Unha vez máis suspéndese a Feira de Santos de Monterroso. A primeira vez que se suspendeu foi en 1918, debido á pandemia de gripe, e a segunda en 2020, debido á de coronavirus. Milleiros de persoas acudiron a ela ininterrompidamente dende hai máis de 700 anos, coa única excepción coñecida da súa prohibición nestes dous anos.

Da suspensión da feira en 1918 falounos maxistralmente Jesús Otero Pereiras no libro As Feiras de Monterroso, que o IEU publicou en 2019 e no que o filólogo Xesús Alonso Montero ilustrounos falando das variantes da máis popular cántiga, a dos 25 xastres, verdadeiro himno taberneiro da Ulloa.

Mais foi historiadora do IEU, María José Gómez Alvite, coordinadora deste libro, a que, co seu descubrimento dun documento do ano 1286, confirmou as hipóteses sobre a antigüidade da Feira de Santos. A ela debémoslle as mellores páxinas que se escribiron sobre o tema, como foi o libro 500 anos de feira de Monterroso.Elementos do patrimonio histórico editado polo Concello de Monterroso en 2010.

A nosa historiadora abriu tamén camiños noutros eidos e marcou pautas que seguiron outros investigadores, como foron a primeira investigación sobre o Camiño Santo, que estamos actualmente estudando e promocionando, ou o primeiro proxecto sobre o centro de interpretación das feiras de Monterroso, que serviu de base para un novo proxecto do IEU, o do Museo de Monterroso.

A feira de Monterroso non so é un lugar e un tempo de encontro, de exposición, de transacción, de desfrute, de intercambio ou de relación social, tamén o foi de rebelión, xa que nela xurdiu a revolta antifiscal de 1790, episodio magnificamente relatado por Fernando Salgado en Cairón nº 1.

Así mesmo, o IEU contribuíu á divulgación das feiras de Monterroso organizando en 2018 a exposición Por Feiras e mercados, cedida polo Arquivo Histórico Provincial de Lugo, con fotografías realizadas nos anos 50 e 60 por José Luis Vega, o célebre fotógrafo e reporteiro gráfico do xornal El Progreso.

Neste sombrío 1º de novembro de 2020 non celebraremos a Feira de Santos, pero quédannos as vellas fotografías ou os libros citados para lembrala, con textos que inspiraron artigos e entrevistas posteriores, como é o caso da entrañable reportaxe da monterrosina Marina García no programa de Mara Torres  El Faro de la Ser, na que interveu o concelleiro Xabier Vázquez García.

Esta reportaxe foi emitida o 30/10/2020 no programa El Faro, da cadea SER, entre o minuto 1:20:15 e o 1:28:25. Indispensable escoitala completa xa que remata cunha versión fermosísima de Guadi Galego da cántiga dos 25 xastres. Enviamos o enlace

https://play.cadenaser.com/audio/cadenaser_elfaro_20201030_013000_043000/

Podedes escoitala tamén en:

https://www.facebook.com/ElFaroCadenaSER/posts/2171651916303276

E para que baixedes a cántiga dos 25 xastres de Guadi Galego:

https://www.facebook.com/ElFaroCadenaSER/posts/2171644266304041

Son achegas de pequenos grans de area para conseguir que a Feira de Monterroso sexa declarada Festa de Interese Turístico Nacional (de momento é Feira de Interese Turístico Galego).

Crónica de Francisco Pardo, presidente do Instituto de Estudos Ulloáns.