Andanzas do Suso de Lameliña. UNHA VISITA ÁS SEÑORITAS

Andanzas do Suso de Lameliña

Suso de Lameliña

UNHA VISITA ÁS SEÑORITAS

Chego á casa das señoritas, eses seres da familia galiforme, e nada máis verme comezan a cacarexar na súa lingua natal, nunha desbordante euforia. Ansían a liberdade, miñas pobres! Onte non pudieron saír, non puiden atendelas por mor dunha viaxe. E alí está tamén don Perfecto, co seu porte de divo, lanzándome olladas de macho alfa.

Deixo que saian para fóra, mentres me vou acomodando na vella cadeira de praia que reservo para estes mesteres. Saco do peto un libro de poemas que tomei prestado na biblioteca. Comezo a lectura e ao momento sinto unha profunda desconexión cos versos, non entendo absolutamente nada. “Hoxe non é o meu día”, reflexiono, mais continúo coa lectura. Paso páxina tras páxina e a frustración medra. “Pero serei fato!”, exclamo con rabia. Unha poñedora que tranquilamente trataba de levarse ao papo un diminuto verme, espántase tanto co meu berro que foxe desesperada.

Decido deixalo. Será moi bo poeta, non o dubido, pero os seus versos non conseguen entusiasmarme. Cando me vexa coa amiga que mo recomendou, obviamente, direille que me encantou; non quero quedar como un ignorante. Incluso lle seguirei a corrente, dando a miña opinión, ben razoada, grazas a unha busca rápida en Internet. Técnica á que xa teño recorrido noutras ocasións con libros que non tiven na man. Un par de críticas, acompañado con algo da miña colleita, e para adiante.

De todas formas é hora de tomar unha decisión definitiva: apartar a poesía da miña vida. Cheguei á conclusión de que non ten aplicación practica na miña vida; é un exercicio fútil e sen proveito. Así que volvo meter o libro no peto e entrégome aos auténticos versos, que son os sons que me rodean: canto dos gorrións e as cochosas que roldan á morada das señoritas.

Pero, vaites!, vaites! No canto do melodioso son dos paxaros o que invade os meus oídos é un roer e rebulir intenso. Xírome, abraiado, e descubro un par de roedores, furtivos e ávidos, dando boa conta da comida das coitadas poñedoras. Nada máis ollar para eles, foxen a toda présa. Un problema, este dos ratos, que non só se atopan aquí dentro, senón que furan e furan na horta; xa me levan roídas unhas cantas cebolas.

Pero quen o diría, xusto no medio destas reflexións sobre pragas, asoma o gato do veciño, ese que a miúdo me fai compañía e de paso aproveita para dar caza. Fico inmóbil na cadeira, en silencio, para non asustalo, mentres agardo o desenlace. Non é preciso moito tempo, apenas dous minutos de atenta vixilancia e, zas!, cun movemento rápido e elegante, captura un rato e co botín fortemente amarrado entre os dentes, lisca feliz.

Mentres medito no que veño de presenciar entra en escea don Perfecto e, tras el coma fieis seguidoras, as poboadoras do curral. Malia as herbas que andaron picando, veñen famentas e póñense a comer con destreza nos comedeiros. Volvo a botalas porque aínda é cedo, pero ao cabo duns minutos, cansas de explorar, regresan. Pecho a porta tras delas e emprendo o camiño de volta á casa. Durante o traxecto vou reflexionando sobre a verdadeira poesía: o cantar das cochosas, o murmurio das follas, o cacarexar das “señoritas”, a danza dos ratos intrusos, a elegancia do cazador felino…. Iso si é poesía que conmove a alma e non os poemas dese que se fai chamar (síntoo, pero vou revelar o seu nome, X.T.N), versos que non son capaces de capturar a beleza espontánea do mundo que nos rodea. Palpo o peto por ver se aínda continúa alí o libro que devolverei á biblioteca en canto poida, e prosigo camiñando sen présa algunha cara a casa.

Andanzas do Suso de Lameliña. NA PROCURA DO ESQUECEMENTO

Andanzas do Suso de Lameliña

Suso de Lameliña

NA PROCURA DO ESQUECEMENTO



Segundo esperta, de novo, como adoita sucederlle desde hai tempo, séntese atrapado por esa xa familiar congoxa que non o abandona desde hai anos. A depresión de cada mañá, esa cruel sentinela, arrástrao de volta a un mundo do que xa non agarda ren. Mais hai algo a celebrar: outro día máis queda atrás e con el un menos que resta no seu inexorable camiño.

Nin un mísero raio de sol entra no cuarto. Porta e xanela ben pechadas son as causantes de tal feito. Un costume que lle vén da infancia cando a súa nai obrigábao a durmir na máis completa escuridade.

Pensa en dar media volta e tentar volver durmir, pero xa non acouga no leito. Dirixe a man, trémula e torpe, cara a mesiña de noite e faise co móbil. As dez. Levaba varias noites sen apenas pegar ollo, pero esta foi completa; máis de doce horas de sono ininterrompido.

Acende a luz e fica mirando cara ao teito. Vénselle á cabeza a voz melódica de Serrat e a man de pintura que necesita o teito. Cre ver deseñado no mesmo un lagarto arnal e a infancia preséntaselle coa viveza dun soño. Canto lle gustaban aqueles animaliños, que atrapaba cun lazos feito de herbas e logo metíaos nunha gaiola, onde os cuidaba con agarimo!

Agora, el tamén se sentía un arnal encerrado na súa gaiola, o cuarto.

Érguese con pouco ánimo e arrástrase ao baño. Dálle medo o espello e, sen atreverse a ollar para el, levanta a tapa do retrete e senta. Leva dous días sen cagar e esta mañá, malia todos os esforzos, tampouco é capaz. Vou ter que tomar a pílula esta noite, murmura para si. 

Deixa o retrete e marcha cara ao lavabo, de esguello mira para aquela especie de verme noxento que lle devolve o espello. Hoxe é un verme, pero outras veces vese como unha cascuda, unha cobra, unha sapagueira… Correndo lava cara e mans e diríxese á cociña.

Abre a neveira, nin un cartón de leite queda. Na lacena só dúas madalenas e no froiteiro, unha laranxa medio manida. Tras dar boa conta do frugal almorzo regresa ao cuarto.

Non lle queda máis remedio que ir ao super, pero non lle apetece nada. Desde que o botaron do traballo a rúa conveteuse na súa maior enemiga. Comeza a desprenderse do pixama pero muda de propósito e regresa á cociña. Menos mal que aínda queda media botella de whisky; determina esquecerse deste mundo infame. E non impactará dunha vez o asteroide 2024YR4, e remata con este planeta sen necesidade de facelo sufrir tanto?, preguntase, mentres bota un bo grolo de líquido reparador e se mete de novo na cama. Tempo terá para facer a compra. Colle da mesiña “Sumisión” de Michel Houellebecq e disponse a rematar de ler o derradeiro capítulo: “A fin da viaxe”.

Andanzas do Suso de Lameliña. O DIARIO DE ANA

Andanzas do Suso de Lameliña

Suso de Lameliña

O DIARIO DE ANA

A cabeza de Bastián, repleta de lembranzas, descansa entre as súas mans, curtidas por duros traballos e o paso do tempo. Os brazos, fortes pero cansos como pólas de carballo vello, apoian os cóbados nas súas longas e fráxiles pernas. Sentado nunha cadeira, escoita o crepitar do lume, a súa única compañía. Cos ollos pechados, viaxa a tempos pasados, lugares onde a mocidade e o vigor, eses compañeiros inseparables, hoxe ausentes, formaban parte do seu día a día.

A piques de quedarse dormido escoita uns repetitivos golpes na porta. Abre os ollos, pestanexa con desconfianza e, treméndolle as mans, diríxese á xanela. Fóra a chuvia torrencial bate con furia no chan, mais non ve ninguén.

—Boh!, debeu ser algo do meu maxín. Desde hai un tempo penso que escoito e vexo cousas, que logo resultan ser simples fantasías —exclama en voz alta, tentando afastar esas sombras que ultimamente o atormentan, mentres se dirixe de novo á cadeira.

Tras meter un par de cotos ao lume, volve sentar, coa cara entre as mans entrelazadas, e coa vista fixa no lume, retorna ao pasado. Hai quen di que moitos dos feitos de antes, aínda que esquecidos, sempre atopan un camiño para volver. Un ruído tras del fai que dea un brinco e que case caia ao chan. Alguén se achega. Levántase coa respiración entrecortada.

—Bastián, es ti? —fatigosa, soa a voz dunha muller.

—Ana? Non pode ser certo —responde nunha especie de murmurio, ao tempo que se achega a ela.

—Si, son eu —responde, mentres lle entrega unha especie de axenda e desaparece sen máis.

Abraiado abre o que lle veñen de dar e atópase que se trata do diario de Ana. Non dá creto ao que está lendo. O día a día do tempo transcorrido con Ana ata a súa morte ocorrida en circunstancias sen aclarar. Volve á súa mente aquela tarde que tras chegar de pasar o día no andamio pintando a casa de Merceditas non a atopa na casa. Busca por todos os arredores e nada, ata que unha terrible sospeita o asalta. Diríxese ao pozo e alí aparece o cadáver dela flotando. Accidente?, suicidio? A autopsia non chegou a revelar claramente o sucedido, aínda que se decantaba máis por un suicidio que por algo accidental.

Temblándolle as mans, pasa as follas rapidamente ata chegar ao derradeiro día. Alí estaba a explicación ao sucedido a tarde daquel caloroso mes de xullo de había, case dez anos. A súa mirada queda atrapada na última frase: “Un mal paso e comecei a escorregar…

Pecha o diario e por primeira vez en moitos anos, sente unha misteriosa paz. Bastián volve sentar e con coidado ceiba o diario ao lume, deixando que a verdade se extinga nas chamas desprendendo unha luz cálida e reconfortante que lle devolve a paz.

Ao día seguinte, antes de despuntar a aurora, tras asearse e vestirse, abandona a casa rumbo a un destino descoñecido.

Desde aquela, ninguén o volveu ver. O enigma da morte de Ana e a desaparición de Bastián seguen a permanecer no maxín das xentes do lugar. A casa, pechada a cal e canto, é un tema recorrente nos comentarios daqueles que algunha noite pasan fronte a ela. Aseguran que se pode observar a través da xanela media aberta o resplandor do lume saíndo da lareira formando no ceo unha especie de silueta que lles lembran a Bastián. Porén, ninguen se atreve a achegarse moito á vella mansión, por mor a que algo sobrenatural poida suceder.

E así a casa vai agonizando, cada vez máis esborrallada, envolta nunhaaura de misterio e inquedanza que ninguén pode ignorar.

Andanzas do Suso de Lameliña. AS TRANSPANTASMAS

Andanzas do Suso de Lameliña

Suso de Lameliña

AS TRANSPANTASMAS

Ata hai pouco, apenas se tiñan coñecementos sobre a vida e os costumes das pantasmas. Pensábase que eran ánimas de defuntos que vagaban pola terra penando polas súas culpas. Certamente, son ánimas, e vagan polo mundo adiante, pero non redimíndose. As pantasmas son simplemente as ánimas de todos os defuntos que habitan un mundo paralelo ao noso, formado por miles de millóns de individuos.

Co avance da ciencia, cada vez sabemos máis sobre estes misteriosos seres. Recentemente, científicos da Universidade de Santiago de Compostela (xa se sabe, en Galicia é onde haimáis expertos na materia) estudando o fenómeno da Santa Compaña, descubriron casualmente a existencia dunha especie peculiar de pantasmas: as transpantasmas.

Os mesmos científicos xa descubriran anteriormente que o sistema de goberno polo que se rexen estes espectros é unha monarquía electa. Cada cen anos unha nova raíña, cun poder case absoluto, é elexida por sufraxio universal entre todas as ánimas.

As transpantasmas son pantasmas con todas as características dun humano: comen, beben, cagan, dormen… , pero só teñen unha existencia de trescentos sesenta días. Cada ese tempo, a raíña concede a un número determinado de ánimas a posibilidade de volver a vivir como humanos durante case un ano, cunha excepción: cando se dea o caso, pouco probable, de atoparse cun coñecido, volveranse invisibles para el.

Polo demais, fan vida normal; mesmo poden enfermar e ata morrer. Grazas precisamente a que enferman, sóubose que certos pacientes presentaban no peito esquerdo, á altura do corazón, unha mancha vermella, semellante a un alacrán. Durante moitos anos, mantívose en segredo e foi estudada por prestixiosos doutores que nunca chegaron a unha conclusión
clara. Mesmo sospeitaron que puidera tratarse de extraterrestres.

Tivo que ser o equipo da Universidade de Santiago, dirixido pola doutora Avelina Ferreiro Candal, quen descubrira que esa mancha era o distintivo dun tipo de pantasmas, as transpantasmas. A partir de aí, viñeron máis coñecementos, como o da invisibilidade en caso de cruzarse cun coñecido.

É, polo tanto, moi probable, segundo declarou a noite do xoves pasado a doutora Avelina Ferreiro no programa de TV, “Misterios da outra beira”, que xa volvan estar entre nós, ou volvan aparecer en calquera momento, personaxes como Dante ou Picasso, así como outros máis preocupantes, casos de Franco ou o mesmo Führer. Agardemos que, grazas ao labor deste equipo de investigadores, pronto teñamos máis datos e evidencias destes peculiares seres, que ata hai pouco nos eran totalmente descoñecidos.

Andanzas do Suso de Lameliña. UN ENTERRO EN MONTE ALTO

Andanzas do Suso de Lameliña

Suso de Lameliña

UN ENTERRO EN MONTE ALTO


Coñecéranse no Hospital da Coruña, entón chamado Juan Canalejo en honor ao militar falanxista. Coincidiran na mesma habitación atendendo dous doentes.

María coidaba unha veciña súa de Monte Alto, que caera polas escadas abaixo e fracturara a cadeira. Pola súa banda Santiago estaba alí, por súa curmá, acabada de operarse de apendicite.

—Apetéceche un anaco ? —preguntoulle ela, ofrecéndolle un par de onzas dunha tableta de chocolate con améndoas.

—Non, grazas, non che son moi larpeiro. Teño un chourizo e un cacho de pan —respondeu Santiago, amosándolle unha bolsa que estaba enriba da mesiña—. Logo acompañareino cunha cervexa, pero agora aínda é cedo e non teño fame.

Logo virían as preguntas de rigor para darse a coñecer. E como adoita suceder neste casos, pronto saíron a luz amizades comúns. Nada raro, por outra parte. Ela vivía no barrio de Monte Alto da Coruña e el era dunha aldea do concello de Carballo.

Aqueles días de convivencia forzosa tiveron o seu froito: saíron dalí como dous namorados adolescentes e iso que xa non fervían na primeira auga. El achegábase aos sesenta e ela rondaba os cincuenta.

María, viúva desde había catro anos, vivía soa nunha pequena vivenda onde criara dúas nenas e un neno. O seu marido, un bo albanel, pero que tmorrera de cirrose, e ben que estaba aló, pensaba ela. Traballaba dous días para despois gastar todo en bebida e, ao chegar a casa, descargar a súa frustración mallando na pobre muller.

Santiago, solteiro, era o irmán máis novo de seis. Fillo de labregos, quedara na casa, mentres os outros marcharan polo mundo adiante: Vigo, Madrid, Barcelona. Pero o campo non era o seu. Íalle máis andar de troula de festa en festa e traballar o mínimo e en diversos labores: arranxando estradas, coidando doentes, desbravando no monte… Non paraba en ningún traballo.

Nunca tivera moza e iso que  ganas non lle faltaban. Pero quen ía querer ao badanas de Santiago? Non era mal home, e beber non bebía, algo bo tiña que ter, pero a súa fama de non acougar en ningún traballo, tiraba para atrás as mozas do lugar. E por riba non era nada agraciado. A súa figura esmirrada e algo corcovada, cunha faciana marcada por profundas enrrugas que lle engadían anos aos seus, tampouco contribuía a que se fixasen nel.

—Pois si. Son dunha casa bastante boa. Temos case unha ducia de vacas e moitas hectáreas de prados e leiras para mantelas —chufábase diante de María.

E era verdade, ou mellor dito, media verdade. A casa era boa, mais quen realmente gobernaba alí era a súa irmá maior, que traballaba de enfermeira en Barcelona. Levaba o control da que fora casa dos pais a través dun matrimonio de caseiros que se encargaban de todo. Pero encargouse que diso María non soubese nada. Ela pensaba que o verdadeiro dono era el.

María, pobre muller, necesitaba desesperadamente compañía. Ademais, o seu fillo menor saíralle un pouco lacazán. Daquela, aínda que estaba casado e tiña dous fillos, a súa relación coa muller non era boa. Finalmente, Santiago e María acabaron casando e el marchou vivir coa coitada de María. O matrimonio, marcado pola adversidade e a necesidade de apoio mutuo, durou ata que Santiago faleceu hai un ano.

Pouco despois da voda, Fermín, o fillo máis novo, regresou á casa materna. A súa muller xa non o puido soportar máis e botouno da casa. Ai, Fermín! É boa verdade que os cachos tiran ás ondas. Aínda que era mellor persoa, nalgúns aspectos era moito peor. Unha auténtica desgraza para a súa nai. Con frecuencia, aparecía a policía pola casa e levaban a Fermín dereito ao caldeiro.

A etapa máis estable da súa vida foi cando comprou unha atracción de lanchas e percorreu Galicia enteira de festa en festa. Pero non durou moito, así como noutros traballos, niso parecíase ao seu padastro. Entón era cando tiña que recorrer a cometer pequenos delitos, principalmente furtos ou algún “trapicheo” con droga.  Pero, o peor era cando se emborrachaba. Entón saíalle a vea do seu pai e aparecía no centro da Coruña buscando liortas. Foron famosas as súas irrupcións aos Cantóns montado a cabalo e entrando nos bares sen desmontar. Como a tarde que na coñecida cafetería O Salón, onde na porta había un indio de madeira, entrou berrando dicindo que era o “sheriff” e que viña impartir orde.

O outro día acudín ao cabodano de Santiago, tocábame algo na familia. Estando ás portas da igrexa San Xosé de Monte Alto, topeime con Fermín. Dicir, que ultimamente leva unha vida máis ordenada, agás cando se excede coa bebida. Saudámonos e comezamos a falar.

—E logo non entras? —pregunteille— quedáramonos fóra media ducia de asistentes.

—Aí? Non oh! Non teñas medo —contestou botándose a rir—Xa ves, o cura é negro. Claro, agora aquí como non hai, téñenos que ir buscar a África.

Logo seguiu maldicindo e xurando en contra dos curas e da igrexa.

—Aínda o outro día, co negro non, co cura de toda a vida, coincidin en Guitiriz nunha casa de putas. Mal raio o parta!, e despois di que foder é pecado. Para nós, claro, para el, non.

Rematou o enterro e achegouse a nós a súa nai. Estaban empeñados en que  fose tomar algo. Coa desculpa que se me facía tarde, logrei librarme. Coñezo a Fermín, e sabe Deus, como podía acabar a noite. Collín o coche e regresei a Lugo.