por martinho | Sep 28, 2024 | Andanzas do Suso de Lameliña, Autores/as, Colaboracións, Creación, Literaria, Xeral
Andanzas do Suso de Lameliña
Suso de Lameliña
ANDAR POLA ESQUERDA
Había unha vez un director dunha escola universitaria durante os últimos anos do franquismo, que raro era o día que non se vía envolto nalgunha polémica. Naquela época de cambio, cando xa se barruntaba o final do ditador, as protestas e manifestacións eran acontecementos case semanais, tanto nas rúas como dentro do propio centro educativo. O mencionado director, fervente seguidor do réxime, convertérase na diana habitual das críticas estudantís. Nunha destas protestas, mesmo tivo que refuxiarse no seu despacho fuxindo da cólera dun grupo de estudantes exaltados. Casualmente, hai uns días, cando regresaba de dar un paseo pola vila, cruceime cun antigo compañeiro meu, e saíu á conversa o nomeado profesor. E tróuxome ao maxín esta anécdota que xa tiña esquecido, e que agora vou compartir.
Nunha ocasión, mentres anunciaba en público as cualificacións dos exames da materia que impartía, chegou a un estudante ao que, despois de nomear, lle outorgou un 4,5. O alumno, claramente sorprendido xa que esperaba unha nota superior, recibiu unha resposta en castelán impecable, por parte do director, oriundo dunha provincia alén de Pedrafita:
—Señor…, usted anda mucho por la izquierda y cualquier día lo va a parar la Guardia Civil.
Un silencio sepulcral envolveu o salón de actos, onde a asignatura se impartía con solemnidade. A voz do profesor, clara e incisiva, cortaba o aire mentres continuaba coa lectura da lista de notas. Cada nome anunciado resoaba na estancia, impactando como unha daga no peito dos estudantes nomeados, que agardaban con ansia e nerviosismo a temida cualificación.
por martinho | Sep 27, 2024 | Autores/as, Creación, Novas, Outras Artes, Xeral
Hugo Guezeta ábrese por completo para presentar o seu novo sinxelo “A Toleira”, o quinto adianto do que será o seu primeiro disco de longa duración, que verá a luz nos próximos meses. Baixo a temática dun amor que non remata de encaixar, Hugo afonda dentro dun intimismo do que adoita deixar pequenas mostras, pero co que nunca se adentrara tanto como nesta canción.
Tras publicar os adiantos de “O Noso Tempo”, “Feridas”, “De Volta” e “Cantare”, esta última coa colaboración das rapeiras Nadie González e Temible Olivina, o rapeiro galego lanza “A Toleira”, unha canción máis suave e melódica baixo a produción de Peter Petrowski, artífice na produción de todos os adiantos ata agora publicados por Hugo, así como o disco que verá a luz antes de finais deste ano 2024. Nesta novo adianto, Hugo volve a contar coas guitarras de Arón Ferreiro, guitarrista de grupos como Keixa ou Errantes. A pesar de que o tema naceu dende a melodía e a base para posteriormente incorporar a letra, o tema pedía meter guitarras melódicas, e Arón e Petrowski empastaron á perfección para aportarlle ao tema un novo son que o mellorou.
O tema ve a luz xunto cun video lyrics feito polo mesmo Peter Petrowski, encargado tamén de realizar a portada. Con este novo tema, baseado nas inquedanzas persoais e en querer evadirnos na nosa vida cando se complican as relacións amorosas, perfila o que será o seu novo disco, que presentará en directo nunha xira que xa conta coas súas tres primeiras datas confirmadas. O 12 de decembro Hugo abrirá a xira en Mos (Sala Rebullón), para continuar o 19 dese mesmo mes na Coruña (Sala Mardi Gras) e o 21 en Santiago de Compostela (Sala Sónar). As entradas xa están á venda en enterticket.es.
PRIMEIRAS DATAS DA XIRA “O NOSO TEMPO”
14/12 · SALA REBULLÓN · MOS · ENTRADAS
19/12 · SALA MARDI GRAS · A CORUÑA · ENTRADAS
21/12 · SALA SÓNAR · SANTIAGO DE COMPOSTELA ·
ENTRADAS
MÁIS SOBRE HUGO GUEZETA
Hugo Guezeta é un dos rapeiros e letristas máis importantes e talentosos do panorama musical galego. Tras o éxito do seu grupo SonDaRúa, co que chegou a dar máis de 200 concertos por todo o estado, actuando en grandes festivais e enchendo salas históricas como a Sala Capitol de Santiago de Compostela, o rapeiro emprende agora a súa andaina en solitario.
Hugo consolidouse como un dos grandes rapeiros de Galicia non só pola súa pegada en SonDaRúa, xa que intercalou a súa labor no grupo con lanzamentos individuais que acumularon decenas de milleiros de escoitas en plataformas.
O artista galego destaca polas súas letras cargadas de reivindicación e crítica social, así como pola calidade do seu rapeo. Nesta andaina en solitario, Hugo leva as súas letras a un aspecto máis persoal e íntimo, pero mantendo en todo momento esa forte crítica e reivindicación que xa son característicos del. Tamén a súa música evoluciona cara sons máis versátiles e bailables, que posicionan ao proxecto como un dos máis interesantes deste ano dentro do panorama urbano.
O seu primeiro disco de longa duración, gravado e producido na súa totalidade polo produtor Peter Petrowski, sairá a finais de 2024, e “O Noso Tempo”, “Feridas”, “De Volta”, “Cantare” e “A Toleira” son os primeiros adiantos do mesmo. Nos próximos meses sairán os seguintes adiantos do disco, que se caracterizará por un son versátil e divertido, con letras de carácter persoal sen perder o foco na crítica social reivindicativa, selo de identidade de Hugo Guezeta.
por martinho | Sep 26, 2024 | Autores/as, Creación, Literaria, Novas, Outras Artes, Xeral
O ciclo de narración oral pioneiro en Galicia celebra as súas vodas de prata este 2024, con 25 anos de traxectoria ás súas costas, e chega esta fin de semana ao Mercado Municipal e aos bares de Carballo da man das hilarantes propostas de Evaristo Calvo, Miki Dkai, Walter Velázquez, Federico Pérez, Jazmín Abuín e Leti da Taberna
O Teatro de Rúa fará tamén a súa aparición no #FIOT33 na tarde deste venres, 27 de setembro, na Praza do Concello de Carballo, coas pezas para todos os públicos Cabicivai, de Pablísimo, a golpe de contos cheos de imaxinación, risas e sorpresas; e Lullaby, de Proyecto Kavauri, un espectáculo acrobático, con moito humor, saltos frenéticos e agarres
Hoxe, ás 20.30h, no Pazo da Cultura, tivo lugar a inauguración da exposición Zoom FIOT 2023, da man dos/as fotógrafos/as que forman parte da mostra: de José L. Castro, José Manuel Pérez, Fernando Nieto, Kiko Rojo, Cris Becerra, Andrea Sánchez, Luz Vilas e Marcos Rodríguez; na inauguración participará, tamén, a Aula Municipal de Teatro de Carballo
O Festival Internacional Outono de Teatro de Carballo, o FIOT, deu o pistoletazo de saída da súa 33ª edición a tarde deste xoves, 26 de setembro, coa inauguración da súa xa clásica Rúa dos Contos, que neste 2024 celebra as súas vodas de prata tras 25 anos de traxectoria ás súas costas. Así, o ciclo de narración oral pioneiro en Galicia chega esta fin de semana ao Mercado Municipal e aos bares de Carballo da man das hilarantes propostas de Evaristo Calvo, Miki Dkai, Walter Velázquez, Federico Pérez, Jazmín Abuín e Leti da Taberna.
O Teatro de Rúa fará tamén a súa aparición no #FIOT33 na tarde deste venres, 27 de setembro, na Praza do Concello de Carballo, coas pezas para todos os públicos Cabicivai, de Pablísimo, a golpe de contos cheos de imaxinación, risas e sorpresas; e Lullaby, de Proyecto Kavauri, un espectáculo acrobático, con moito humor, saltos frenéticos e agarres.
Hoxe, ás 20.30h, no Pazo da Cultura, tivo lugar a inauguración da exposición Zoom FIOT 2023, da man dos/as fotógrafos/as que forman parte da mostra: de José L. Castro, José Manuel Pérez, Fernando Nieto, Kiko Rojo, Cris Becerra, Andrea Sánchez, Luz Vilas e Marcos Rodríguez; na inauguración participará, tamén, a Aula Municipal de Teatro de Carballo.
AXENDA DO #FIOT33 DO 26 AO 29 DE SETEMBRO
XOVES 26 DE SETEMBRO
Rescate emotivo, de Walter Velázquez (18.30h, Residencia de Maiores de Carballo) I RÚA DOS CONTOS
Animación de rúa, conWalter Velázquez (20.00h, rúas de Carballo) I TEATRO DE RÚA
Xa que o sabes, voucho contar (e cantar), de Federico Pérez (21.00h, Mesón do Pulpo) I RÚA DOS CONTOS
+ Inauguración da exposición ZoomFIOT, cos fotógrafos participantes en 2023 (20.30h) I Pazo da Cultura
VENRES 27 DE SETEMBRO
Cabicivai, de Pablísimo (18.30h, Praza do Concello) I TEATRO DE RÚA
Lullaby, de Proyecto Kavauri (19.30h, Praza do Concello) I TEATRO DE RÚA
Cagadas, de Cándido Pazó (21.00h, Valle Inclán Café) I RÚA DOS CONTOS
A ver que pasa, de Evaristo Calvo (23.00h, Logradouro) I RÚA DOS CONTOS
SÁBADO 28 DE SETEMBRO
Riquiña, de Jazmín Abuín (21.00h, Casino 1889) I RÚA DOS CONTOS
Enredada, de Leti da Taberna (23.00h, A Estación) I RÚA DOS CONTOS
DOMINGO 29 DE SETEMBRO
Sois maravillosos D.O. Cádiz, de Miki Dkai (20.00h, Mercado Municipal) I RÚA DOS CONTOS
UNHA PANORÁMICA GLOBAL SOBRE O #FIOT33
Este outono, o Festival Internacional Outono de Teatro de Carballo, o FIOT, reunirá de novo en Galicia a algunhas das figuras máis imprescindibles da escena teatral contemporánea para celebrar a súa 33ª edición. Do 26 de setembro ao 31 de outubro, dramaturg@s e director@s tan celebrad@s como Daniel Veronese, Pablo Remón, José Troncoso, Esther Carrodeguas, os Premios Nacionais de Literatura Dramática Paula Carballeira e Alberto Conejero e Andrea Jiménez, ademais de intérpretes de renome como Javier Cámara, Malena Alterio, Israel Elejalde, Marta Nieto, Paula Quintas, Cándido Pazó ou Evaristo Calvo, e compañías sempre interesantes como Las Niñas de Cádiz, Berrobambán ou Teatro Kamikaze, entre moitas outras, participarán este ano no FIOT.
Baixo o lema ‘Agora é sempre’, a 33ª edición do Festival Internacional Outono de Teatro de Carballo achegará ao público textos de grandes clásicos como Shakespeare, Homero, Eurípides ou Chéjov, vistos desde o prisma contemporáneo, revisitando conflitos atemporais para propoñer unha singular viaxe que vai do presente á eternidade, do contemporáneo á tradición, do particular ao universal… do agora ao sempre.
Deste xeito, o FIOT regresa durante cinco semanas ás táboas, rúas e espazos non convencionais de Carballo cun programa aberto a todos os públicos, formatos e sensibilidades, que concentra 36 espectáculos, procedentes de 3 países (España, Arxentina e Cuba) e 7 comunidades autónomas españolas (Galicia, Valencia, Cataluña, Madrid, Castela e León, Andalucía e Navarra), con 8 estreas absolutas, 1 estrea en España, 6 estreas en Galicia e máis dunha trintena de actividades de mediación.
Da man do #FIOT33, este outono desfilarán por Carballo desfilarán propostas como En mitad de tanto fuego, de Alberto Conejero; a versión 1 de Vania x Vania, de Teatro Kamikaze, dirixida por Pablo Remón e protagonizada por Javier Cámara, Israel Elejalde e Marta Nieto, entre outros; Los amigos de ellos dos, con Malena Alterio e David Lorente, baixo a batuta de Daniel Veronese; IRIBARNE, de ButacaZero, escrita e interpretada por Esther Carrodeguas; Las bingueras de Eurípides, das sempre interesantes Niñas de Cádiz, con dirección de José Troncoso; Casting Lear, de Andrea Jiménez; ou o desembarco en España dun dos grandes éxitos da carteleira arxentina das últimas tempadas: El brote, da Compañía Criolla.
Non faltará á cita a prestixiosa compañía galega Berrobambán, coa Premio Nacional de Literatura Dramática en 2023 Paula Carballeira, que presentan a estrea absoluta da peza coproducida polo FIOT Mulleres que viven soas #MQVS. Entre os creadores galegos, destacan tamén nomes como os de Paula Quintás, tamén cunha estrea absoluta, a de Multiperspectivas#3, ou Cándido Pazó e Evaristo Calvo, que encherán de historias a Rúa dos Contos, entre moitas outras figuras.
UN ENCONTRO QUE NON SÓ É TEATRO
O FIOT é a cita coas artes escénicas máis prestixiosa de Galicia e un dos referentes culturais do noroeste peninsular. Cada outono reúne a máis de 10.000 persoas, durante un mes, ao redor dun programa que concentra preto de 40 espectáculos e unha trintena de actividades paralelas, da man de artistas e compañías de renome da escena española, galega e internacional. Figuras como Carmen Maura, Blanca Portillo, Carmen Machi, Martiño Rivas ou Xosé A. Touriñán; ademais de formacións de referencia como Els Joglar, Yllana, Kamikaze Producións, Chévere ou Voadora, entre outras moitas, desfilaron polas táboas do FIOT nas súas máis de tres décadas de historia.
O compromiso social, a aposta polas voces singulares e únicas, a calidade, a autenticidade e a apertura a xéneros e linguaxes diversas (teatro de texto, performance, teatro xestual e de obxectos, autoficción, circo, teatro documento…) seguen a conformar a identidade do FIOT nesta 33ª edición.
Coa vontade de achegar a Carballo as mellores propostas do circuíto escénico actual a nivel galego, nacional e internacional, o programa do festival contará, de novo, coas liñas habituais que conforman cada ano o seu cartel: ademais do programa de sala, no FIOT alternaranse outras interesantes seccións de programación, que apostan polos xéneros, os formatos e os públicos máis diversos.
Deste modo, un ano máis, haberá narración oral na Rúa dos Contos, teatro experimental e novos creadores no OTNI (Obxecto Teatral Non Identificado); circo, teatro de rúa ou teatro físico en Teatro de Rúa; obras curtas de pequeno formato en espazos non convencionais no Certame de Micro-Escenas Metro Cadrado, temáticas orientadas ás inquietudes adolescentes no FIOTeen, etc.
Fiel á súa vontade de ser, de novo, “o corazón do teatro en Galicia”, en paralelo á programación escénica, o FIOT desenvolve unha intensa actividade con entrevistas en formato podcast, residencias artísticas, encontros profesionais, colaboracións con outros proxectos escénicos, exposicións o o premio Xograr de Outono, este ano outorgado a Avelino González.
A través da plataforma online Ataquilla.com, o público poderá facerse coas súas entradas para as diferentes seccións do festival: Programa de Sala, OTNI, Rúa dos Contos e FIOT en Ruta. Na páxina web do festival, www.fiot.gal, é posible consultar a información completa desta 33ª edición do FIOT.
