TODA UNHA VIDA NUNS SEGUNDOS
Ao final descargou e menos mal, pensou Roberto, mentres se erguía da cama onde levaba media tarde tumbado e sen folgos, resistindo a base de auga traída da fonte de Castelo. As elevadas temperaturas, próximas aos 35º, e a humidade relativa do aire por riba do 80% -falou a señorita, malo, díxose. A señorita era a voz do higrómetro, que viña de dicir: “ la humedad relativa del aire ha sobrepasado los límites recomendados”, fixeran do día unha xornada insoportable, e máximo para el, que tiña un principio de EPOC; os excesos pasados, preto de dous paquetes de Ducados ao día, pasaban factura.
Pero por fin refrescaba algo e era o momento, agora que o día comezaba a declinar, de dar a volta diaria, recomendada pola doutora Sabela: uns dous quilómetros circulares bordeando a vila. Así que, despois de pasar polo baño e levar auga da billa á cara, que máis ca estarricalo o que lle fixo foi engruñalo aínda un pouco máis, do quente que saía, botouse ao camiño.
Os paxariños, agora cantaban alegremente, mesturándose os seus cantos, que tan ben coñecía. Gorrións, paporroibos, merlos, mesmo algún xílgaro amenizaban o paseo, ao que se sumaba o monótono son dos cantareiros grilos agochados nas silveiras. Aínda ben non levaba cen metros, comezou a sentir unha forte opresión no peito, e iso que agora tocaba baixar. Pode que teña que chamar ao fillo, non sei se serei quen de rematar o percorrido, pensou, e mentres dicía isto, levou a man dereita ao bolso do pantalón por ver se tiña o móbil. Alí estaba o vello aparello, de máis de dez anos, que só utilizaba para facer chamadas. Eu desas trapalladas de Internet, guasaps, feisbu, non quero saber nada, son inventos do demo, opinaba.
A duras penas conseguiu chegar ao Polígono Industrial e alí, nun banco, sentou a descansar. Ao intre veulle á mente a súa aldea, na que agora xa só quedaba o Federico e a Josefa, pero que cando el era neno e mozo, estaban habitadas todas as casas, unha ducia delas con preto de cen veciños. El e Manuela, a muller, viñeran había uns quince anos, despois de xubilarse, para a vila, á casa do fillo. O ano pasado por estas datas morrera Nola, así a chamaba; un día sentiuse mal e en menos dunha semana, alá se foi. Custoulle tempo superalo e aínda hoxe non levaba ben a súa morte.
Coma nun filme, empezou a pasar a súa infancia por diante dos seus ollos: el cos seus pais axudando na sega, na malla (era unha das tarefas que máis lle gustaban, xuntábase toda a vila, era coma unha festa), nas patacas, alindando as vacas, na souta, na matanza… A escola e aquel mestre, do que prefire esquecer o nome, que o único que lles daba eran paus por calquera motivo, obrigándoos a rezar, a cantar “El Cara al Sol” ou “Prietas las filas” e a beber aquel leite en po, que non había quen o tragase. Despois viñera outro mestre, D. Anselmo; ese si era bo. Rara vez lles tocaba, tiña que ser por un motivo moi grave. Rezaban o mínimo, coma por compromiso, e contadas veces cantaban himnos patriotas, agás que viñese o inspector. Para cando había visita de Inspección, tíñaos ben adestrados para contestarlle o que o funcionario quería escoitar. A D. Anselmo o único que lle preocupaba era que aprendesen a ler e escribir, facer ben as contas e os problemas e que pensasen por eles. Todo o que sabía era grazas a este mestre, a quen lle estaba moi agradecido, ao igual que os seus compañeiros.
Roberto cada vez se atopaba peor, comezou a sentir unha dor na perna esquerda, pero non lle deu importancia, e seguiu enfrascado nas súas lembranzas. Agora víase a carón do río a onde ía, na compaña dos amigos nunha tarde calorosa de agosto: os saltóns brincando polo prado, os cabaliños do demo zumbando augas abaixo, o canto das lavandeiras… Que ben o tiñan pasado! E, de pronto, viuse mozo, de merenda na romaría do Carme (cando se lle declarou a Manuela), o día da voda, a noite en que naceu a súa filla sen axuda de ninguén (cando chegou a comadroa, preto das catro da mañá, xa nacera Elena), o nacemento do seu fillo Nicolás, co que agora vivía… A dor da perna, de súpeto, pasou ao brazo, unha dor insoportable. Quixo berrar para pedir axuda pero non puido, acabou por caer do banco no chan. Todo o que viña de lembrar e outros momentos da súa vida volveron pasar pola súa mente, apenas uns segundos, e ficou completamente ríxido, cos ollos abertos coma mirando ao infinito.
Alí estivo, uns quince minutos, ata que chegou por alí Petra e o seu neto e atopárono. Un infarto acabara coa súa vida, un ano e dous días após a morte de Nola.
Suso de Lameliña