Andanzas do Suso de Lameliña. CON GENARÍN EN LEÓN

Andanzas do Suso de Lameliña

Suso de Lameliña

CON GENARÍN EN LEÓN

Achégase a Semana Santa e, como cada ano, “Genarín”, de novo, volverá desfilar polas rúas de León, para que celebremos máis có cabodano da súa morte a súa vida de bohemia e o seu amor polo “orujo”. Será unha noite de xoves a venres de xolda, parodia e poesía satírica en homenaxe á vida e milagros do apóstolo da snoites perdidas. Porén, a miña historia con el non tivo lugar nestas místicas e austeras datas senón nun ardente agosto, e xa sabemos como as gasta o astro sol neste mes na cidade do Bernesga.

No camiño a Segovia na compaña duns amigos, decidimos facer unha parada en León. E abofé que resultou longa e fructífera. É o que ten o “Barrio Húmedo”. Hai que ser de pedra para non caer vítima dos seus encantos. E nós por suposto, que de pedra non tiñamos nada e menos naqueles anos de eterna xuventude, deixámonos levar, sen reparo algún, polas tentacións húmidas. O caso é que entre risas, cuncas de viño e, como non, o prezado “orujo”, as horas foron fuxindo sen decatarnos. Ao final, coa noite como única testemuña, atopeime só, vagando polo corazón da cidade, onde as sombras parecían contarme historias de xentes e tempos esquecidos.

Foi así como sentín o espíritu de “Genarín”, ou iso crin daquela. Alí estaba coa botella de licor sagrado ofrecéndome un grolo. Non fun desconsiderado e acepteillo, malia ter saciado abondo a sede nas horas anteriores. E, ao pé da muralla, baixo as tenues luces da cidade co seu halo de misterio, sentín revivir vellas historias e lendas mentres o líquido ardente baixaba pola gorxa. As palabras de “Genarín” resultáronme fermosos versos dunha poesía única que só podían saír dos beizos dun ser como “Genarín”, que tivo o privilexio de morrer baixo as rodas do primeiro camión de lixo de León. 

A mañá seguinte escoitei que alguén me chamaba polo meu nome. Eran os meus amigos e eu atopábame ao borde da muralla durmindo a carón dun mendigo e dunha botella baleira.

Ao día seguinte, xa na capitol do acueducto, e un pouco máis sereno, escribín este poema:


O ENTERRO DE GENARÍN

Achégase, Xoves Santo,

a Genarín hai que honrar,

home de vida bohemia,

amante da boa vida,

bebedor e mullereiro.

Que desgraza aquela noite,

en plena Semana Santa,

cando o camión do lixo,

ao mesmo pé da muralla,

contigo foi a bater,

mentres “orujo” mexabas.

De nada valeu a axuda

que A Moncha che procurou,

alí a alma entregaches

a Deus Todo Poderoso.

Agora, xa santo es,

venerado con fervor,

neste León do Bernesga,

que entre o Xoves e o Venres,

de cada Semana Santa

o teu enterro celebra.

A Cuba, A Morte e mais Moncha,

xunto aos catro Evanxelistas,

en procesión te acompañan

polas rúas de León.

O remate, a infausta torre,

onde a cruel “Bonifacia”

a vida che arrebatou.

Por ofrenda, pan e queixo,

laranxas e mais “orujo”,

de loureiro, unha coroa.

Achégase Xoves Santo,

a Genarín hai que honrar;

borrachín e putañeiro,

do tute, gran amador,

noso respecto merece.

Con versos e con “orujo”

o noso amor mostraremos

por Noso Pai Genarín.

Andanzas do Suso de Lameliña. UNHA VISITA ÁS SEÑORITAS

Andanzas do Suso de Lameliña

Suso de Lameliña

UNHA VISITA ÁS SEÑORITAS

Chego á casa das señoritas, eses seres da familia galiforme, e nada máis verme comezan a cacarexar na súa lingua natal, nunha desbordante euforia. Ansían a liberdade, miñas pobres! Onte non pudieron saír, non puiden atendelas por mor dunha viaxe. E alí está tamén don Perfecto, co seu porte de divo, lanzándome olladas de macho alfa.

Deixo que saian para fóra, mentres me vou acomodando na vella cadeira de praia que reservo para estes mesteres. Saco do peto un libro de poemas que tomei prestado na biblioteca. Comezo a lectura e ao momento sinto unha profunda desconexión cos versos, non entendo absolutamente nada. “Hoxe non é o meu día”, reflexiono, mais continúo coa lectura. Paso páxina tras páxina e a frustración medra. “Pero serei fato!”, exclamo con rabia. Unha poñedora que tranquilamente trataba de levarse ao papo un diminuto verme, espántase tanto co meu berro que foxe desesperada.

Decido deixalo. Será moi bo poeta, non o dubido, pero os seus versos non conseguen entusiasmarme. Cando me vexa coa amiga que mo recomendou, obviamente, direille que me encantou; non quero quedar como un ignorante. Incluso lle seguirei a corrente, dando a miña opinión, ben razoada, grazas a unha busca rápida en Internet. Técnica á que xa teño recorrido noutras ocasións con libros que non tiven na man. Un par de críticas, acompañado con algo da miña colleita, e para adiante.

De todas formas é hora de tomar unha decisión definitiva: apartar a poesía da miña vida. Cheguei á conclusión de que non ten aplicación practica na miña vida; é un exercicio fútil e sen proveito. Así que volvo meter o libro no peto e entrégome aos auténticos versos, que son os sons que me rodean: canto dos gorrións e as cochosas que roldan á morada das señoritas.

Pero, vaites!, vaites! No canto do melodioso son dos paxaros o que invade os meus oídos é un roer e rebulir intenso. Xírome, abraiado, e descubro un par de roedores, furtivos e ávidos, dando boa conta da comida das coitadas poñedoras. Nada máis ollar para eles, foxen a toda présa. Un problema, este dos ratos, que non só se atopan aquí dentro, senón que furan e furan na horta; xa me levan roídas unhas cantas cebolas.

Pero quen o diría, xusto no medio destas reflexións sobre pragas, asoma o gato do veciño, ese que a miúdo me fai compañía e de paso aproveita para dar caza. Fico inmóbil na cadeira, en silencio, para non asustalo, mentres agardo o desenlace. Non é preciso moito tempo, apenas dous minutos de atenta vixilancia e, zas!, cun movemento rápido e elegante, captura un rato e co botín fortemente amarrado entre os dentes, lisca feliz.

Mentres medito no que veño de presenciar entra en escea don Perfecto e, tras el coma fieis seguidoras, as poboadoras do curral. Malia as herbas que andaron picando, veñen famentas e póñense a comer con destreza nos comedeiros. Volvo a botalas porque aínda é cedo, pero ao cabo duns minutos, cansas de explorar, regresan. Pecho a porta tras delas e emprendo o camiño de volta á casa. Durante o traxecto vou reflexionando sobre a verdadeira poesía: o cantar das cochosas, o murmurio das follas, o cacarexar das “señoritas”, a danza dos ratos intrusos, a elegancia do cazador felino…. Iso si é poesía que conmove a alma e non os poemas dese que se fai chamar (síntoo, pero vou revelar o seu nome, X.T.N), versos que non son capaces de capturar a beleza espontánea do mundo que nos rodea. Palpo o peto por ver se aínda continúa alí o libro que devolverei á biblioteca en canto poida, e prosigo camiñando sen présa algunha cara a casa.

HENKO. A mirada de Miguel Díaz


HENKO

Miguel Díaz

Título: TRAMPONA LUZ

Na corte xa medra algún toxo. Caeron xa, podres, os estantes da lacena. Nunha parede despintada sostense un marco sen fotografía. Fóra dos gonzos, unha porta descomponse no po dunha ausencia indescifrable. Unha culler oxidada remexe a lembranza.

Morreron e xa ninguén considerou a volta. Insiste a ruína na súa fala. Anícome de novo a carón dela para desposuíla de min. Para que non me conquiste coa trampona luz que se coa pola fiestra da cociña.

O pozo segue tendo auga. Achégame, fai o favor. Achégame un caldeiro, unha roldana e a corda imperecedoira da túa mirada.

Andanzas do Suso de Lameliña. NA PROCURA DO ESQUECEMENTO

Andanzas do Suso de Lameliña

Suso de Lameliña

NA PROCURA DO ESQUECEMENTO



Segundo esperta, de novo, como adoita sucederlle desde hai tempo, séntese atrapado por esa xa familiar congoxa que non o abandona desde hai anos. A depresión de cada mañá, esa cruel sentinela, arrástrao de volta a un mundo do que xa non agarda ren. Mais hai algo a celebrar: outro día máis queda atrás e con el un menos que resta no seu inexorable camiño.

Nin un mísero raio de sol entra no cuarto. Porta e xanela ben pechadas son as causantes de tal feito. Un costume que lle vén da infancia cando a súa nai obrigábao a durmir na máis completa escuridade.

Pensa en dar media volta e tentar volver durmir, pero xa non acouga no leito. Dirixe a man, trémula e torpe, cara a mesiña de noite e faise co móbil. As dez. Levaba varias noites sen apenas pegar ollo, pero esta foi completa; máis de doce horas de sono ininterrompido.

Acende a luz e fica mirando cara ao teito. Vénselle á cabeza a voz melódica de Serrat e a man de pintura que necesita o teito. Cre ver deseñado no mesmo un lagarto arnal e a infancia preséntaselle coa viveza dun soño. Canto lle gustaban aqueles animaliños, que atrapaba cun lazos feito de herbas e logo metíaos nunha gaiola, onde os cuidaba con agarimo!

Agora, el tamén se sentía un arnal encerrado na súa gaiola, o cuarto.

Érguese con pouco ánimo e arrástrase ao baño. Dálle medo o espello e, sen atreverse a ollar para el, levanta a tapa do retrete e senta. Leva dous días sen cagar e esta mañá, malia todos os esforzos, tampouco é capaz. Vou ter que tomar a pílula esta noite, murmura para si. 

Deixa o retrete e marcha cara ao lavabo, de esguello mira para aquela especie de verme noxento que lle devolve o espello. Hoxe é un verme, pero outras veces vese como unha cascuda, unha cobra, unha sapagueira… Correndo lava cara e mans e diríxese á cociña.

Abre a neveira, nin un cartón de leite queda. Na lacena só dúas madalenas e no froiteiro, unha laranxa medio manida. Tras dar boa conta do frugal almorzo regresa ao cuarto.

Non lle queda máis remedio que ir ao super, pero non lle apetece nada. Desde que o botaron do traballo a rúa conveteuse na súa maior enemiga. Comeza a desprenderse do pixama pero muda de propósito e regresa á cociña. Menos mal que aínda queda media botella de whisky; determina esquecerse deste mundo infame. E non impactará dunha vez o asteroide 2024YR4, e remata con este planeta sen necesidade de facelo sufrir tanto?, preguntase, mentres bota un bo grolo de líquido reparador e se mete de novo na cama. Tempo terá para facer a compra. Colle da mesiña “Sumisión” de Michel Houellebecq e disponse a rematar de ler o derradeiro capítulo: “A fin da viaxe”.

Andanzas do Suso de Lameliña. O DIARIO DE ANA

Andanzas do Suso de Lameliña

Suso de Lameliña

O DIARIO DE ANA

A cabeza de Bastián, repleta de lembranzas, descansa entre as súas mans, curtidas por duros traballos e o paso do tempo. Os brazos, fortes pero cansos como pólas de carballo vello, apoian os cóbados nas súas longas e fráxiles pernas. Sentado nunha cadeira, escoita o crepitar do lume, a súa única compañía. Cos ollos pechados, viaxa a tempos pasados, lugares onde a mocidade e o vigor, eses compañeiros inseparables, hoxe ausentes, formaban parte do seu día a día.

A piques de quedarse dormido escoita uns repetitivos golpes na porta. Abre os ollos, pestanexa con desconfianza e, treméndolle as mans, diríxese á xanela. Fóra a chuvia torrencial bate con furia no chan, mais non ve ninguén.

—Boh!, debeu ser algo do meu maxín. Desde hai un tempo penso que escoito e vexo cousas, que logo resultan ser simples fantasías —exclama en voz alta, tentando afastar esas sombras que ultimamente o atormentan, mentres se dirixe de novo á cadeira.

Tras meter un par de cotos ao lume, volve sentar, coa cara entre as mans entrelazadas, e coa vista fixa no lume, retorna ao pasado. Hai quen di que moitos dos feitos de antes, aínda que esquecidos, sempre atopan un camiño para volver. Un ruído tras del fai que dea un brinco e que case caia ao chan. Alguén se achega. Levántase coa respiración entrecortada.

—Bastián, es ti? —fatigosa, soa a voz dunha muller.

—Ana? Non pode ser certo —responde nunha especie de murmurio, ao tempo que se achega a ela.

—Si, son eu —responde, mentres lle entrega unha especie de axenda e desaparece sen máis.

Abraiado abre o que lle veñen de dar e atópase que se trata do diario de Ana. Non dá creto ao que está lendo. O día a día do tempo transcorrido con Ana ata a súa morte ocorrida en circunstancias sen aclarar. Volve á súa mente aquela tarde que tras chegar de pasar o día no andamio pintando a casa de Merceditas non a atopa na casa. Busca por todos os arredores e nada, ata que unha terrible sospeita o asalta. Diríxese ao pozo e alí aparece o cadáver dela flotando. Accidente?, suicidio? A autopsia non chegou a revelar claramente o sucedido, aínda que se decantaba máis por un suicidio que por algo accidental.

Temblándolle as mans, pasa as follas rapidamente ata chegar ao derradeiro día. Alí estaba a explicación ao sucedido a tarde daquel caloroso mes de xullo de había, case dez anos. A súa mirada queda atrapada na última frase: “Un mal paso e comecei a escorregar…

Pecha o diario e por primeira vez en moitos anos, sente unha misteriosa paz. Bastián volve sentar e con coidado ceiba o diario ao lume, deixando que a verdade se extinga nas chamas desprendendo unha luz cálida e reconfortante que lle devolve a paz.

Ao día seguinte, antes de despuntar a aurora, tras asearse e vestirse, abandona a casa rumbo a un destino descoñecido.

Desde aquela, ninguén o volveu ver. O enigma da morte de Ana e a desaparición de Bastián seguen a permanecer no maxín das xentes do lugar. A casa, pechada a cal e canto, é un tema recorrente nos comentarios daqueles que algunha noite pasan fronte a ela. Aseguran que se pode observar a través da xanela media aberta o resplandor do lume saíndo da lareira formando no ceo unha especie de silueta que lles lembran a Bastián. Porén, ninguen se atreve a achegarse moito á vella mansión, por mor a que algo sobrenatural poida suceder.

E así a casa vai agonizando, cada vez máis esborrallada, envolta nunhaaura de misterio e inquedanza que ninguén pode ignorar.