Hoxe imos viaxar a un precioso recuncho do Bierzo Alto, Colinas del Campo de Martín Moro Toledano. En principio chama a atención o seu nome tan longo, que xunto con Gargantilla del Lozoya y Pinilla de Buitrago, na provincia de Madrid, é un dos nomes máis longos de vilas da Península. Mais non só o seu nome é curioso, a mesma aldea é un oasis de beleza e sosego, onde o silencio é o rei, sendo só alterado polo murmurio das augas dalgunha fonte, ou do Boeza, río que a atravesa. Atópase no concello de Igüeña, preto de Bembibre e a uns 50 km de Ponferrada.
Colinas, que é así coma se coñece popularmente, está protexido polos cumes do Catoute e Arcos da Auga e bañado, coma veño de dicir, polo río Boeza, cunha altitude duns 1200 m. Tanto a aldea coma o seu entorno, embebido de natureza, constitúen un Conxunto histórico, coma así foi declarado no ano 1994, onde semella que o o tempo se detivo lustros atrás.
Apenas unhas cincuenta almas, habitan este pintoresco lugar, a maioría xente maior, aínda que chegado o verán, a poboación aumenta considerablemente, grazas aos emigrantes e visitantes, que veñen pasar uns días a casas habilitadas para o turismo rural. Aquí tamén, coma en todo o rural, o despoboamento é un mal endémico. Sirvan de exemplo, Urdiales de Colinas e Los Montes de la Ermita, dúas aldeas, moi pretiño de Colinas, na actualidade, baleiras.
Segundo chegamos temos que deixar o coche á entrada, porque, agás aos veciños, non se permite a entrada de vehículos. Unha ponte medieval que cruza o río Boeza será o primeiro que nos atoparemos, para dar paso a rúas empedradas e un conxunto de vivendas en pedra e de teito de lousa, con corredores e balcóns de madeira, típicas desta comarca berciana. Logo a Ermida do Santo Cristo aparecerá á nosa vista, cun precioso arco, por debaixo do cal teremos que pasar. Dise que por aquí, outrora, pasaron peregrinos camiño de Santiago de Compostela.
A fonte de San Juliano, de fresca auga, é outro lugar a visitar, sen esquecernos de beber un grolo e, se levamos unha botella, de enchela do prezado líquido. Se seguimos camiñando chegaremos á Praza Bocos, o centro do lugar. Iso si, a non ser que sexa en verán, é fácil que non nos crucemos con ninguén. Coma dixen ao principio, aquí o silencio e o rei e a soidade, a súa compañeira.
Non podemos deixar este paradisíaco entorno sen dar un paseo pola beira do Boeza e observar os antigos muíños de auga que se encontran no seu curso e, se temos tempo e, sobre todo, se decidimos pasar uns días, realizar diferentes rutas de sendeirismo en pleno contacto coa natureza. Unha delas, moi interesante é a que une Colinas con Bembibre, a segunda localidade, en poboación, do Bierzo.
E coma remate, destacar o edificio que se coñece co nome de “Sede Estable de Artesanía” un espazo con diversas salas onde artistas da zona expoñen as súas obras e no que tamén se celebran recitais e eventos poéticos.
Animo, pois, a que en calquera fin de semana ou vacacións vos acheguedes e coñezades esta fermosa aldea, que tan preto está de nós, coma moitos outros lugares, e que descoñecemos. Ah! E non vos esquezades dun bo cocido, con botelo e chourizos caseiros e, se sodes máis de peixe, podedes degustar un bacallau con patacas. Todo isto regado cun Mencía ou un Godello da zona.
A Casa-Museo Manuel María acolle este sábado, 26 de marzo, ás 17 horas, o espectáculo de Fantoches Baj, “Novos Lobos”. Dirixido para público familiar e crianzas, a partir de cinco anos, nel mestúrase a narración oral coa manipulación dos títeres.
Espectáculo baseado en contos da literatura popular adaptados e interpretados desde outras olladas. O espazo en que sucede a acción é un pequeno refuxio da montaña ondeun pastor está a coidar das súas ovellas (o público)
Fantoches Baj é unha compañía creada inicialmente en Portugal por Inacio Vilariño no ano 2006. Desde aquela o seu campo de interese céntrase no teatro de monicreques entendidos dunha forma ampla. Desde a proposta máis tradicional dos bonecos de luva e variña do primeiro espectáculo Tío Miseria (2007), a unha progresiva apertura a outras formas máis contemporáneas do teatro de obxectos como no seu espectáculo O Asombro(2010) ou a utilización do kamishibai xaponés en As Pombas de Carboeiro. Na actualidade son moitos xa os espectáculos no haber da compañía. Entre os máis recentes Os Golfiños e o xigante, traballo polo que obtivo o premio Barriga verde de textos para teatro de monicreques na modalidade infantil, Os romeiros do caracol, Auga que non vas beber…
Realizarase a presentación na igrexa románica de San Xoán de Antas de Ulla, cedida para esta ocasión polo Bispado e Lugo e a Parroquia de Antas, que xa colaboraron co IEU en anteriores actividades culturais. Intervirán no acto Pilar García Porto, deputada provincial e responsable da Área de Turismo da Deputación de Lugo; María José Gómez Alvite, coordinadora da edición e coordinadora da sección de Historia do IEU; e Francisco Pardo, director do IEU. E contarase coas interpretacións dun grupo de músicos e músicas de Antas de Ulla.
Trátase do segundo libro monográfico do IEU sobre a comarca da Ulloa. O primeiro foi As Feiras de Monterroso, e no ano próximo publicarase outro centrado en Palas de Rei, coordinada toda a colección por María José Gómez Alvite.
O libro Antas de Ulla no Centro Xeográfico de Galicia abrangue temas moi diversos, dende historia, xornalismo, xeografía, bioloxía, persoeiros, etnografía, arte, musica, ata creación literaria, referidos todos eles ao concello de Antas de Ulla. Son tamén moitos e representativos os autores e autoras deste libro monográfico:: Ana Moure Soengas, Asociación Cultural e musical Tesmenteira, Cristina Varela Cadahía, Fernando García Penas (Fernando da Serra), Francisco Pardo Teijeiro, Hilda García Cabanas, María José Gómez Alvite, Mercedes Somoza López, Paco Ledo, Sandra GodedMillán, Técnicos de ordenación do territorio do IEU, Toño Núñez, Xesús Antonio Gulías Lamas, Xulio Pardo de Neyra, e Xurxo Mouriño Lourido, a maior parte deles socios e socias do Instituto de Estudos Ulloáns.
O Festival Atlántica celebra o Día Internacional da Narración Oral con espectáculos e lectura do Manifesto
· As actividades desenvolveranse ao redor do 20 de marzo e nela colaboran Sete Falares, Falando a Boca Chea e integrantes do Colectivo NOGA
· Unha vintena de artistas espallaranse por varias cidades e vilas do país para celebrar a arte máis antiga do mundo
A X edición do Festival Atlántica vaise celebrar durante o verán, máis o encontro non quere deixar de festexar unha das súas citas máis emblemáticas: o Día Internacional da Narración Oral. Daquela, o 20 de marzo, unha trintena de espectáculos vanse desenvolver en múltiples puntos de Galicia grazas á colaboración cos festivais Sete Falares de Pontevedra e Falando a Boca Chea da Coruña e mais os integrantes do colectivo NOGA.
As historias en estado puro percorrerán os barrios, bibliotecas, teatros e auditorios de Santiago de Compostela, Pontevedra, A Coruña, Marín, A Laracha, Narón, Culleredo, Portonovo, Cangas, Alfoz, Soutomaior, Oleiros, Fene, Brión, Ribeira e Ourense. Será un día de festa e tamén de reivindicación.
Entre os artistas participantes figuran Vero Rilo e Penadique, José Luis Gutierrez ‘Guti’, Erica González, Raquel Queizás, Dani Blanco, Cristina Collazo, Charo Pita, Pablo Díaz, Atenea García, Celso F. Sanmartín, Anxo Moure, Servando Barreiro, Ramiro Neira, Larraitz Urruzola, Mirari Urruzola, Cris de Caldas, Iseo a Moura, Candido Pazó, Quico Cadaval, Sole Felloza, Paula Carballeira, Tarabelos, Pavís Pavós, Baobab, Migallas e Polo Correo do Vento.
Ademais, nesta edición o escritor, investigador e creador da web Galicia Encantada Antonio Reigosa é o autor do Manifesto, un texto que dende hoxe chegará aos centros de ensino, bibliotecas e concellos para lembrar nestes tempos tan especiais a importancia e a necesidade das historias a viva voz, o encontro cos outros para celebrar a memoria, a identidade e a lingua.
A información sobre as diferentes actividades vaise difundir a través das redes sociais das entidades participantes.
Unha arte de sempre e moi viva
A narración oral é unha arte escénica de pequeno formato que está presente en todas as programacións de xeito diario en Galicia. Programacións que o colectivo de narradores e narradoras galegas insta a ser retomadas, principalmente naqueles concellos e espazos que permanecen pechados dende o comezo da pandemia.
Para os eventos culturais e para os artistas en particular estes dous anos foron moi duros, de reinventarse e adaptarse a mil situacións diferentes e conmemoran o seu día coa alegría e coa ilusión de tempos novos ubicando a Galicia e a súa lingua no mapa universal das historias.
No Día Internacional da Narración Oral conmemórase a arte de narrar de viva voz, manifestación artística tamén denominada contacontos. Celébrase cada 20 de marzo, coincidindo co equinoccio de primavera. A festividade tivo a súa orixe en Suecia no ano 1991 e, aos poucos, fóronse engadindo outros países.
CRÉDITOS | Manifesto: Antonio Reigosa | Deseño do cartel do 20M: Ekinocio.