Conto eu (se cabe errado, e de dogmas carente) que a POESÍAconta entre as súas particularidades coa de poder aparecer en formas diversas, habitándoas e deixándose habitar por elas, nunha simbiose única que a afasta de toda mediocridade. Pode chiscar un ollo no sorriso dunha nena, sorrir maina nunha raiola ou espirse no horizonte dunha noite de xeada. Espreguizarse no aire en forma de tea, ou de folla capturada.
A POESÍA pode ser tamén na escrita, por medio da palabra, ferramenta coa que profunda no pozo íntimo das preguntas, na trama da dúbida, na carencia de certezas, na prestancia do efémero.
Mais acotío a POESÍA enfronta hordas, batallóns de personaxes aplaudidos pola súa claque. Invasións de usurpadores que, na deturpación da palabra, teiman en suplantala cos seus exercicios de egolatría. Danzaríns na tona, farsantes arestora, que bourean polas rúas a súa vaidade mentres a perseguen con cadeas.
E a POESÍA, testemuña do esperpento, segue ceibándose no mundo, allea e honesta, tenra e súa, ousada e núa.
Claro que me lembro de ti. Coma non vou lembrarme? Ti tiñas nove ou dez anos cando viñas por aquí, sobre todo os días quentes de verán. Aínda parece que foi hoxe cando te mergullabas nas miñas frescas augas procurando algo de alivio á sufocante calor. E logo poñíaste á sombra deste bidueiro ou do olmo que está na outra beira a xogar con calquera cousa. Moito che gustaban os cabaliños do demo, coa súa variedade de cores. Cabaliños do demo, por que lles dicides así os humanos? Sempre me chamou a atención ese nome, sabes? O que menos me gustaba, ¡moito me amolaba!, era cando ti e os teus amigos vos adicabades a caparme. Colliades unha pedra plana e veña a arrebolala contra as miñas augas, para que rebrincara e saíra voando coma unha frecha. E sabes por que recordo todo isto? Porque teño unha memoria prodixiosa, non esquezo nada desde que son río, mellor dito regato, porque xa ves a auga que levo e con esta seca acabarei estiñando. Si, xa sei que estou mudando continuamente e segundo acabo de pronunciar unha palabra xa son distinto, que estas augas que levo son outras, moi diferentes a aquelas nas que te bañaches. Pero sigo a ser o mesmo regato, camiño do Chamoso —ese si que é río e non digamos o seu pai, o Miño—, e é no leito e, non nas augas, onde almaceno todo o pasado. Ai!, se che contase. Eu si que tiña para un libro. De cando era a sega e traían as bebidas para refrescar e logo comían á miña beira, mellor non dicir nada do que alí pasaba. Ou cando viña algunha parella, por certo ti tamén algunha vez con aquela, María? Non era así coma se chamaba? Ou cando aparecía o teu amigo Lolo a pescar. Que malo era! Non collía unha troita e mira que daquela había abondas. Moito lle gustaba, era capaz de estar toda a tarde e largar, con sorte, cunha peza ou ao sumo dúas. Xa ves, e hoxe, despois de cantos anos?, para min, un suspiro, para ti toda unha vida, apareces por aquí.
Agora xa non se achega ninguén, en parte porque xa pouca xente queda por estes lugares e por outro lado como podes observar isto está todo cheo de silvas e maleza. Coma para ousar acercarse a min! Xa vexo que ti viñeches provisto dunha boa cachaba, pero seguro que non che foi fácil chegar, o cal cho agradezo. Pois con todas estas lembranzas, case me fixeches chorar, mira coma baixan as augas. Vaite logo, que xa vexo que ti tamén te emocionas e volve cando queiras. Pero oes, non tardes tanto tempo coma desta vez. Ai!, aqueles tempos!
Agardabamos a chegada do mestre, que desde Bolaño, cansado e esgotado pola subida do Bulleiro e a calor que xa comezaba apertar naqueles días de finais de primavera, para, segundo o víamos asomar pola Ferrería, correr cara a el e pedirlle ir beber á fonte do Trabao.
O Trabao estaba a uns trescentos metros. Era unha desculpa perfecta, ir botar uns grolos de auga fresca, para así perder media tarde de aulas. O mestre, amosando certa desconformidade, pero no fondo cedendo de bo grado, dábanos permiso: “Ide logo, pero vide pronto, que hoxe temos que dar a lección das cordilleiras de España”.
Marchabamos, sen présa, perdendo o tempo collendo bolboretas, tomando na man unha xoaniña para logo deixala voar, ou se cadraba un caracol, para cantarlle aquilo de: “caracol, col, col, saca tus cuernos al sol, que tu padre y tu madre ya los sacó”… Así ata chegar ao seu carón. Seis pasos de baixada e alí estaban os tres canos manando auga continuamente, nunca a lembro seca. Sempre bebíamos polo cano que quedaba á nosa esquerda segundo baixabamos; o do medio era o máis groso, pero atestado de mofo que lle colgaba coma se fose un fío de la ( dábanos moito noxo polo que non bebiamos por el); o terceiro apenas botaba auga.
Tras beber aquela fresca e gorentosa auga —aínda hoxe ao lembrar aquel pracenteiro líquido, que ao mesmo tempo nos servía para refrescarnos e quitarnos de enriba a suor, fáiseme a boca auga, nunca mellor dito— regresabamos coa mesma pachorra coa que ía case media hora viñeramos. Aló ía a lección de xeografía e o normal era pasar a algunha actividades das de formación do espírito ou conmemorativas; sempre había algo que conmemorar relativo a algún santo, algunha virxe, algún acontecemento ou exaltación patriótica…
Pero a fonte do Trabao non só era para zafarse das tarefas arduas das tardes calorosas. Todos os días e, máis dunha vez, era mester visitala para traer a sella chea de auga para beber ou algún caldeiro para lavar a louza e, por suposto, para encher o barreño e lavarnos.
Sen contar os momentos, que pasando por diante dela, baixaba botar un grolo. Coma aquel día que vindo da casa de Carreira, no barrio de Tarrío, cunha botella de leite na man, non sei coma fixen que caín de fociños escaleiras abaixo; aló fomos botella e máis eu, producíndome unha ferida, da que aínda conservo a lembranza en forma de corte no brazo esquerdo.
No libro “O silencio do orballo”, adícolle un poema a esta emblemática fonte da vila de Castroverde.
O galardón, que pretende salientar a traxectoria de profesionais das artes escénicas galegas co recoñecemento de figuras imprescindibles do sector de xeito anual, entregarase durante a celebración da nova edición do Festival Internacional Outono de Teatro de Carballo en outubro
O xurado destacou que “Calvo é un histrión de carácter e selo propio que, coa súa enerxía actoral peculiar, a súa agudeza creativa e o seu dilatado oficio, soubo dar vida ás máis inesquecíbeis e orixinais criaturas escénicas, sendo un dos cómicos de referencia no teatro galego”
Por outra banda, a 6ª edición do certame de Micro-Escenas Metro Cadrado xa ten pezas finalistas: as creadoras e creadores Compañía Anxela Blanco, Dani Blanco, Cacharela Teatro, Sr. Lili, Colectivo #ChamizoBelloVila e Mónica Paradela Cuñarro foron seleccionados para presentar as súas creacións experimentais na nova edición do FIOT este outubro
O Festival Internacional Outono de Teatro de Carballo, o FIOT, outorgará este 2022 o premio Xograr de Outono a Evaristo Calvo. Deste xeito, o encontro, unha cita de referencia en Galicia e no Estado polo seu traballo a prol da creación de novos públicos e o o fortalecemento da escena, mantén viva a chama da posta en valor e o recoñecemento de figuras imprescindibles do sector cultural galego, coa entrega anual dun galardón que quere salientar a traxectoria de profesionais das artes escénicas.
Nesta ocasión, as xograresas e xograreses do FIOT decidiron premiar ao cómico Evaristo Calvo. No seu fallo, o xurado destacou que “Calvo é un histrión de carácter e selo propio que, coa súa enerxía actoral peculiar, a súa agudeza creativa e o seu dilatado oficio, soubo dar vida ás máis inesquecíbeis e orixinais criaturas escénicas, sendo a día de hoxe un dos cómicos de referencia no teatro galego”. O artista recollerá este outono en Carballo, durante a celebración da nova edición do FIOT, o testigo da actriz Casilda García Alfaro, galardoada en 2021.
FINALISTAS DO CERTAME DE MICRO-ESCENAS METRO CADRADO
Por outra banda, a sexta edición do certame de Micro-Escenas Metro Cadrado do Festival Internacional Outono de Teatro de Carballo xa ten pezas finalistas. Compañía Anxela Blanco, Dani Blanco, Cacharela Teatro, Musicarte Rey Saavedra, Colectivo #ChamizoBelloVila e Mónica Paradela Cuñarro presentarán as súas últimas creacións experimentais na nova edición do FIOT prevista para este outono, nunha das liñas de programación máis queridas polo público local, quen valorará, como é habitual, tanto a mellor interpretación coma o mellor espectáculo.
O Certame de Micro-escenas Metro Cadrado é un concurso para proxectos escénicos de pequeno formato concibidos para poñer en escena en espazos non teatrais. Ten por obxecto apoiar a creación escénica de novos formatos e a compañías e creadoras e creadores emerxentes, así como captar novos públicos e implicar aos espectadores e á cidadanía nas artes escénicas.
Metro Cadrado ofrece ao público da comarca unha nova experiencia escénica, diferente ás habituais nos recintos: sen barreiras, sen artificios e desde a proximidade. Con esta intención, o FIOT convida ás compañías ou artistas emerxentes a crear ou deseñar un espectáculo (de teatro físico, música, clown, performance, danza, manipulación de obxectos…) de entre 10 e 20 minutos, que se poida poñer en escena, especificamente, nun espazo non teatral.
Nesta sexta edición do certame recibíronse un total de 36 propostas, tanto de creadores individuais como de equipos formados por profesionais de diferentes disciplinas: performance, teatro, danza, circo, etc. A maior parte de propostas proceden de novos creadores, pero tamén houbo profesionais consolidados nas artes escénicas con afán de experimentar. Entre todas elas, o xurado do Metro Cadrado, conformado por figuras do sector cultural, seleccionou media ducia de espectáculos finalistas:
· Xeografía dos corpos, presentada por Compañía Anxela Blanco.
· Viaxar é un pracer, presentada por Dani Blanco.
· Actriz, chora, presentada por Cacharela Teatro.
· Cinecleta, cinema doméstico a pedais, presentada por Sr. Lili.
· Menú do día, presentada por Colectivo #ChamizoBelloVila.
· Homeless, presentada por Mónica Paradela Cuñarro.
As pezas seleccionadas polo xurado, unha vez representadas na vindeira edición do FIOT, recibirán unha compensación económica de 450€. Ademais, todas as obras exhibidas serán valoradas polo público asistente mediante un sistema de votacións e optarán aos seguintes premios: Premio do Público de 150 € e Premio á Mellor Interpretación de 150 €.
As pezas que se poderán ver durante o mes de outubro na nova edición do FIOT. Tal e como é habitual no Metro Cadrado, cada espectáculo contará con catro funcións para facilitar a súa visualización por parte do público. Dúas serán en horario de mañá e outras dúas en horario de tarde. Tanto na web do FIOT coma no programa de man do festival poderanse consultar, con antelación, as horas e lugares das representacións.
