no mundo da Arte Contemporánea.
Antes de nada, direi que a miña casa está a carón da súa. Por aquel entón eu tería uns dez anos, e nos ratos libres acompañábao no seu labor que consistía en construír cos libros, personaxes e monumentos universalmente coñecidos, auténticas esculturas en papel, sen importarlle pintar, debuxar ou mutilar os libros se isto for necesario pero sen xamais desfacerse das partes amputadas que noutro momento lle serían de grande utilidade.
Para ir ampliando a biblioteca e ao mesmo tempo para ter máis variedade de libros dos que poder tirar, todos os venres acudía no seu flamante Mercedes a Lugo mercar máis. Dos doce exemplares por semana non adoitaba baixar.
Foi así como conseguiu a valiosa colección que podemos admirar na súa casa, hoxe propiedade do Concello a quen foi doada, xa que coma vos podedes imaxinar, non tivo descendentes, polo menos recoñecidos.
Normalmente o que adoitaba facer era coller as obras dun autor determinado e construír algo relacionado co país do mesmo, aínda que a veces mesturaba autores sen un criterio definido. Así coas obras de Eça, construíu a Torre de Belén, coas dos poetas simbolistas Notre Dame. Curiosamente coa obra completa de Victor Hugo construíu a Estatua da Liberdade, vai ti saber por que. A Catedral de Santiago que é unha das xoias, con libros de Valle-Inclán e Antonio Machado e así ata completar a colección que hoxe coñecemos.
Cómpre destacar todo un poboado do oeste americano coas noveliñas de Estefania, Silver Kane e Keith Luger, cos edificios e personaxes máis salientables. Toda unha alfaia.
Dende este verán e despois de máis de quince anos de abandono e desidia por parte das anteriores corporacións, por fin abriuse ao público o Museo Teixeira, en horario de mañá e tarde, onde podemos recrearnos e de balde coa súa impresionante obra. Feito que debemos o inxente labor nos últimos meses por parte da nova corporación, a quen e dende esta tribuna expreso o meu agradecemento en nome dos cidadáns deste pobo. A ben seguro que este feito vai supor un gran pulo para o desenvolvemento do turismo, que xa nos últimos dous anos leva experimentando un considerable incremento.
por Suso De Lameliña | Ago 31, 2024 | Andanzas do Suso de Lameliña, Autores/as, Colaboracións, Creación, Literaria, Xeral
Andanzas do Suso de Lameliña
Suso de Lameliña
LEMBRANZAS DE VERÁN NA CASA GRANDE
Aínda ben non saía o sol, poñiámonos de camiño
por solitarias corredoiras, ora collido da túa man,
ora brincando. Agradábame a soidade, un abraiante silencio
só roto polo chirlo dalgún merlo, dalgún xílgaro.
O aire fresco da mañanciña traía aroma a terra húmida
e a herba acabada de cortar.
A media mañá estabamos diante daquel portalón -para min
era como estar ás portas dun palacio- desexando entrar
e correr cara ao hórreo de estilo asturiano- mazarocas
penduradas nos corredores- desexoso de ver que novos tesouros
agochaba entre as súas táboas; agora era o millo seco
e as madeiras vellas quen enchían o ar co seu evocador arrecendo.
Despois percorría os inmensos cuartos, rebulindo
por entre vetustos e retorneados mobles…
O comedor coas paredes cubertas de fotos de descoñecidos
-ás veces case me espantaban-…
O retrete, co seu burato que comunicaba coa corte
das vacas – canta graza me causaba!- …
E a miña diversión favorita, cazar moscas na enorme- ou iso
me parecía a min- cociña, utilizando unha depurada técnica
que consistía en arrastrar a man sobre o mármore
e cando levantaban o voo, zas! atrapalas.
Novos olores: o cheiro tentador da comida cociñándose,
o pan fresco acabado de saír do forno…,e o sabor a froitas
de tempada, doces e suculentas, facíanme sentir feliz.
Así ficabamos uns días naquela, para min engaiolante mansión,
-eu que estaba acostumado a vivir nun piso- o tempo necesario
para axudarlles nas tarefas do campo.
Logo, regresabamos polas mesmas congostras, e de novo a rutina,
e aquel son da serra da carpintería dos meus tíos que
xa case tiña esquecido.
por Suso De Lameliña | Ago 16, 2024 | Andanzas do Suso de Lameliña, Autores/as, Colaboracións, Creación, Literaria, Xeral
Andanzas do Suso de Lameliña
Suso de Lameliña
DE VIAXES E LEMBRANZAS
Non cabe dúbida de que cada persoa é un mundo. Hai quen non fai máis que viaxar de aquí para acolá, percorrendo lugares e cidades dos cinco continentes, mentres outros apenas saen do seu lugar de nacemento. Este último é o caso dun parente meu, que só fixo tres viaxes: a primeira de lúa de mel a Lugo, a segunda a A Coruña, obrigado a cumprir o servizo militar, e a terceira para visitarme en A Veiga.
Outros amósanse fachendosos, alardeando de coñecer moito mundo, como Eduardín de Matos, “que en padestea”. As dúas viaxes máis longas que fixo foron a Mansilla de las Mulas no camión de Rosendo a por palla para o gando e a Pontevedra para pasar dous anos servindo á patria. Viaxes que se encargaba de narrar unha e outra vez.
E facía ben en presumir delas, porque eu, que aínda me movo algo polo mundo, non coñezo Mansilla de las Mulas, o cal —xa o contei algunhavez— é algo que me fai perder o sono. Casualmente, haberá un mes estiven moi preto, en Villabúrbula, a aldea dun amigo filósofo (dos filósofos e dos mosquitos de verán, cóidate, nalgún momento hanche amargar o día). Falamos de ir comer a Mansilla, pero ao final a maioría dos presentes optou por ir a León. Meu gozo nun pozo!
Por certo, este amigo meu, á parte de facerse preguntas unha e outra vez, é un crack. Cando foi da pandemia, perdeu, por desgraza, ao seu pai. Como cura contra o acontecido e como non podía saír, decidiu reconstruír a casa vella paterna, sen coller nunca na súa vida un pico e unha pala. E púxose mans á obra. Ao principio aproveitando o encerro e despois, fins de semana e vacacións. Agora xa a ten case rematada, tanto por dentro como por fóra. E todo el soíño, menos o tellado, que encargou a un experto.
Cando entras na súa casa, o primeiro que che chama a atención é o cheiro a madeira acabada de cortar, mesturado co aroma de flores. Cada recuncho da casa conta unha historia, pois moitos dos mobles están feitos a base de material reciclado, que outrora cumprira outra función e cada sensación é un recordo vivo do esforzo e a dedicación do meu amigo. Ao percorrer os seus cuartos e corredores, é como se estiveses viaxando ao pasado; sensación reforzada por as diferentes fotografías que vas
atopando penduradas das paredes. Cada obxecto, cada moble, cada imaxe… contan unha historia, unha parte da vida que se desvaneceu co tempo.
Eduardín de Matos, o home que percorreu medio mundo, desde Pontevedra a Mansilla, atoparíase feliz na compaña do amigo filósofo, xa que era moi aquelado. Non só coidaba do seu gando, senón que tamén boa parte da súa casa foi arranxada coas súas habilidosas mans.
O meu parente, Eduardín, o amigo filósofo, tres xeitos diferentes de viaxar. E logo estou eu, que nunca fun a Mansilla de las Mulas. Ben, minto, pasei unha vez, por unha confusión (para os que me coñecen, algo moi habitual en min). Pero foi como se non fose, porque non parei. Tiña que estar ao mediodía en Saldaña, que me agardaba unha comida familiar,amenizada coa música duns gaiteiros, que malia ser palentinos, tocaban de vicio a gaita galega.
