por Suso De Lameliña | Oct 12, 2024 | Andanzas do Suso de Lameliña, Autores/as, Colaboracións, Creación, Literaria, Xeral
Andanzas do Suso de Lameliña
Suso de Lameliña
SOMBRAS PASADAS*
Aproveitando que a señora Margarida, a última en confesar, abandonaba a igrexa, correu cara á porta e pechouna, gardando a chave, substraída pouco antes da sancristía, no bolso do pantalón. Logo achegouse raudo ao confesionario.
—Ave María Purísima.
—Sen pecado concebida.
—Canto tempo hai que non te confesas?
—Moito, padre, máis de corenta anos.
—Son abondos fillo, son abondos. Dime logo.
—Non sei se me recoñeceu, padre. Marchei da vila hai máis de tres décadas. Vostede daquela estaba empezando o seu labor sacerdotal e eu era un adolescente.
—Se non mo dis, non sei. Non me lembro. Pero dá igual, fálame dos teus pecados, que para iso é a confesión.
—Non veño falarlle das miñas faltas pasadas, veño confesarlle o pecado grave que vou cometer.
—Como?
—Lémbrase, padre, daquel neno tímido que se chamaba Ignacio? Lémbrase do que me ten feito, daquelas máis que caricias e do día que me posuíu enriba da mesa da sanscritista?
Un agónico silencio seguiu ás palabras do penitente, só perturbado polo movemento inquietante do cura na súa cadeira.
—Érgase, padre, e acompáñeme que temos que arranxar contas.
O cura, lívido e tremendo, ergueuse lentamente; na súa faciana o medo reflectido. Ignacio, coa chave na man, sinalou cara á porta da sancristía.
—Pídocho pola túa nai, que en paz descanse. Por favor, Ignacio, non fagas nada do que te poidas arrepentir —suplicou o cura.
—Pola miña nai, cómplice dos teus feitos e coa que mantiñas tamén relacións? Pero non se preocupe, que lle vou deixar tempo para que se arrepinta. Mais antes quero que me mire aos ollos e me diga a verdade. Por que o fixo, padre?
O cura, incapaz de soster a mirada de Ignacio, baixou a cabeza e murmurou:
—Non teño escusa. Fíxeno porque era débil. Non hai perdón para min.
Ignacio respirou fondo, loitando contra as emocións que o invadían.
—Non hai perdón, padre, e tampouco hai saída —dixo, sacando un coitelo do seu abrigo—Ten medio minuto para que se arrepinta.
O cura caeu axeonllado ao chan e cos ollos abertos de par en par polo terror, comezou a rezar: “Pai noso que estás no ceo, con profunda dor do meu corazón, pido perdón por todos os pecados cometidos ao longo da miña vida, por todo o que lle fixen a Ignacio…
—Basta! —berrou Ignacio—prepárese para ser recibido polo Ser Supremo.
E dito isto, avanzou cara ao cura, o coitelo brillando á luz pálida do recinto sagrado. No último momento, cando estaba a piques de chantarllo no peito, detívose. A súa man tremía, e as bágoas comezaron a correr polas súas meixelas.
—Non vou manchar as miñas mans co teu sangue. Por moito que dures, pouco che queda aos teus oitenta anos. Non quero arruinar a miña vida e que logo a miña filla non poida mirarme aos ollos.
Gardou o coitelo e deu a volta para marchar, deixando ao cura só na sancristía. Á altura da pía bautismal, xa cas cun pé fóra, un forte ruído resoou detrás del. Ignacio virou rapidamente a cabeza e viu como a gran cruz de madeira que adornaba unha das paredes laterais, caía, golpeando ao cura na cabeza e deixándoo inconsciente no chan.
Non o dubidou e correu cara a el, pero era demasiado tarde. O impacto fora mortal. O cura xacía no chan, sen vida, cunha expresión de sorpresa e pavor no rostro.
Ignacio, abraiado, non quería crer o que viña de suceder. Non fora a súa man a que causara a morte, pero o destino parecía ter decidido que o cura pagase polos seus pecados. Nese momento, unha mestura de alivio e horror polo que acababa de presenciar, percorreu o seu corpo, pero ao mesmo tempo sentiu como unha carga pesada que levaba arrastrando desde os doce anos, quedaba alí para sempre, a carón daquel corpo inerte.
Abandonou a igrexa, deixando a chave na porta, e dirixiuse ao posto da Garda Civil para dar coñecemento do que acabara de suceder.
*Para este relato inspireime no filme irlandés “Calvary” , do director John Michael McDonagh
por Patricia Torrado Queiruga | Oct 8, 2024 | Autores/as, Colaboracións, Creación, DEMIURXIA, Literaria, Outras Artes, Xeral
DEMIURXIA
Patricia Torrado Queiruga
Por que esGaza a indiferenza?
Un ano xa e as cifras son aterradoras, mais igual iso de ser unha cifra non lle confire corporeidade ao mundo. Estes días volvín reler ao filósofo e cineasta Guy Ernest Debord, tan actual hoxe e sempre, e logo dunha charla existencial no xantar co meu fillo de dez anos non puiden facer outra cousa que escribir.
Debord ten unha obra magnífica La Société du spectacle (A sociedade do espectáculo) no que sostén que as sociedades modernas evolucionaron ata un modelo onde as relacións sociais son meras imaxes, representacións, o que converten a vida nun continuo espectáculo. Artellándose o poder e a política a través da produción das mesmas, da espectacularización do mundo alienando ás persoas da realidade material, da política.
Partamos pois, neste caso de que os conflitos actuais amplifícanse a nivel global a través das redes sociais e dos medios de comunicación, construíndo un “espectáculo” do conflito, onde as continuas imaxes de bombardeos, ataques e sufrimento son vistas a nivel global no mesmo intre de aconteceren. É pois a guerra, unha narrativa mediática que, na meirande parte dos casos, oculta as causas profundas e estruturais do conflito que nos levan a sacar conclusións a pé de rúa, sen sequera antes informarnos histórica, política e realmente. É por isto que nesta obra, o filósofo francés fai fincapé en que os actores políticos e institucionais tiran proveito dos medios para controlar as narrativas, polarizando a opinión pública e empregando o conflito para consolidar as súas posicións de poder.
Isto condúcenos, sen dúbida, a unha deshumanización das persoas implicadas, véndoas simplemente coma números ou obxectos, estatísticas ou anacos de carne, que como non son os nosos, non os choraremos. Poñámoslles nomes, idades, historias, veredes como muda o conto.
Pois até o de agora a meirande parte da poboación está a “consumir” o conflito coma un mero entretemento, un aspecto un tanto inquedante, como o mesmo Debord expón na súa obra. Observamos impasibles os aconteceres mentres as nosas vidas continúan sen máis preocupación que saber se o noso equipo vai ou non primeiro na liga ou canto pagaremos este ano de contribución.
Caemos nesta política do espectáculo, do terrorismo onde a falsidade pode asumir legalmente o nome do verdadeiro, do xa extinto. Mentres vemos unha terra alienada dos seus donos dende hai tanto tempo que debe sucumbir ante a vitimización dos herdeiros do holocausto, que non son outros que os mesmos que, a día de hoxe, seguen a perpetrar un xenocidio aterrador.
Estamos ante a descomposición catastrófica da sociedade? Probablemente. O domingo iamos a Santiago a miña frangulla e eu, a enchouparnos baixo a choiva, a partillar indignación con quen tivo a ben compartir consigna porque toda vida é unha vida e ter que perdela a mans dun pobo exterminador que partilla en redes sociais as atrocidades que perpetra é algo que me resta alento día a día. Son estes problemas de hipersensibilidade nosa ou de falta de sensibilidade da sociedade na que nos atopamos? Lembrades cando nos manifestabamos contra a guerra en Irak? Onde quedaron as grandes concentracións contra os atropelos aos dereitos humanos e aos tratados internacionais? Faltábame xente!
No día a día, a mais de solidarizarnos co pobo palestino e libanés enviando diñeiro para oenegués que están a pé de conflito pouco máis podemos facer. Ollar o terrible listado de empresas que colaboran dun xeito ou outro co estado sionista e que nos envolven día a día no traballo, na casa, no ocio, que están en todas partes. Visibilizar, como antigamente o facía o loito, unha kufiya en sinal de dó, xuntarse unha presada de persoas unha vez por semana ou por quincena para demostrar que lembramos, que seguimos vixiantes das atrocidades cometidas cando todo o mundo segue o seu quefacer cotiá sen que nada mude. Porque como diría Debord, hai moita xente que o único que sabe do holocausto nazi é o que veu nunha pantalla de plasma, algo que semella irreal, unha película de ciencia ficción, e esa xente é a que logo di que o da memoria histórica é un invento para desviar cartos do Estado a algo que xa non paga a pena lembrar.
Hoxe, un ano despois, facemos reconto de ataques a hospitais, colexios, refuxios, ONGs. Hai 42.000 persoas asasinadas, máis de 10.000 desaparecidas debaixo dos cascallos do que antes foron cidades, hai máis de dous millóns de persoas desprazadas, o 40% das vítimas foron menores de idade e sempre resistindo, pois lembremos que o pobo palestino leva 76 anos de ocupación e apartheid.
Mentres, o goberno español, autorizou en 2022 exportacións de armas a Israel por uns 9 millóns 200 mil euros, aumentando en 2023 no primeiro semestre a 44 millóns de euros malia que logo do estourido do conflito suspendera temporalmente a venda de armas ao estado sionista.
O mundo gaña cartos a costa das bágoas de milleiros de persoas, o candidato ás eleccións estadounidenses, Donald Trump, dicíalle a Netanyahu que o que tivese que facer que o fixese dunha vez e o fixese ben, amosándolle o seu total apoio e demonizando ao pobo palestino, unha vez máis. E toda a política internacional está chea dos argumentos colonialistas e supremacistas que levaron a outras guerras, mentres a política deixa de ter memoria, mentres o ser humano deixa de ter memoria e sensibilidade e atopamos á ultradereita facéndose con bastións que lle arrebatara a segunda guerra mundial.
Que acontecería se en troques de ser Palestina fose Alemaña, fose Francia, fose España o país agredido por Israel, chamariámoslle por fin terrorismo ou seguiríannos a dicir que é lexítima defensa?
E entre medias, abres un xornal e les que se investiron 363 millóns de euros no proxecto Hera, unha sonda europea para defender a Terra do impacto dun asteroide. Será que merecemos extinguirnos? Non o evitemos pois.
*Autoría imaxe principal: Hosny Salah
por martinho | Sep 28, 2024 | Andanzas do Suso de Lameliña, Autores/as, Colaboracións, Creación, Literaria, Xeral
Andanzas do Suso de Lameliña
Suso de Lameliña
ANDAR POLA ESQUERDA
Había unha vez un director dunha escola universitaria durante os últimos anos do franquismo, que raro era o día que non se vía envolto nalgunha polémica. Naquela época de cambio, cando xa se barruntaba o final do ditador, as protestas e manifestacións eran acontecementos case semanais, tanto nas rúas como dentro do propio centro educativo. O mencionado director, fervente seguidor do réxime, convertérase na diana habitual das críticas estudantís. Nunha destas protestas, mesmo tivo que refuxiarse no seu despacho fuxindo da cólera dun grupo de estudantes exaltados. Casualmente, hai uns días, cando regresaba de dar un paseo pola vila, cruceime cun antigo compañeiro meu, e saíu á conversa o nomeado profesor. E tróuxome ao maxín esta anécdota que xa tiña esquecido, e que agora vou compartir.
Nunha ocasión, mentres anunciaba en público as cualificacións dos exames da materia que impartía, chegou a un estudante ao que, despois de nomear, lle outorgou un 4,5. O alumno, claramente sorprendido xa que esperaba unha nota superior, recibiu unha resposta en castelán impecable, por parte do director, oriundo dunha provincia alén de Pedrafita:
—Señor…, usted anda mucho por la izquierda y cualquier día lo va a parar la Guardia Civil.
Un silencio sepulcral envolveu o salón de actos, onde a asignatura se impartía con solemnidade. A voz do profesor, clara e incisiva, cortaba o aire mentres continuaba coa lectura da lista de notas. Cada nome anunciado resoaba na estancia, impactando como unha daga no peito dos estudantes nomeados, que agardaban con ansia e nerviosismo a temida cualificación.
por Miguel Díaz | Sep 27, 2024 | Autores/as, Colaboracións, Creación, Henko, Literaria, Outras Artes, Xeral
HENKO
Miguel Díaz
Título: DISPARO
Houbo un momento. Un reloxo de area conxelado. Amar nese intervalo. Nunha tregua filtrada entre a treboada, unha fuxida desprezadora do aramado.
E logo rompeu o espazo, o lenzo preparado rachou dun bandazo.
E seguiu a obra. Cabalos aloucados, galopar no escenario. Volveu o ruído, a batalla terrible, a palabra perdida.
E entón, de novo retornar ao soldado. Fusil, escudo. Pólvora disposta, famenta bala. Achégase alguén na noite e non hai pregunta. Só disparo
por martinho | Sep 14, 2024 | Andanzas do Suso de Lameliña, Autores/as, Colaboracións, Creación, Literaria, Xeral
Andanzas do Suso de Lameliña
Suso de Lameliña
A ARTE DE DON TINÍN: UNHA VIDA ENTRE LIBROS E ESCULTURAS
Constantino Varela, coñecido entre a veciñanza por Don Tinín, foi o único descendente da familia Teixeiro e con el remataría unha saga familiar das de máis nobre prosapia da contorna. A súa nai, Dona Modesta, muller de profundas crenzas relixiosas, sempre á cabeza de calquera iniciativa a prol dunha causa xusta. O seu pai, Don Pedro, andaluz de Linares, que nos anos corenta chegara destinado coma médico á vila, na que ben pronto se ía integrar, rematando por casar coa única filla de Don Antonio, viúvo e propietario do pazo e das terras dos Teixeiro.
Neste ambiente foi criado Don Tinín, un neno modélico que despois de superado o ingreso marcharía a estudar o bacharelato aos Maristas de Lugo, acadando unhas cualificacións sobresaíntes, o mellor expediente da súa promoción. Pero sería en Santiago, a onde foi estudar a carreira de Medicina, onde comezaría a torcerse. Vinte anos botaría para regresar ao pazo paterno sen ningunha materia aprobada, aínda que si con matricula de honor en esmorgas e mulleres. Como o que me trae hoxe aquí non é a vida licenciosa de Constantino, e o que sei é fundamentalmente de oídas pois por aquel entón eu aínda non viñera a este mundo, voume centrar na última etapa da súa vida, cando xa o fin do sétimo decenio comezaba achegarse.
Don Tinín, herdara dos seus antepasados, unha das bibliotecas máis importantes da provincia e foi xa cara ao final da súa vida, cando empezou a prestarlle atención, iso si, dun xeito moi especial. El, que levaba dende que rematara o bacharelato sen abrir un libro e que non tiña ningún interese en someterse a súa idade á cruel tortura da lectura, decidiu utilizar os libros coma “material de construción” ( nas súas propias palabras) e comezar a súa obra artística que tan valorada está hoxe no mundo da Arte Contemporánea.
Antes de nada, direi que a miña casa está a carón da súa. Por aquel entón eu tería uns dez anos, e nos ratos libres acompañábao no seu labor que consistía en construír cos libros, personaxes e monumentos universalmente coñecidos, auténticas esculturas en papel, sen importarlle pintar, debuxar ou mutilar os libros se isto for necesario pero sen xamais desfacerse das partes amputadas que noutro momento lle serían de grande utilidade.
Para ir ampliando a biblioteca e ao mesmo tempo para ter máis variedade de libros dos que poder tirar, todos os venres acudía no seu flamante Mercedes a Lugo mercar máis. Dos doce exemplares por semana non adoitaba baixar.
Foi así como conseguiu a valiosa colección que podemos admirar na súa casa, hoxe propiedade do Concello a quen foi doada, xa que coma vos podedes imaxinar, non tivo descendentes, polo menos recoñecidos.
Normalmente o que adoitaba facer era coller as obras dun autor determinado e construír algo relacionado co país do mesmo, aínda que a veces mesturaba autores sen un criterio definido. Así coas obras de Eça, construíu a Torre de Belén, coas dos poetas simbolistas Notre Dame. Curiosamente coa obra completa de Victor Hugo construíu a Estatua da Liberdade, vai ti saber por que. A Catedral de Santiago que é unha das xoias, con libros de Valle-Inclán e Antonio Machado e así ata completar a colección que hoxe coñecemos.
Cómpre destacar todo un poboado do oeste americano coas noveliñas de Estefania, Silver Kane e Keith Luger, cos edificios e personaxes máis salientables. Toda unha alfaia.
Dende este verán e despois de máis de quince anos de abandono e desidia por parte das anteriores corporacións, por fin abriuse ao público o Museo Teixeira, en horario de mañá e tarde, onde podemos recrearnos e de balde coa súa impresionante obra. Feito que debemos o inxente labor nos últimos meses por parte da nova corporación, a quen e dende esta tribuna expreso o meu agradecemento en nome dos cidadáns deste pobo. A ben seguro que este feito vai supor un gran pulo para o desenvolvemento do turismo, que xa nos últimos dous anos leva experimentando un considerable incremento.
por Suso De Lameliña | Ago 31, 2024 | Andanzas do Suso de Lameliña, Autores/as, Colaboracións, Creación, Literaria, Xeral
Andanzas do Suso de Lameliña
Suso de Lameliña
LEMBRANZAS DE VERÁN NA CASA GRANDE
Aínda ben non saía o sol, poñiámonos de camiño
por solitarias corredoiras, ora collido da túa man,
ora brincando. Agradábame a soidade, un abraiante silencio
só roto polo chirlo dalgún merlo, dalgún xílgaro.
O aire fresco da mañanciña traía aroma a terra húmida
e a herba acabada de cortar.
A media mañá estabamos diante daquel portalón -para min
era como estar ás portas dun palacio- desexando entrar
e correr cara ao hórreo de estilo asturiano- mazarocas
penduradas nos corredores- desexoso de ver que novos tesouros
agochaba entre as súas táboas; agora era o millo seco
e as madeiras vellas quen enchían o ar co seu evocador arrecendo.
Despois percorría os inmensos cuartos, rebulindo
por entre vetustos e retorneados mobles…
O comedor coas paredes cubertas de fotos de descoñecidos
-ás veces case me espantaban-…
O retrete, co seu burato que comunicaba coa corte
das vacas – canta graza me causaba!- …
E a miña diversión favorita, cazar moscas na enorme- ou iso
me parecía a min- cociña, utilizando unha depurada técnica
que consistía en arrastrar a man sobre o mármore
e cando levantaban o voo, zas! atrapalas.
Novos olores: o cheiro tentador da comida cociñándose,
o pan fresco acabado de saír do forno…,e o sabor a froitas
de tempada, doces e suculentas, facíanme sentir feliz.
Así ficabamos uns días naquela, para min engaiolante mansión,
-eu que estaba acostumado a vivir nun piso- o tempo necesario
para axudarlles nas tarefas do campo.
Logo, regresabamos polas mesmas congostras, e de novo a rutina,
e aquel son da serra da carpintería dos meus tíos que
xa case tiña esquecido.
